گروه صنعت و معدن- عظام الدین صدیقی: ظرفیت تولید کنسانتره زغال‌سنگ در استان کرمان حداقل به ۲/۱میلیون‌تن می‌رسد. استان کرمان در حال حاضر از ظرفیت تولید ۶۰۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ برخوردار است و طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته این رقم تا انتهای برنامه چهارم ۲برابر افزایش می‌یابد. این میزان تولید در نهایت به عنوان خوراک کارخانه‌های ذوب‌آهن اصفهان، فولاد میبد و فولاد زاگرس تبدیل می‌شود. در این ارتباط معدن «همکار» این استان برای دستیابی به اهداف موردنظر، در حال پیاده‌سازی سیستم مکانیزه استخراج است. معدن همکار با ۳۰میلیون‌تن ذخیره قطعی، یکی از بزرگ‌ترین معادن این ماده سیاه در کشور به شمار می‌آید. صمدی، مدیر این معدن، ذخیره فعلی «همکار» را برای ۲۱سال آینده کافی می‌داند. برنامه‌ریزی برای مکانیزه کردن این معدن از سال ۸۳ با مشارکت بانک صنعت و معدن آغاز شده است. صمدی می‌گوید: از ابتدای فعالیت معدن همکار، اصلا قرار بر استخراج به شیوه سنتی نبوده است. معدن همکار با اجرای این طرح، دومین معدنی خواهد بود که به پیاده‌سازی این سیستم دست‌زده است. هر چند معدن پرورده طبس که به تازگی آغاز به کار کرده، به عنوان نخستین معدن مکانیزه از روش نوین استخراج (Long wall) بهره می‌برد. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مکانیزه‌شدن معدن همکار، شیب ۵۷درجه‌ای لایه‌های زغالی است. این در حالی است که تجهیزات به کار گرفته شده جدید برای استخراج در معادن مختلف دنیا برای نقاطی ساخته شده‌اند که به صورت تخت (Flat) و با لایه‌های ۵/۲متری شکل گرفته‌اند. از همین رو تاکنون شرکت‌های اروپایی، نتوانسته‌اند طرحی برای مکانیزه‌شدن این معدن ارائه دهند. در این میان تنها معادن اوکراین، از نظر ساختاری شبیه به معادن ایران است. طرح ارائه شده از سوی اوکراینی‌ها، هم‌اینک در مرحله بررسی توجیه فنی و اقتصادی در شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) قرار دارد.معدن همکار از شش لایه زغال‌سنگ برخوردار است طوری که در مقایسه با معادن ناحیه البرز که حداکثر ۳ لایه دارند، وضعیت مطلوب‌تری دارد.خاکستر، گوگرد، رطوبت و فسفر این معدن به ترتیب ۲۰، ۱،۱و ۷درصد است. همچنین میزان گاز متان این لایه‌ها ۵ متر مکعب بر تن است که نسبت به معادن مشابه دیگر، از گاز کمتر و در نتیجه ایمنی بالاتری برخوردار است.

کک‌‌سازی زرند، تابستان ۸۶ راه‌اندازی کک‌سازی زرند، نقش موثری در تقویت واحدهای تولید زغال‌سنگ کرمان دارد.

کک‌سازی زرند از ظرفیت تولید

۴۰۰ هزار تن کک برخوردار است و طبق پیش‌بینی‌ها قرار است تا تابستان سال آینده به بهره‌برداری برسد.خوراک اصلی این کارخانه‌، زغال‌سنگ معادن منطقه است. از همین رو سبب می‌شود تقاضای زغال‌سنگ در منطقه افزایش یابد و در نتیجه این اقدام، شرکت‌های تولیدی از رونق قابل توجهی برخوردار می‌شوند.در حال حاضر بیش از ۷۰درصد از تولید زغال‌سنگ در معادن کرمان

(و حتی البرز) از بخش خصوصی تامین می‌شود.معادن کرمان هم اینک سالانه ۶۰۰هزار تن کنسانتره و زغال‌سنگ تولید می‌کند. طرح کک‌سازی زرند از مرداد‌ماه امسال نصب تجهیزات خارجی را شروع کرده است.این در حالی است که شرکت تکادو به عنوان شریک شرکت سیتیک (CITIC) نتوانسته نسبت به تعهدات خود در قابل تجهیزات داخلی عمل کند. چنانچه این شرکت به تعهدات خود عمل می‌کرد، طرح یاد شده به پیشرفت بالاتری دست می‌یافت. این پروژه هم اینک به پیشرفت ۷۳درصدی دست یافته است.

قیمت خرید زغا‌ل‌سنگ در ایران بالاتر از نرخ‌های جهانی است

نرخ خرید زغال‌سنگ کنسانتره در معادن ایران بالاتر از قیمت‌های جهانی است. مدیر عامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران با اعلام این مطلب گفت: در حالی که قیمت خرید هر تن از این محصول در جهان ۹۲ تا ۹۳هزار تومان است این رقم در داخل کشور ۱۲۵هزار تومان است. اردشیر سعدمحمدی، تعیین قیمت‌ها را با میزان خاکستر، رطوبت و دیگر عوامل کیفی مرتبط دانست و تصریح کرد: سعی ما همواره بر این بوده که توان بخش‌خصوصی را افزایش دهیم.

در حال حاضر ۷۰درصد از تولید حدود یک‌میلیون تنی کنسانتره زغال‌سنگ توسط بخش‌خصوصی تامین می‌شود.

قیمت پایه خرید این محصول در سال‌جاری ۲۵درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. این در حالی است که در خلال سال‌های برنامه سوم، دولت سالانه تنها ۱۰درصد به قیمت خرید این محصول اضافه کرد. از سوی دیگر دولت برای خرید هر تن زغال‌سنگ خام، رقمی معادل ۳۴هزار و پانصد تومان می‌پردازد. رقمی که به گفته فعالان بخش‌خصوصی برای معادن کرمان مناسب و سودده اما برای معادن البرز پایین است.

چالشی که افزایش دستمزدها ایجاد کرد

جلالی، مدیر عامل شرکت زغال‌سنگ شمال‌شرق در این باره می‌گوید: با اقداماتی که دولت در ابتدای سال انجام داد قیمت تمام شده زغال‌سنگ در معادن البرز به ۳۷هزار تومان می‌رسد. از همین رو فعالان بخش‌خصوصی ناحیه البرز برای ادامه حرکت با مشکل مواجه شده‌اند. وی پیشنهاد داد اگر دولت این رقم را به ۴۰هزار تومان افزایش دهد، موقعیت ۲۵شرکت بخش‌‌خصوصی که طرف قرارداد با شرکت زغال‌سنگ البرز شرقی هستند، مناسب خواهد شد.

جلالی عمده‌ترین دلیل صرفه نداشتن تولید زغال‌سنگ توسط بخش‌خصوصی در شاهرود را بالا بردن هزینه‌های دستمزد توسط دولت اعلام کرد و ادامه داد: به‌رغم اینکه وزارت صنایع و معادن نرخ خرید را به طور مناسبی افزایش داده، اما افزایش ۴۶درصدی نرخ دستمزدها، هزینه تولید واحدهای خصوصی را به طور فزاینده‌ای افزایش داده است.