شورش علیه فلاکت
گروه جهان: باجی قائد اسبسی، رئیس‌جمهوری تونس هشدار داده است که اعضای داعش در کشور همسایه لیبی ممکن است از ناآرامی‌ها در تونس برای ورود به این کشور استفاده کنند. به گزارش الجزیره، تظاهرات بر سر بیکاری در تونس، که در استان غربی کاسرین آغاز شد، شدت یافته و به سایر بخش‌های کشور در حال سرایت است. روز جمعه رئیس‌جمهوری تونس در مصاحبه‌ای تلویزیونی اعلام کرد دولت برنامه‌ای برای کاهش نرخ بیکاری در مناطق فقرزده در نظر دارد که باعث اعتراضات شده است. اسبسی افزود: «این تظاهرات طبیعی است. بدون شغل‌، شأن و مرتبتی نخواهد بود... نمی‌توانیم به کسی که چیزی برای خوردن ندارد بگوییم ساکت باش و تحمل کن.»

پیش‌تر «دنیای اقتصاد» در گزارشی اعلام کرده بود تونس به پادگان داعش در شمال آفریقا تبدیل شده است. در همین رابطه سی‌ان‌ان در گزارشی نوشت مقام‌های تونسی شهر کاسرین را به «خط لوله»‌ای تشبیه می‌کنند که نیروهای داعش را از این شهر به سرزمین‌های تحت کنترل این گروه منتقل می‌کند. این شهر که روزگاری نقش محوری در انقلاب تونس داشت و به این نام هم شهره بود؛ اکنون با رادیکالیسم گره خورده است. رئیس‌جمهوری تونس در اولین اظهارنظر خود پس از آغاز تظاهرات گفت: «پس از آغاز این تظاهرات، دستانی بیمار مداخله کرده و باعث فوران این وضعیت شدند.» رئیس‌جمهوری تونس به آماری اشاره می‌کند که نشان از عمق بحران در این کشور دارد. به گزارش الجزیره، او روز جمعه اعلام کرد: «ما بیش از ۷۰۰ هزار بیکار داریم که در میان آنها ۳۰۰ هزار جوان وجود دارد که ویژگی‌های بالایی دارند و نمی‌توانند کار بیابند. آنها هدف نیروهای بیرونی مانند داعش و سایرین قرار گرفته‌اند.»

سی‌ان‌ان در گزارشی به نقل از یک جوان تونسی می‌نویسد: «اگر در جهان غرب عضوگیری داعش از طریق اینترنت و به‌صورت آنلاین است؛ اما در کاسرین این عضوگیری کاملا آشکار و حضوری است.» اعضای داعش علنا در خیابان‌ها و محلات حضور دارند و از طریق مساجد و گشتزنی در خیابان‌ها به دنبال جوانان سرخورده می‌گردند و با وعده و وعید آنها را به سوی خود می‌کشند. شرایط اقتصادی از زمان سقوط بن علی در سال ۲۰۱۱ بدتر شده و این کشور اگرچه هنوز در مسیر گذار به دموکراسی قرار دارد اما با بدترین چالش از آن زمان مواجه است. برخی این احتمال را مطرح کرده‌اند که در صورت غافل شدن از اقتصاد ممکن است دموکراسی نوپای این کشور با تندباد حوادث از بین رود. با توجه به اینکه اکنون داعش در بخش‌هایی از تونس فعال شده و در لیبی هم یکه‌تازی می‌کند احتمال فعال شدن گسل‌های بحران در تونس وجود دارد. با این حال، برخی کارشناسان معتقدند رویکرد اسبسی در اشاره به «نیروهای خارجی» یا «دست‌های پنهان» شیوه مالوف دیکتاتورهای خاورمیانه است. یک مدرس دانشگاه کمبریج به الجزیره می‌گوید: «چنین سخنانی شیوه مالوف دیکتاتورهای خاورمیانه است و نشانه خوبی نیست زیرا نشان می‌دهد او به جای پرداختن به ریشه‌های بحران و حل مشکل، انگشت اتهام را به دیگران نشانه می‌رود تا بار مسوولیت را از دوش خود بردارد.» او می‌افزاید: «این قیام کمک می‌کند که بر ذهن افرادی متمرکز شویم که تونس را نماد دموکراسی عربی می‌دانستند... من فکر می‌کنم شاهد مساله‌ای مهم هستیم: اینکه رسیدن به دموکراسی آن قدرها که می‌گویند ساده نیست.»

تونس بر خلاف سایر کشورهای عربی به الگویی از مدارا و تساهل تبدیل شد؛ به گونه‌ای که در سال ۲۰۱۵ جایزه صلح نوبل به ائتلاف چهارگانه گفت‌وگوی ملی رسید اما این کشور با گذر از تغییراتی شگرف در بزنگاهی تاریخی ایستاده است. اگر ۵ سال پیش در اعتراض به خودسوزی محمد بوعزیزی و دیکتاتوری رژیم و آزادی‌های سیاسی در تونس و سایر جهان عرب تظاهرات برگزار شد اما این بار «اقتصاد» و «سیر کردن شکم» عامل برانگیختن مردم است. ترکیب بحران اقتصادی و بیکاری با فعالیت داعش در تونس و لیبی ترکیبی خطرناک است که این بار تمامیت و بقای تونس را هدف گرفته است.