کشف ذخیره 50 تریلیون فوت مکعبی گاز در دریای خزر

عکس: شانا

گروه سوخت و نیرو- غزاله طایفه: مردادماه سال ۸۸ یعنی زمانی که سکو نیمه شناور «ایران-امیرکبیر» به منظور اکتشاف در خزر به بهره‌برداری رسید، مقامات مسوول در نفت بیش از همه به دنبال کشف منابع نفتی از این حوزه بودند. حالا با گذشت نزدیک به ۵/۲ سال از آن زمان و در شرایطی که کشورهای همسایه در حال بهره‌برداری از منابع نفتی این دریاچه هستند، وزیر نفت از کشف یک مخزن گازی با ذخیره ۵۰ تریلیون فوت مکعب گاز در خزر خبر می‌دهد. کشف این مخزن در حالی صورت گرفته که هنوز بحث تثبیت حاکمیت و تعیین رژیم حقوقی ایران از خزر مشخص نیست. با این حال وزیر نفت تاکید می‌کند که این مخزن مشترک نیست و در انتهای بخش مرزی با جمهوری آذربایجان و در آب‌های ایران قرار گرفته است.

رستم قاسمی در نخستین نشست خبری خود بعد از تصدی کرسی وزارت با اعلام کشف این میدان اظهار کرد: در محلی که این مخزن قرار گرفته عمق آب بیش از ۷۰۰ متر است و تا امروز بیش از ۲۴۰۰ متر توانستیم عملیات حفاری انجام دهیم تا به مخزن برسیم.

وی درباره ظرفیت ذخایر موجود در این مخزن گفت: ظرفیت این مخزن گازی بیش از پیش بینی‌های انجام شده است. پیش از این سهم ایران در دریای خزر ۱۱ تریلیون فوت مکعب گاز اعلام شده بود. این در حالی است که تنها در همین مخزن چند برابر گاز وجود دارد.

وزیر نفت با بیان اینکه بیش از ۴۶ بلوک در این دریاچه شناسایی شده، اظهار کرد: در این میان بیش از ۸ بلوک اصلی در این دریاچه مورد توجه قرار گرفته است.

سهم همسایه‌ها از خزر

در این نشست خبری علی اصولی، مدیرعامل شرکت نفت خزر نیز درباره برداشت دیگر کشورها از منابع هیدروکربنی در خزر گفت: چهار کشور همسایه از منابع هیدروکربنی بهره‌برداری می‌کنند و تاکنون برآوردهای رسمی و غیررسمی از سوی سازمان‌ها و کشورهای مختلف در مورد حجم ذخایر این دریاچه اعلام شده که بیشتر این آمارها در خشکی و آب‌های کم عمق دریای خزر است و هنوز ذخایر قطعی این دریاچه مشخص نیست.

وی افزود: آخرین آمارها حاکی از آن است که کشور آذربایجان ۹۶۰ هزار بشکه، قزاقستان یک میلیون و ۵۸۰ هزار بشکه و ترکمنستان ۱۸۸ هزار بشکه از خزر نفت تولید می‌کنند.

در ادامه این نشست، وزیر نفت در پاسخ به سوالات خبرنگاران با اشاره به سرمایه لازم برای اجرای پروژه‌های صنعت نفت در طول برنامه پنجم، اظهار کرد: بر اساس برنامه پنجم توسعه در بخش بالادستی نیازمند بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری هستیم که باید این رقم با فروش اوراق مشارکت و فروش اوراق بهادر سلف نفتی و سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی تامین شود.

مذاکره با شورای پول و اعتبار

قاسمی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه فروش اوراق مشارکت برای سرمایه‌گذاری در پارس جنوبی با استقبال خوبی مواجه نشد، چه اقدامی در این خصوص در پیش خواهید گرفت، گفت: سود اوراق مشارکت تابع سیاست‌های بانک مرکزی است. سودی که برای انتشار اوراق مشارکت نیز در نظر گرفته می‌شود باید به گونه‌ای باشد که بخش‌های دیگر اقتصادی را تحت تاثیر قرار ندهد. وی افزود: ما در حال مذاکره با شورای پول و اعتبار هستیم تا سود اوراق را جذاب‌تر کنیم.

