«شاطرعباس» نان صنعتی می‌پزد؟
واکنش تولیدکنندگان به طرح نان صنعتی
گروه صنعت و معدن- صابر دری‌نژاد: هر روز صبح ساعت ۵ که می‌شود، «شاطر عباس» محله کرکره‌ها را بالا می‌کشد، آستین‌ها را بالا می‌زند و شروع به ورز دادن خمیر توی تغار می‌کند. هنوز آفتاب نزده، کلی آدم صف کشیده‌اند تا برای صبحانه نان تازه و داغ بخرند. «شاطر؛ لطفا دو تا برشته!» شاطرعباس ۵۰سال است که جلوی تنور، کارش همین است. حالا وزرات صنایع تصمیم گرفته نانوایی‌ها را صنعتی کند. به نظر شما «شاطرعباس» چطوری نان صنعتی می‌پزد؟
ابلاغ دستورالعمل اجرایی تولید صنعتی نان از سوی وزارت صنایع و معادن، واکنش تولیدکنندگان صنعتی نان و آردسازان را به دنبال داشت. مدیران و روسای اتحادیه‌های تولیدی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اگرچه از طرح جدید دولت استقبال کردند، اما «بایدها و نباید‌ها»یی هم پیش روی مجریان این طرح قرار دادند.
براساس طرح جدید دولت، قرار است کارگروهی در وزارت صنایع و معادن با عنوان «تولید صنعتی نان» تشکیل شود و نسبت به تسهیل روند احداث و تکمیل واحدهای تولید صنعتی نان اقدام کند.
«محسن صالحی نیا» مدیرکل دفتر صنایع ماشین‌سازی و نیرومحرکه وزارت صنایع و معادن، با اشاره به برنامه‌های این کارگروه برای حمایت از تولید صنعتی نان، گفت: «برنامه‌های این کارگروه در دو بخش دنبال خواهد شد. در بخش اول، واحدها و کارخانجات تولید صنعتی نان مورد حمایت قرار خواهند گرفت و در بخش دوم از نانوایی‌های سنتی در سطح شهر حمایت می‌شود.»
به گفته صالحی‌نیا، حمایت وزارت صنایع و معادن از واحدهای صنعتی، فقط مشمول واحدهایی می‌شود که در سال‌های قبل اقدام به دریافت جواز تاسیس کارخانه کرده‌اند.
از وجوه اداره شده تا حساب ذخیره
این گزارش حاکی از آن است که هم اکنون تعداد قابل توجهی واحد تولید صنعتی نان در کشور وجود دارد که در مراحل مختلف ساخت و تکمیل گرفتار کمبود نقدینگی شده‌اند.
مدیرکل دفتر صنایع ماشین سازی و نیرومحرکه وزارت صنایع و معادن در این‌باره می‌گوید: «برخی از این واحدها تنها چند درصد پیشرفت فیزیکی دارند و متوقف شده‌اند. برخی دیگر تا مرحله گشایش اعتبار (LC) هم پیش رفته‌اند. تعداد کمی واحد هم وجود دارد که در آستانه راه‌اندازی قرار گرفته‌اند.» وی ادامه داد: «براساس این دستورالعمل مقرر شده است از این واحدها حمایت کنیم تا به مرحله تولید برسند.»
«صالحی‌نیا» در رابطه با واحدهایی که از قبل راه‌اندازی شده‌اند، اما در حال حاضر مشکل کمبود نقدینگی دارند توضیح داد: «برای این واحدها نیز براساس توجیه فنی- اقتصادی که دارند، از محل وجوه اداره شده، منابع بانکی و حتی از طریق حساب ذخیره ارزی خط اعتباری مناسبی در نظر خواهیم گرفت.»
به عقیده این مقام مسوول، کارگروه تولید صنعتی نان، حلقه واسطی خواهد بود میان تولیدکنندگان، دولت و بانک‌ها، تا از این طریق دریافت تسهیلات و انجام سایر امور مربوط به تولیدکنندگان نان، روند ساده تری به خود بگیرد.
