یادداشتی برای روز کیفیت
مصرف‌کنندگان این سو و آن سوی آب
این که می‌گویند سرانه مصرف سوخت و انرژی برق در کشور ما از همه جای دنیا بیشتر است، شاید حرف درستی باشد، اما گناه تمامی این بالا بودن مصرف بر گردن مصرف‌کنندگان نیست، بلکه گناهکار اصلی تکنولوژی عقب مانده تولید ما است که محصولات پرمصرف تولید می‌کند و آن را به مصرف‌کننده‌ای که حق انتخاب چندانی ندارد به قیمتی بالاتر از قیمت محصولات کم مصرف خارجی به مصرف‌کننده ایرانی می‌فروشد. این واقعیت طیف وسیعی از تولیدات صنایع داخلی، از ساخت‌وساز گرفته تا خودرو و لوازم برقی خانگی را شامل می‌شود.
غلامرضا کیامهر
این که می‌گویند سرانه مصرف سوخت و انرژی برق در کشور ما از همه جای دنیا بیشتر است، شاید حرف درستی باشد، اما گناه تمامی این بالا بودن مصرف بر گردن مصرف‌کنندگان نیست، بلکه گناهکار اصلی تکنولوژی عقب مانده تولید ما است که محصولات پرمصرف تولید می‌کند و آن را به مصرف‌کننده‌ای که حق انتخاب چندانی ندارد به قیمتی بالاتر از قیمت محصولات کم مصرف خارجی به مصرف‌کننده ایرانی می‌فروشد. این واقعیت طیف وسیعی از تولیدات صنایع داخلی، از ساخت‌وساز گرفته تا خودرو و لوازم برقی خانگی را شامل می‌شود. از مصرف‌کننده ایرانی هم هر اندازه فتیله مصرف را پایین بکشد، برای رفع این معضل بنیادین هیچ کاری ساخته نیست، اما چون در کشور ما دیواری کوتاه‌تر از دیوار مصرف‌کننده وجود ندارد، متولیان تامین سوخت و انرژی برق، با زدن انگ اسراف‌کاری به مصرف‌کننده، همه کاسه کوزه‌های بالا بودن مصرف سوخت و انرژی برق را بر سر او می‌شکنند و مثل همیشه تنها راه‌حل مشکل را در بهره‌گیری از ابزارهای قیمتی و افزایش پی در پی قیمت‌ها جست‌وجو می‌کنند. تجربه‌ای که طی سالیان گذشته بارها ناکارآمدی آن به اثبات رسیده است.
بنا به آن ضرب‌المثل معروف، مصرف‌کننده ایرانی باید هم چوب را بخورد و هم پیاز را، یعنی هم باید قیمت‌هایی بالاتر از حد متعارف جهانی برای خرید یک دستگاه خودرو و وسیله برقی ساخت وطن بپردازد و هم هر روز هزینه بیشتری بابت مصرف سوخت و انرژی برقی تولیدات پرمصرفی که خریده است، بپردازد.
میان دو سوی این معادله هیچ تناسبی وجود ندارد. چون اگر در دیگر کشورهای جهان مردم بابت مصرف سوخت خودرو یا انرژی برق پول بیشتری می‌پردازند، در مقابل هم خودروهایی با تکنولوژی پیشرفته‌تر، مصرف سوخت کمتر و قیمت ارزان‌تر زیرپا دارند و هم از محصولات برقی ارزان‌تر و کم‌مصرف‌تری استفاده می‌کنند.
در کشورهای مورد نظر متولیان امور سوخت و انرژی برق ما، تکنولوژی صنعت ساخت‌وساز هم پیشرفته و روزآمد است و ساختمان‌هایی که برای سکونت مردم ساخته می‌شود، برای تامین سرمایش و گرمایش به مصرف حداقل انرژی نیاز دارد و در چنین ساختمان‌ها و چنان خودروها و لوازم برقی خانگی است که در صرفه‌جویی مصرف‌کنندگان معنا و مفهوم پیدا می‌کنند و اثرات آن متناسب با منحنی عرضه و تقاضا نمایان می‌شود.
متولیان امور تامین سوخت و انرژی برق و آب ما می‌گویند که قیمت حامل‌های انرژی در کشور ما به سطح قیمت‌های لب آب برسد، اما هرگز نگفته‌اند و نمی‌گویند که تکنولوژی ساخت و قیمت خودرو و لوازم خانگی برقی و ساختمان‌سازی ما هم باید متحول و روزآمد شود تا مصرف‌کننده ایرانی از عهده پرداخت قیمت‌های بالاتر برای مصرف سوخت و انرژی برق و آب مورد نیاز خود برآید. این واقعیت‌ها به گونه دیگری در ارتباط با افزایش سرانه مصرف آب هم مصداق دارد. به اذعان خود متولیان آب و برق کشور، امروز در کلان شهر تهران، به دلیل کهنگی و فرسودگی شبکه توزیع، بیش از ۳۰درصد آب تصفیه شده به اصطلاح پرت می‌رود و تلف می‌شود. اما متولیان محترم به جای بهسازی شبکه لوله‌کشی، گناه افزایش میزان مصرف آب را هم یک‌جا به گردن مصرف‌کننده می‌اندازند و باز هم طبق معمول راه‌حل کاهش مصرف را در استفاده از ابزارهای ناکارآمد و تورم‌زای قیمتی جست‌وجو می‌کنند. شبکه توزیع برق ما هم از درد مشابهی رنج می‌برد که خود این معضل بر معضل بالا بودن میزان مصرف انرژی برق لوازم برقی خانگی ساخت داخل افزوده می‌شود و تاوان آن را هم ناعادلانه از مصرف‌کننده مطالبه می‌کنند. به راستی این دور باطل تا به کی به زیان اقتصاد کشور و معیشت مردم ادامه خواهد یافت؟
Kiamehr@Hotmail.com
ارسال نظر