نارسایی تکنولوژی چالش ظرفیت خالی پتروشیمی

تولید بنزین پتروشیمی حدود ۵۰ دلار در هر تن از واردات آن گران‌تر است

گروه انرژی- «نارسایی تکنولوژی، معایب ساخت تجهیزات و کمبود خوراک» مهم‌ترین عواملی است که ظرفیت خالی در واحدهای پتروشیمی را افزایش داده است. به گزارش خبرنگار ما، در حالی ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی به مرز ۵/۵۴ میلیون تن رسیده که ۵/۸ میلیون تن از این ظرفیت خالی است. موضوعی که مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی بر وجود این ظرفیت‌های خالی در صنعت پتروشیمی تاکید کرده و می‌گوید: «در حال حاضر ظرفیت نصب شده در واحدهای پتروشیمی به مرز ۵/۵۴ میلیون تن در سال رسیده است. در حالی که برنامه تولید ۴۶ میلیون تن در سال است.» وی با اشاره به وجود فاصله ۵/۸ میلیون تنی بین ظرفیت اسمی و ظرفیت عملیاتی اعلام کرد: «چهار عامل باعث ایجاد این ظرفیت خالی شده است.» «عبدالحسین بیات» در نشست خبری روز گذشته با تشریح دلایلی که باعث ایجاد ظرفیت‌های خالی در صنعت پتروشیمی شده است، اعلام کرد:

«۲۵ درصد از این ظرفیت خالی به دلیل کمبود خوراک، ۲۵ درصد به دلیل نارسایی تکنولوژی، ۳۰ درصد به دلیل معایب ساخت تجهیزات و ۲۰ درصد هم به سایر عوامل مربوط می‌شود.»

مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه با توجه به برنامه‌ریزی انجام شده برای افزایش ظرفیت تولید پتروشیمی تا ۶۰ میلیون تن تا پایان سال، ظرفیت خالی مجتمع‌های پتروشیمی چگونه جبران خواهد شد؟ اظهار کرد: «برای واحدهایی که از خوراک گاز استفاده می‌کنند قراردادهایی منعقد شده که براساس آن مشکلات خوراک آنها رفع شود.»

وی افزود: «همچنین در حال حاضر تعمیرات چاه‌های تامین‌کننده خوراک پتروشیمی نیز آغاز شده تا افت تولید آنها جبران شود.»

«بیات» ادامه داد: «در بخش نارسایی تکنولوژی سعی داریم که از صاحبان لیسانس کمک بگیریم تا این مشکل را حل کنیم.» وی در مورد مشکلات نارسایی تجهیزات نیز گفت: «تلاش می‌کنیم با سفارشات جدید، مشکلات این بخش را نیز حل کنیم.»

پتروشیمی تفکیک می‌شود؟

وی در ادامه در مورد جدا شدن شرکت ملی پتروشیمی از وزارت نفت و الحاق آن به وزارت صنایع گفت: «همه به دنبال اصلاح هزینه‌ها و ساختار کشور با کوچک‌سازی هستیم، اما بر اساس قانون نفت ابلاغ شده از سوی رییس‌جمهور شرکت ملی صنایع پتروشیمی جزو چهار شرکت اصلی وزارت نفت است.»

وی افزود: «در اواخر تیر ماه امسال ریاست‌جمهوری ابلاغیه‌ای به وزیر نفت دادند که بر اساس آن اصلاح قانون نفت که به تصویب مجلس رسیده ابلاغ شد. در ماده یک بند ۱۸ این قانون شرکت‌های اصلی تابع وزارت نفت شامل شرکت ملی نفت، شرکت ملی گاز، شرکت ملی پتروشیمی و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تعریف شدند.»

وی همچنین گفت: «در اعمال حاکمیت در بالادستی و پایین دستی صنعت نفت و همچنین در ماده ۱۶ این قانون نیز به محصولات پتروشیمی اشاره شده است.»

مشکلی با تحقیق و تفحص نداریم

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ادامه در مورد طرح مجلس برای تحقیق و تفحص از شرکت ملی پتروشیمی گفت: «این طرح در کمیسیون صنعت و معدن منتظر تعیین گروه تحقیق است.»

وی ادامه داد: «ما مشکلی با این طرح نداریم؛ چراکه هیچ کار غیرقانونی خارج از ضوابط و قانون انجام نشده است.» وی افزود: «البته موارد زیادی از این تحقیق و تفحص به حوزه کاری شرکت پتروشیمی باز نمی‌گردد.» «بیات» گفت: «یکی از سوالات نمایندگان مجلس این است که واگذاری شرکت تحت چه شرایطی انجام شده است؟»

وی توضیح داد: «این واگذاری‌ها طبق اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفته است و ارزیابی فنی و اقتصادی سرمایه‌گذاران نیز کاملا بررسی شده است.» وی یکی از سوالات نمایندگان مجلس را اجرایی نشدن فازهای پتروشیمی در عسلویه اعلام کرد و گفت: «در حال حاضر بیشتر طرح‌های پتروشیمی در این منطقه شروع شده است.» وی افزود: «همچنین یکی دیگر از سوالات نمایندگان به واگذاری مناقصات به پیمانکاران مربوط می‌شود. در این مورد نیز مناقصات ما هیچ تعارضی با قانون نداشته است.»