وی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص نحوه حمایت از نانوایی‌های سنتی نیز تاکید کرد: «برای واحدهای سنتی تولیدکننده نان هم برنامه ویژه‌ای داریم؛ به گونه‌ای که قرار است تا پایان سال برای ۲ هزار واحد سنتی تولید کننده نان دستگاه و ماشین‌آلات مدرن و استاندارد تهیه کنیم، تا کیفیت نان تهیه شده از سوی آنها از کیفیت بالاتری برخوردار شود.»
این گزارش حاکی از آن است که هم اکنون بیش از ۵ هزار نانوایی سنتی در سطح کشور مشغول به فعالیت هستند که براساس ابلاغیه وزارت صنایع ۲هزار واحد آن قرار است امسال بهسازی و استانداردسازی شود.
کیفیت گندم بالا برود، نان درست می‌شود
در این میان ناگفته نماند که براساس ابلاغیه وزارت صنایع و معادن، مقرر شده است علاوه بر حمایت از تولیدکنندگان صنعتی نان، برنامه عملیاتی بهسازی کارخانه‌های آرد هم تا حداکثر سه ماه آینده تهیه شود. «ابوالفضل احمدخانلو»، رییس انجمن آردسازان ایران، در این باره به سیاست‌گذاران پیشنهاد کرد: «برای حل مشکل کیفیت نان، از نگاه بخشی به این حوزه خودداری کنند.» به گفته احمدخانلو، مشکل کم کیفیت بودن نان‌های سنتی و بالابودن میزان ضایعات در آن به دلیل پایین بودن کیفیت گندم‌های تولیدی است و دلایل دیگری هم که در پایین آورد. کیفیت نان موثرند، از سهم کمی برخوردار هستند.
وی ادامه داد: «دولت به جای اینکه یارانه را به نان اختصاص دهد، باید به کشاورزان یارانه بدهد تا گندم با کیفیت تولید کنند و در اختیار کارخانه‌های آردسازی قرار دهند.» وی با انتقاد از اینکه دولت فقط به خودکفایی در تولید گندم فکر می‌کند، خاطرنشان کرد: «این در حالی است که هیچ توجهی به کیفیت گندم تولیدی نمی‌شود. در همین رابطه ما جلسات متعددی با سازمان استاندارد برای کیفی‌سازی تولید گندم برگزار کرده‌ایم، اما این جلسات هم به جایی نرسیده و از دست آنها هم کاری برنیامده است.»
صنعتی‌ها در اولویت
از سوی دیگر، «علی مروت پور»، دبیر اتحادیه تولیدکنندگان نان صنعتی نیز با اشاره به تشکیل این کارگروه گفت: «اگر قرار است کارگروهی در وزارت صنایع تشکیل شود و در مورد صنعت نان تصمیم‌گیری کند، باید از تولیدکنندگان و دست‌اندرکاران این حوزه هم استفاده شود و دولت فقط نقش نظارتی ایفا کند.» وی تاکید کرد: « کارگروهی که تشکیل می‌شود، باید از جنس تولیدکنندگان نان صنعتی باشد.» «مروت‌پور» با بیان اینکه اگر قرار است حمایتی از تولید نان صنعتی صورت بگیرد، واحدهای تولیدی صنعتی باید در اولویت قرار بگیرند، افزود: «یک واحد سنتی اگر مشکل مکان نداشته باشد، با ۲۰۰ هزار تومان هم می‌تواند نانوایی راه‌اندازی کند، اما برای راه‌اندازی یک واحد صنعتی حداقل ۲میلیارد تومان سرمایه مورد نیاز است. از همین رو تولیدکنندگان صنعتی باید در اولویت حمایت قرار بگیرند.» وی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید براینکه دولت باید از برخورد تبعیض‌آمیز با تولیدکنندگان صنعتی و سنتی دست بردارد، خاطرنشان کرد: «دولت هم اکنون آرد واحدهای صنعتی را با قیمت ۴۵۰ تومان در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌دهد، اما همین آرد را به قیمت ۵/۷ تومان به واحدهای سنتی می‌فروشد. بعد از ما انتظار دارد با این واحدها رقابت و مردم را به مصرف نان صنعتی ترغیب کنیم.» او ادامه داد: «استانداردسازی کیفیت نان فقط از راه یکسان‌سازی قیمت آرد محقق می‌شود. در غیر این صورت هیچ‌گاه نخواهیم توانست نان با کیفیت در اختیار مردم قرار دهیم.»
