گروه انرژی - با گذشت ۷سال از آغاز طرح توسعه لایه‌های نفتی پارس جنوبی، به نظر می‌رسد که امکان تولید نفت از این لایه مشترک همچنان به تاخیر افتاد.

قرارداد توسعه لایه نفتی میدان گازی پارس جنوبی سال ۸۳ بین شرکت ملی نفت و شرکت پتروایران به عنوان پیمانکار امضا شد. هدف از اجرای این طرح، تولید روزانه ۳۵هزار بشکه نفت خام با حفاری ۷حلقه چاه از ناحیه «A» میدان در فاز نخست است. در این بین، در حالی برخی منابع آگاه از به تولید رسیدن چاه‌های نفتی این لایه مشترک هیدروکربوری با کشور قطر خبر می‌دهد که تغییر و تحول در بدنه نفت، همچنین آماده نبودن شناور چندمنظوره برای بهره‌برداری نفت خام، دو عامل اصلی تاخیر در تولید از این لایه نفتی است.یک منبع آگاه در نفت در این زمینه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: «یکی از دلایل تاخیر در بهره‌برداری از لایه نفتی پارس جنوبی قرار گرفتن شرکت پتروایران در لیست واگذاری بود. این موضوع سبب شد که پروژه‌های در دست اجرای این شرکت با تاخیر مواجه شود.»وی در ادامه گفت: «همچنین تغییر و تحولات در شرکت‌های زیر مجموعه مرتبط با این پروژه نیز یکی دیگر از عواملی است که در طولانی شدن روند اجرای این پروژه موثر بوده است.»این منبع آگاه در ادامه با اشاره به اینکه برای بهره برداری از لایه نفتی پارس جنوبی به شناور چند منظوره ای به نام «اف.پی.اس.او» (FPSO) نیاز است، توضیح داد: «پس از تکمیل حفاری چاه‌های این طرح، این شناور چندمنظوره کلیه عملیات بهره‌برداری، فرآورش، ذخیره و تخلیه نفت تولید شده را بر عهده دارد.»وی با بیان اینکه این شناور قرار است در خارج از کشور ساخته شود، اظهار کرد: «هزینه ساخت این شناور یک میلیارد دلار برآورد می‌شود.»به گفته وی، اما به دلیل تغییراتی که در بدنه نفت و فرآیند واگذاری شرکت پتروایران ایجاد شده تحویل این شناور نیز به تاخیر افتاده است. موضوعی که مدیرعامل شرکت پتروایران نیز آن را تایید می‌کند. در همین حال، «علی بهشتیان»، مدیرعامل شرکت پتروایران روز گذشته از ضررهای ملی در میادین مشترک ناشی از واگذاری این شرکت خبر می‌دهد.

چالش‌های پیمانکار

وی در گفت‌وگو با «فارس» گفته است: «این شرکت در مرداد ماه سال ۸۶ در لیست شرکت‌های مشمول واگذاری قرار می‌گیرد، این در حالی است که این شرکت پروژه‌های مهمی‌را در بخش بالادستی نفت از جمله میادین مشترک برعهده داشت؛ اما این موضوع در روند واگذاری مورد توجه قرار نگرفت.»وی افزود: «در قانون آمده است که شرکت‌های واگذار شده باید مورد حمایت پنج ساله و نظارت همه جانبه کل سازمان‌های مرتبط با آن شرکت قرار بگیرند تا شرکت بتواند به حیات خود ادامه دهد.»

پیشرفت خوب است

این اظهارات در حالی عنوان می‌شود که مقامات مسوول در نفت پیشرفت طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی را خوب توصیف می‌کنند.معاون وزیر نفت در مورد آخرین وضعیت تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی می‌گوید: «چاه‌های این لایه نفتی حفاری شده‌اند و از پیشرفت خوبی نیز برخوردارند.»«محسن خجسته مهر»، معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: «در حال حاضر منتظر تحویل شناور چندمنظوره FPSO هستیم که در خارج از کشور در دست ساخت است.»به گفته وی، امسال اجرای این پروژه با شتاب بیشتری انجام خواهد شد. وی در پاسخ به این سوال که سفارش ساخت این شناور به کدام کشور داده شده است، گفت: «به دلیل برخی از محدودیت‌ها امکان اعلام شرکت سفارش‌گیرنده این شناور وجود ندارد.»

تاخیر در تحویل شناور

پیگیری خبرنگار ما حاکی از این است که سفارش ساخت این شناور به یک شرکت اروپایی داده شده است. توافقنامه خرید شناور FPSO در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۷ بین ایران و این شرکت اروپایی امضا شد و قرار بود ۱۵ ماه بعد تحویل داده شود. موضوعی که تاکنون به تاخیر افتاده است.قیمت اولیه ساخت این شناور در زمان امضای این قرارداد، ۳۰۰ میلیون دلار اعلام شده بود که پیگیری‌های خبرنگار ما حاکی از این است که این هزینه هم اکنون به یک میلیارد دلار افزایش یافته است. حال سهم ایران در برداشت از لایه نفتی پارس جنوبی در حالی هنوز صفر است که خبرگزاری «مهر» از برداشت ۴۵۰هزار بشکه‌ای قطر از این لایه مشترک خبر می‌دهد. بر اساس گزارش این خبرگزاری، قطر در عین حال قصد دارد با اجرای طرح‌های تکمیلی توسعه ظرفیت تولید نفت خود را از این لایه نفتی به بیش از ۵۰۰هزار بشکه در روز افزایش ‌دهد. به گزارش خبرنگار ما، ظرفیت نفت خام درجای در لایه‌های مشترک نفتی پارس جنوبی حدود ۲میلیارد و ۱۴ میلیون بشکه نفت محاسبه شده است.به نظر برخی از کارشناسان با توجه به اینکه طرف قطری تولید نفت خام از این لایه مشترک نفتی را آغاز کرده، تسریع در توسعه این لایه از طرف ایران باید در دستور کار مسوولان نفت قرار بگیرد.