محمدصادق جنان‌صفت

خوش‌بینی اتحادیه اروپا به رفتار رهبران روسیه برای ایجاد امنیت انرژی به مرور به بدبینی رسیده و آنها قصد دارند یقه خویش را از چنگ روسیه درآورند. اروپایی‌ها به دلیل موقعیت خاص قطر در عرصه تولید و صادرات گاز که به آمریکا نزدیک شده است، رویکرد به کشورهای آسیای میانه و ایران را در دستور کار قرار دادند. ایران با داشتن حدود ۱۵درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان می‌تواند آرامش خیال برای تامین انرژی اروپا را فراهم کند، اما دو مشکل در مسیر همکاری واقعی و عملی صادرات گاز ایران به اروپا وجود دارد. اختلاف دیدگاه و منافع ایران و اتحادیه اروپا بر سر سوخت اتمی، مشکل نخست بر سر راه همکاری گازی است. مشکل بعدی، برگ‌های برنده‌ای است که روسیه در برابر اروپا دارد و یکی از این برگ‌ها نیز موضوع انرژی هسته‌ای ایران به حساب می‌آید. هر چه زمان رسیدن به یک توافق اصولی میان ایران و اتحادیه اروپا در زمینه مساله هسته‌ای طولانی‌تر شود، دست روسیه در ساخت و عرضه و بازاریابی گاز و مسدود کردن راه‌های نزدیک شدن ایران به اروپا بازتر خواهد بود. ایران و روسیه دست کم در عرضه گاز و حتی نفت رقیب یکدیگرند و رقابت سیاسی آنها در بلندمدت پایدار نمی‌ماند. تا روزی که پرونده هسته‌ای ایران به فرجام مطلوبی برسد، باید دیپلماسی گازی ایران به مسیر بهبود و نیرومندی هدایت شود تا گازمان روی دست نماند.