طرح‌های ۳/۲۲میلیارد دلاری اتیلن غرب، شرق و مرکزی به کجا می‌روند؟ گروه انرژی- با هدف جبران عقب‌ماندگی استان‌های با شاخص‌های توسعه زیر شاخص میانگین کشور، اشتغالزایی، ایجاد بستر مناسب برای مشارکت فعال بخش خصوصی و تحرک بخشی به فرآیند تولید، ساخت سه خط لوله اتیلن در کشور در دستور کار شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار گرفت که میزان سرمایه‌گذاری لازم برای احداث این سه خط حدود ۳/۲۲میلیارد دلار عنوان شده است.

اما طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس احتمال دارد این طرح در تحقق اهداف خود موفق نشود.سهم خط اتیلن غرب از این میزان ۲/۷میلیارد دلار، خط اتیلن مرکزی ۱/۲میلیارد دلار و خط اتیلن شرق نیز ۱۳میلیارد دلار برآورد شده است. خط لوله اتیلن غرب به طول ۲۴۰۰ کیلومتر از عسلویه تا میاندوآب ساخته می‌شود که در مسیر آن ۱۰ مجتمع پتروشیمی نیز احداث خواهد شد. اتیلن مرکزی به طول ۶۰۰کیلومتر بوده و ۱۵ واحد پتروشیمی در مسیر آن ساخته خواهد شد و اتیلن شرق به طول ۳۵۰۰ کیلومتر بوده و متعاقب آن ۱۴ مجتمع پتروشیمی به بهره‌برداری می‌رسد. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس طرح احداث خط لوله اتیلن غرب در سال ۸۱ به تصویب هیات وزیران رسید اما امروز پس از گذشت ۵ سال، پیشرفت این طرح به صورت منقطع به حدود ۴۶درصد رسیده است.علاوه بر این مجتمع‌های پتروشیمی که در مسیر این طرح قرار دارند نیز در مرحله اول پیشرفت هستند. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، طولانی شدن غیراصولی طول این خط سبب شده که در لایحه بودجه سال ۸۷ هزینه احداث هر واحد خط لوله نسبت به سال ۸۶ افزایش یابد که به نظر می‌رسد با توجه به دلایل موجود این طرح در تحقق اهداف خود چندان موفق نباشد.براساس این گزارش با وجود مشکلات بسیار در مورد خط لوله اتیلن غرب، برخی مسوولان کشور اقدام به مطرح کردن طرح احداث خط لوله اتیلن شرق یعنی انتقال گاز اتان یا اتیلن از عسلویه به استان‌های کرمان، یزد، خراسان و سیستان و بلوچستان و خط لوله مرکزی کرده‌اند و این در حالی است که ایجاد خط اتیلن در شرق و مرکز کشور با دو معضل اساسی یعنی کمبود آب و کمبود خوراک (گاز) مواجه خواهد بود و به همین سبب طبق بررسی‌های کارشناسی، اجرای این گونه طرح‌ها توجیه اقتصادی نخواهد داشت.

رضا افشین، قائم مقام شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره مشکل کمبود آب این پروژه می‌گوید:«تامین آب در مسیر طرح‌های اتیلن شرق و مرکز مشکل اصلی این طرح‌ها است. » وی افزود: شرکت ملی صنایع پتروشیمی مسوول تامین آب این پروژه‌ها نیست و قرار است وزارت نیرو در این زمینه تصمیم‌گیری کند.

در مقابل رسول زرگر، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد و در پاسخ به این سوال که شرکت ملی صنایع پتروشیمی خود را مسوول تامین آب طرح‌های اتیلن نمی‌داند، گفت: وزارت نیرو ظرف سه سال گذشته نزدیک به ۴۰۰میلیون متر مکعب از منابع آبی خود را به بخش صنعت اختصاص داده که تا کنون فقط ۲۵درصد از آن مصرف شده است.وی ادامه داد: قرار است وزارت نیرو لیستی از منابع آبی را که می‌‌خواهد به بخش صنعت اختصاص دهد تهیه کند تا صنایع در مکانی که آب وجود دارد، مستقر شود.

زرگر افزود: ممکن است صنایع در جایی مستقر شوند که منابع آبی وجود ندارد؛ بنابراین در مکان‌یابی و استقرار صنایع باید به وجود منابع آبی توجه شود.