گروه صنعت و معدن- «سهم صنعت از اشتغالزایی سال ۹۰ معادل ۱۳ درصد است.» با پیشنهاد جلسه شورای عالی اشتغال سهم و تعهد هر دستگاه اجرایی و ارگان ملی به منظور مشارکت و تسریع در روند ایجاد ۵/۲ میلیون شغل هدف‌گذاری شده برای سال جاری در کشور مشخص شد. طبق جدول ارائه شده از سوی شورای عالی اشتغال که از سوی «فارس» منتشرشده، در سال جاری وزارت جدید «صنعت، معدن و تجارت» مکلف به ایجاد ۶۰۶هزار و ۹۷۲ شغل برای سال جاری است که به تفکیک وزارتخانه‌های سابق، سهم وزارت صنایع و معادن ۳۱۹هزار و ۱۳۹ شغل و سهم وزارت بازرگانی نیز ۲۸۷هزار و ۸۳۳ شغل است. این در حالی است که سرپرست وزارت صنایع و معادن نیز از اشتغالزایی ۳۲۰هزار نفری این وزارتخانه در سال ۹۰ خبر می‌دهد.البته پیش از این «مهدی غضنفری» سهم بخش صنعت و معدن در ایجاد ۵/۲ میلیون شغل در سال جاری را حدود ۱۶ درصد معادل ۴۰۰هزار فرصت شغلی اعلام کرده بود.در این بین، صنعتگران و معدنکاران دیدگاه‌های مختلفی درباره برنامه اشتغالزایی در سال ۹۰ دارند و تحقق اشتغال صنعتی و معدنی در کشور را با شروط و اما و اگرهایی همراه می‌دانند.

حفظ اشتغال در کنار ایجاد اشتغال

«محمدرضا بهرامن»، نایب رییس خانه صنعت و معدن در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه دو مساله حفظ اشتغال و ایجاد اشتغال را باید در کنار هم دید، گفت:«حفظ اشتغال موجود در وهله اول قرار دارد و بعد از آن ایجاد اشتغال و اشتغال آفرینی اولویت پیدا می‌کند. در حوزه ایجاد اشتغال در بخش معدن، زیربخش‌های اکتشاف، استخراج و فرآوری هرکدام توانایی‌ها و پتانسیل‌هایی برای اشتغال آفرینی دارند.»

وی افزود:«در حوزه اکتشاف زمینه‌های اشتغالزایی وجود دارد و در حوزه استخراج و فرآوری‌ها عوامل زیربنایی باید آماده شوند.»

اشتغالزایی نیازمند برنامه

نایب رییس خانه معدن در ادامه اظهار کرد:«البته در بخش معدن زیربناها تقریبا آماده است و فقط باید بودجه‌ها برای آن در نظر گرفته شود. اشتغالزایی مستلزم برنامه‌های پیش‌بینی شده است.»

زیرساخت‌ها آماده شود

از سوی دیگر، «حسین ساسانی»، دبیرکل کنفدراسیون صنعت در پاسخ به خبرنگار ما درباره ارزیابی اش از اشتغال ۳۰۰هزار نفری بخش صنعت در سال ۹۰، توضیح داد:« برای ایجاد اشتغال باید زیرساخت‌ها و بسترها ایجاد شود. از سوی دیگر، تا زمانی که ما ندانیم که چه میزان ارزش افزوده می‌خواهیم و هدف‌گذاری روشن نباشد و بسترها ایجاد نشود، حرف زدن از اشتغالزایی به اشتغال ختم نمی‌شود.»

تعریف مان متفاوت است

وی اظهار کرد:«شغل در صنعت جهانی با تاملات و بررسی‌های زیادی شکل می‌گیرد و به نظر می‌رسد تعریف ما از شغل نسبت به دنیای اطرافمان متفاوت است. ما به شکلی غیرواقعی شغل ایجاد می‌کنیم.»

اشتغال «تحمیلی» نباشد

«ساسانی» ادامه داد:«هدف از اشتغالزایی رفع بیکاری نیست، بلکه بالا بردن ارزش افزوده و بهره‌وری مطرح است. وقتی اینها نباشد ایجاد اشتغال غیرواقعی است و برای تولید، افزایش هزینه با بهره‌وری ثابت به همراه خواهد داشت. در حقیقت نبود ارزش افزوده و بهره‌وری در ایجاد اشتغال، نیروی کار را به تولید و بخش خصوصی تحمیل می‌کند.» وی تصریح کرد:«براساس اصل ۴۴ قانون اساسی قرار بر این است که خصوصی‌سازی صورت گیرد، اما دیده می‌شود که تولیدکننده یا بخش خصوصی حق اخراج نیروی کار خود را ندارد. در صورتی که بخش خصوصی باید این حق را داشته باشد که نسبت به شرایط درونی و بیرونی اش هزینه‌هایش را کنترل کند.»دبیرکل کنفدراسیون صنعت تصریح کرد:«باید چارچوب‌ها، اهداف و بسترها مشخص شود. در عین حال باید این موضوع را نیز در نظر گرفت که چه امکاناتی برای اشتغالزایی لازم است و آیا امکانات مهیا است؟ ما نباید فراموش کنیم که در جامعه توقع ایجاد می‌کنیم و اگر نتوانیم جوابگو باشیم موجب سردرگمی و ناامیدی جوانان می‌شویم.»

به گزارش خبرنگار ما، برخی از تحلیل گران معتقدند که تحقق اشتغال ۳۰۰هزار نفری صنعتی و معدنی در فاصله هشت ماهه باقیمانده از سال ۹۰ کار دشواری به نظر می‌رسد. قرار است که به طور متوسط در هر ماه حدود ۳۸هزار شغل صنعتی و معدنی ایجاد شود. شاید بتوان گفت که با هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های پایین و در حوزه صنایع خانگی، خرد و کوچک این موضوع قابل تحقق باشد، اما باید توجه داشت که این دست اشتغالزایی نه تنها پایدار نیست، بلکه ما را از سیاست‌های رشد اقتصادی پایدار و بلندمدت تا حدودی دور می‌کند. به نظرکارشناسان رشد صنایع کوچک باید به موازات صنایع بزرگ و بعضا سنگین باشد تا توازن صنعتی و رشد اقتصادی پایدار بر هم نخورد.