بهره‌برداری از ۸ طرح در سال ۹۰

معاون وزیر نفت در ادامه در مورد طرح‌هایی که در سال جاری به بهره‌برداری می‌رسد، اظهار کرد: «امسال ۸ طرح در صنعت پتروشیمی به بهره‌برداری می‌رسد که ظرفیت تولید آنها در مجموع ۸میلیون و ۱۰۰ هزار تن است.»

«بیات» در مورد راه اندازی خط لوله اتیلن غرب نیز گفت: «این طرح در حال حاضر نزدیک به ۶۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که حدود ۱۰ درصد از برنامه زمان‌بندی شده عقب است.»

وی با بیان اینکه امیدواریم فاز اول این پروژه در نیمه دوم سال جاری به بهره‌برداری برسد، اظهار کرد: «فاز اول این پروژه از عسلویه تا پلیمر کرمانشاه به طول هزار و ۲۰۰ کیلومتر است که ۸۹ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.» به گفته وی، البته طبق برنامه باید پیشرفت این فاز به ۹۴درصد می‌رسید.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی همچنین در اجرای پروژه خط اتیلن مرکز نیز گفت: «اجرای این پروژه اردیبهشت ماه امسال به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) واگذار شد و در حال حاضر ۱/۳ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.» به گفته وی، این پروژه باید تا نیمه دوم سال ۹۲ به بهره‌برداری برسد.

۶۹ طرح در اولویت

«بیات» در ادامه با بیان اینکه در برنامه پنجم توسعه اجرای ۶۹ طرح در اولویت قرار گرفته است، اعلام کرد: «برای اجرای این طرح‌ها در مجموع به ۹/۹ میلیارد یورو اعتبار نیاز داریم.»

توقف تولید بنزین

وی در ادامه در مورد طرح تولید بنزین در واحدهای پتروشیمی اظهار کرد: «از بهمن ماه سال گذشته به دلیل تامین نیازهای داخلی طرح تولید بنزین از مجتمع‌های پتروشیمی متوقف شد، اما سال‌ها است که مجتمع‌های پتروشیمی ماده اکتان‌افزای بنزین را تولید می‌کنند.»

«بیات» با بیان اینکه تولید بنزین سوپر یا «ریفرمیت» که در مجتمع‌های پتروشیمی تولید می‌شد، باز قابل تولید است، گفت: «فعلا به ما برای تولید بنزین اعلام نیاز نشده است اما هر موقع که دستور آن داده شود ما آماده تولید بنزین با استانداردهای لازم هستیم.»

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در عین حال گفت: «اما قیمت «ریفرمیت» مجتمع‌های پتروشیمی تا ۵۰ دلار در هر تن نسبت به بنزین سوپر وارداتی، گران‌تر تمام می‌شود.»

واگذاری هلدینگ خلیج فارس

معاون وزیر نفت در ادامه در مورد آخرین وضعیت واگذاری هلدینگ خلیج فارس گفت: «سهام شرکت‌های ۱۵ گانه به جز یک شرکت به این هلدینگ منتقل شده و ساختار آن شکل گرفته است. همچنین ترازنامه دوم هلدینگ نیز در خرداد ماه برای سازمان بورس ارسال شده است.»

وی افزود: «اگر شرایط واگذاری این هلدینگ از طرف بورس فراهم شود، هلدینگ خلیج فارس در نیمه دوم امسال واگذار می‌شود.»

وی در پاسخ به این سوالی مبنی بر تاکید رییس‌شورای رقابت بر ابطال واگذاری هلدینگ خلیج فارس در صورت واگذاری به صورت هلدینگی، اعلام کرد: در حال حاضر ۱۵ شرکت باقیمانده در هلدینگ خلیج‌فارس به شدت به هم وابسته هستند. جدا شدن هر یک از این شرکت‌ها، هم خود شرکت و هم هلدینگ را به شدت دچار مشکل می‌کند.»

زیاندهی ۳ واحد پتروشیمی

بیات در ادامه در پاسخ به سوال دیگری مبنی‌بر تاثیر اصلاح قیمت حامل‌های انرژی بر زیانده شدن مجتمع‌های پتروشیمی گفت: «با توجه به اینکه با اصلاح قیمت حامل‌های انرژی حاشیه سود برخی از واحدهای پتروشیمی کم شده، همچنین به دلیل مشکلاتی از جمله کمبود خوراک، نارسایی تکنولوژی و نارسایی تجهیزات، این واحدها با کل ظرفیت خود کار نمی‌کنند، تاکنون ۳ مجتمع پتروشیمی زیانده شده‌اند.»

وی گفت: «در پتروشیمی‌هایی که از خوراک گاز طبیعی یا متان و گاز اتان استفاده می‌کنند به شدت برای سرمایه‌گذاری تقاضا داریم، چون حاشیه سود آنها بالا است، اما در واحدهایی که از خوراک مایع یعنی میعانات گازی، مایعات گازی یا نفتا استفاده می‌کنند بعد از هدفمندی و بالا رفتن قیمت سوخت و خوراک بعضی واحدها در مرز سود و زیان حرکت می‌کنند و بعضی حتی زیانده شده‌اند.»

وی افزود: «برای مجتمع‌‌هایی که از خوراک مایع استفاده می‌کنند، سرمایه‌گذاران تمایلی برای سرمایه‌گذاری ندارند، اما اگر مصوبه تعیین قیمت خوراک به اندازه ۸۵ تا ۹۵ درصد قیمت فوب خلیج فارس اجرایی شود این مجتمع‌ها نیز حاشیه سود مناسبی خواهند داشت.»