موضع ایران در نشست ۱۶۰

وزیر نفت در ادامه درباره موضع ایران در اجلاس یکصدوشصتمین اوپک در هفته جاری گفت: سیاست ایران حفظ بازار و قیمت عادلانه برای نفت است. در واقع ما به دنبال این هستیم که افزایش تولید از سوی کشورهای اوپک صورت نگیرد و برخی افزایش تولیدها که بعد از خروج نفت لیبی از بازار از سوی برخی کشورها صورت گرفت، متوقف شود.

قاسمی با بیان اینکه در حال حاضر لیبی روزانه ۸۰۰هزار بشکه نفت تولید می‌کند، اظهار کرد: تولید این کشور در کمتر از یک سال به ۵/۱ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. از سوی دیگر تولید نفت عراق نیز رو به افزایش است. بنابراین باید کشورهایی که پیش از این تولید نفتشان را به علت بحران لیبی افزایش داده بودند، به تولید قبلی‌شان بازگشته و تولید نفت را کاهش دهند.

مشکلی برای جایگزینی نفت نداریم

قاسمی سپس به سوالی مبنی بر اینکه در صورت تحریم نفتی ایران از سوی اتحادیه اروپا، آیا ایران جایگزینی برای فروش نفت خواهد داشت، گفت: در حال حاضر ایران جزو کشورهای عمده تولیدکننده نفت در جهان بوده و نبود ایران بازار جهانی نفت را به هم می‌زند.

وی با تاکید بر اینکه نباید یک مشکل نامتعارف را با تحریم نفت ایران به اقتصاد جهانی تحمیل کرد، اظهار کرد: سیاست ایران عرضه پایدار نفت به اروپا بوده و قطعا صادرات نفت ایران به اروپا تحریم نمی‌شود.

وی با بیان اینکه تحریم نفت ایران در اروپا منجر به افزایش شدید قیمت‌های جهانی نفت خام می‌شود، افزود: ایران مشکلی برای جایگزین کردن نفت در اروپا ندارد.

دلایل توقف سوآپ

قاسمی در ادامه درباره حجم سوآپ نفت ایران اظهار کرد: در حال حاضر حجم سوآپ نفت ایران بین ۲۵ تا ۳۰ هزار بشکه در روز است که رقم زیادی نیست. بنابراین از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای افزایش حجم سوآپ استقبال می‌کنیم.

قاسمی در زمینه توقف سوآپ نفت در دوران وزارت میرکاظمی نیز توضیح داد: وزیر نفت پیشین بر این اعتقاد بود که سوآپ نفت در آن زمان اقتصادی نبود و باید با تغییر نرخ سوآپ، ارزش افزوده که باید تامین می‌شد، محقق شود.در ادامه این نشست خبری، احمد قلعه‌بانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز درباره توقف سوآپ نفت در دوران وزارت وزیر پیشین گفت: در آن زمان نرخ سوآپ کم بود و سوآپ کننده باید نفت خام را در جنوب تحویل می‌گرفت و عرضه می‌کرد، همچنین وزیر نفت وقت معتقد بود چرا ما باید نفت دیگران را با قیمت پایین و غیراقتصادی بفروشیم.

قلعه‌بانی تصریح کرد: بخش اقتصادی بودن سوآپ حل شده و اکنون ما ۶ برابر قیمت قبلی نفت را سوآپ می‌کنیم.

وی ادامه داد: دو قرارداد برای سوآپ در نظر گرفته شده که قرارداد یکی از آنها نهایی شده است و به تدریج افزایش حجم سوآپ را شاهد خواهیم بود.