پوتین، با چالش‌های جدیدی مواجه است

دکتر بهرام امیر‌احمدیان *

انتخاب مجدد ولادمیر پوتین به سمت ریاست‌جمهوری، انتخاب فردی است که تجربه اداره روسیه را داشته‌است. با این حال معتقدم که شرایط کنونی با شرایط گذشته بسیار متفاوت است و پوتین این‌بار با چالش‌های جدیدی روبه‌روست. شاید مهمترین چالش پوتین مواجهه با نسلی است که با دنیای مجازی و جهان خارج ارتباط داشته‌است. پوتین در سال‌های گذشته و با وجود تبلیغات گسترده رسانه‌های دولتی روسیه نتوانسته نسل جدید را به سمتی هدایت کند که به دنبال آن بوده‌است، یعنی همان مقابله تمام‌عیار با سیاست‌های یکجانبه‌گرایی آمریکا و ایستادگی در برابر آن.

اکنون نسل جدید روسیه خواستار تعامل با جهان غرب است و پوتین باید تلاش کند تا با این قشر از جامعه تعامل درستی برقرار نماید.

به همین جهت به نظر می‌رسد که رییس‌جمهوری منتخب روسیه باید تلاش‌هایی جدی انجام دهد تا از بعد فرهنگی، علمی و تکنولوژیک این کشور را نوسازی نماید.

از سوی دیگر یکی از دلایل موفقیت پوتین در عرصه‌ اقتصادی، افزایش چشمگیر قیمت‌های نفت و انرژی است که باعث شده‌است سیاست‌های اقتصادی پوتین با موفقیت همراه باشد. در‌آمد‌های دیگر روسیه هم البته از فروش منابع خدادادی و تاحدودی تسلیحات بوده‌است.

اما دیمیتری مدودف، رییس‌جمهوری کنونی و نخست‌وزیر آینده روسیه بر این باور است که روسیه باید برای به دست آوردن منابع ارز خارجی به سمت تولیدات صنعتی حرکت کند تا بتواند از این راه بخش اعظم در‌آمد‌های ارزی خود را به دست آورد و تنها به فروش نفت و گاز و دیگر منابع خدادادی متکی نباشد و توسعه تکنولوژیک خود را تسریع کند.

معضل دیگری که پوتین با آن مواجه است این است که نسل جدید روسیه دیگر تحمل تمامیت خواهی در این کشور را ندارد و نمی‌خواهد یک نفر همه‌کاره کشورش باشد. به همین جهت بود که پوتین در مصاحبه‌های اخیر خود تاکید کرد که قصد دارد با مخالفان گفت‌و‌گو کند و علاقه‌ای به استفاده از سیاست سرکوب ندارد. ضمن اینکه با توجه به شرایط پیش آمده باید به این نکته توجه داشت که پس از انتخابات دومای روسیه و تحولات پس از آن از محبوبیت حزب روسیه واحد و شخص پوتین کاسته شده‌است. شاید به همین دلیل است که باید تاکید کنم پوتین با چالش‌های جدیدی مواجه است و نمی‌تواند پوتین گذشته باشد.

یکی دیگر از اقداماتی که پوتین باید در دوره ریاست‌جمهوری خود انجام دهد سازماندهی امور و بازسازی زیربناهای اقتصادی این کشور در امور مخابرات، ترابری و... است.

از طرف دیگر اگرچه روسیه عضو گروه بریکس است و کشورهای عضو آن یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی از تولید ناخالص داخلی بالایی بر‌خوردارند اما نباید فراموش کنیم که با وجود این تولید ناخالص داخلی بالا، توزیع در‌آمد‌ها در این کشور به درستی انجام نمی‌شود و همین موضوع، مساله‌ای است که چالشی جدی برای پوتین به شمار می‌رود.

اما در موضوع رابطه روسیه با ایران، باید تاکید کنم که با توجه به مواضع اخیر پوتین در قبال ایران یعنی مخالفت با تحریم و اقدام نظامی علیه ایران باور دارم که رابطه مسکو- تهران در دوره ریاست‌جمهوری پوتین توسعه خواهد یافت. مساله دیگری که در رابطه با انتخاب مجدد آقای پوتین مطرح است این است که مخالفان مدعی بروز تقلب در انتخابات هستند. در این مورد باید تاکید کنم که ناظران بین‌المللی تاکید کرده‌اند که تقلبی در این انتخابات صورت نگرفته‌است، وب‌کم‌هایی هم که در حوزه‌های رای‌گیری وجود داشت، نشان می‌داد رای‌دهندگان برگه سفید در دست دارند و سپس رای خود را روی آن می‌نویسند. این دلیل دیگری است که نشان می‌دهد تقلبی در انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه رخ نداده‌است. شاید مخالفان دوست دارند از این فرصت برای برپایی راهپیمایی و تظاهرات علیه پوتین استفاده کنند. شاید بزرگترین مساله آنان این موضوع است که چرا در کشورهایی که در طول تاریخ نخبگان و فرهیختگان زیادی داشته‌است، بار دیگر پوتین باید به قدرت برسد و روسیه در پرورش نسل جدید سیاستمداران ناکام بوده‌است.با این همه وجود تقلب در انتخابات را رد و تاکید می‌کنم که در نظر‌سنجی‌های مستقل گذشته هم آرا به همین شکلی است که در نتایج انتخابات توزیع شده‌است.

* کارشناس مسائل روسیه و قفقاز و آسیای میانه