دشواری‌های استانداردسازی
مروت پور انجام طرح جدید دولت را با دشواری‌های فراوانی روبه‌رو دانست و افزود: «برای استاندارد کردن تولید نان سنتی قواعد خاصی وجود دارد. یکی از این قواعد این است متراژ نانوایی باید حداقل ۸۵متر باشد. این درحالی است که امروز نانوایی‌هایی داریم که حداکثر ۲۵ مترمربع هستند.» وی در بخش دیگری از سخنانش، با اشاره به اینکه «میکسر» یکی از ادوات مهم و اثرگذار در بهسازی و استانداردسازی تولید نان است، خاطرنشان کرد: «ظرفیت تولید (میکسر) در کشور ماهانه به تعداد انگشتان یک دست هم نیست. با این وصف باید منتظر ماند و دید که وزارت صنایع آیا با واردات نیاز خود را مرتفع می‌کند یا تولید داخل را در اولویت قرار می‌دهد؟»
شش فرمان برای نان صنعتی
متن دستور العمل تولید صنعتی نان که از سوی وزارت صنایع و معادن به کار گروه ابلاغ شد
۱ - موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران موظف است، حداکثر ظرف شش ماه نسبت به تدوین، تکمیل یا بازنگری استانداردهای مربوط به گندم، آرد، نان و ماشین آلات آن اقدام کند.
۲ - در راستای تسهیل احداث و تکمیل واحدهای تولید نان صنعتی، کارگروهی با عنوان «تولید صنعتی نان» متشکل از مدیران کل دفاتر نظارت و ارزیابی، برنامه‌ریزی، صنایع ماشین‌سازی و نیرومحرکه، صنایع غیرفلزی و یک نماینده از ستاد تحول صنایع و معادن و دو نماینده از بخش‌خصوصی با تایید معاون امور صنایع و اقتصادی تشکیل می‌گردد.
۳ - کارگروه موظف است با همکاری کارشناسان، صاحبنظران و صنعتگران این حوزه، موانع و محدودیت‌های توسعه نان صنعتی را رفع و نسبت به پیگیری سریع و دقیق پروژه‌ها تا مرحله راه‌اندازی اقدام نماید.
۴ - دفتر صنایع ماشین سازی و نیرومحرکه موظف است با هماهنگی بخش‌های مرتبط، برنامه عملیاتی تجهیز نانوایی‌های موجود به ماشین آلات متناسب را تهیه و به گونه‌ای برنامه‌ریزی نماید که تا پایان سال ۱۳۸۹ برای حداقل ۲۰۰۰ واحد نانوایی قابل اجرا باشد.
۵ - دفتر صنایع غیرفلزی موظف است با همکاری موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و دفتر صنایع ماشین‌سازی و نیرومحرکه، برنامه عملیاتی بهسازی کارخانه‌های آرد را حداکثر تا سه ماه آینده تهیه نماید.
۶ - دفتر صنایع ماشین‌سازی و نیرومحرکه موظف است با همکاری دفاتر صنایع غیرفلزی و نظارت و ارزیابی، برنامه ارتقای فناوری و حمایت از سازندگان نان صنعتی را تهیه و پس از تایید معاون امور صنایع و اقتصادی جهت اجرا ابلاغ نماید.
ارسال نظر