امن‌ترین کشور منطقه برای سرمایه‌گذاری عکس: ایسنا
سومین نشست تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با انجمن علوم سیاسی ایران دیروز در دانشگاه علامه برگزار شد. محمد‌جواد ظریف، وزیر امور‌خارجه در این نشست درباره تاثیر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بر اقتصاد کشور و جذب سرمایه‌گذاری در ایران گفت: «هر آدم عاقلی باید در ایران سرمایه‌گذاری کند؛ زیرا ایران، امن‌ترین کشور منطقه برای سرمایه‌گذاری است.» وزیر امور خارجه اضافه کرد: «به‌نظر من فرصت استثنایی سالیان گذشته در همین برجام است که به دست آمده‌ است.»




گروه دیپلماسی-کامران کرمی: سومین نشست انجمن علوم سیاسی ایران با تیم هسته‌ای در طول یک سال اخیر باعث شده تا علاوه بر تبیین و نقد علمی دستاوردهای توافق هسته‌ای از لوزان تا وین، این فرصت برای ارتباط بهتر وزارت امور خارجه با نهادهای علمی و تحقیقاتی فراهم شود.


به این منظور وزیر امور خارجه و تیم هسته‌ای همراه او، روز گذشته در همایش مذاکرات هسته‌ای و علوم سیاسی ایران که در دانشگاه علامه طباطبایی و با حضور وزیر علوم، نماینده ایران در سازمان ملل، روسای دانشگاه‌های تهران، علامه و شهیدبهشتی و استادان و دانشجویان برگزار شد، وظیفه دانشمند علوم سیاسی و روابط بین‌الملل را شناساندن صحیح تحولات بین‌المللی و مهم‌تر از آن ساختن آینده‌ای مبتنی بر اراده معطوف به صلح، پیشرفت و همزیستی دانستند. محمدجواد ظریف خودباوری و سلطه‌ناپذیری را از منابع قدرت جمهوری اسلامی ایران خواند و گفت: «ایران توانست با تصمیم‌های هوشمندانه در تحولات منطقه‌ای به یک قدرت منطقه‌ای تبدیل شود.» ظریف با بیان اینکه مهم‌ترین دستاورد انقلاب اسلامی این است که به ما اجازه فکر کردن، اظهار نظر و شکستن قالب‌های مرسوم و موهوم را داد، ابراز کرد: «تحلیل شرایط در حال گذار با تئوری‌ها، تصورات گذشته و دوران جنگ سرد منتج به قطعنامه‌های تحریم می‌شود.»


او اضافه کرد: «با توجه به اینکه کنشگران بین‌المللی متکثر شده‌اند، دولت‌ها از ابزارهایی چون اقتصاد و فرهنگ در عرصه بین‌الملل استفاده کردند و ایران با استفاده از این ابزار قدرت جدید به یک قدرت منطقه‌ای تبدیل شد.» ظریف مهم‌ترین خاصیت و برجستگی جهان امروز را در حال گذر بودن عنوان کرد و گفت: «امروز دیگر تنها بازیگران صحنه بین‌الملل دولت‌ها نیستند و آنها انحصار بازیگری را از دست داده‌اند و شاهد تعداد متنوعی از بازیگران هستیم. اگر شما بر مبنای معادلات جنگ سرد شرایط را محاسبه کنید، پیش‌بینی‌های آن غلط خواهد بود که نتیجه آن قطعنامه‌های 1696، 1797، 1803، 1835 و 1929 است.» وزیر امورخارجه حضور موثر و انتخاب‌های موثر در منطقه را از دیگر منابع قدرت ایران برشمرد و با تاکید بر اینکه معادلات منطقه‌ای بدون حضور ایران شکل نمی‌گیرد، گفت: «رقبای منطقه‌ای و بین‌المللی که بدخواه این ملت هستند، احساس کردند که جمهوری اسلامی با تصمیم‌های صحیح توانسته است در منطقه نفوذ کند. از این رو به دنبال مهار آن برآمدند و پروژه امنیتی کردن ایران را شروع کردند.‎» او با تاکید بر اینکه هیچ منبع قدرتی بدون تحمل فشار کسب نمی‌شود، بلکه برای تامین و حفظ منبع قدرت نیاز است که شما فشار را بپذیرید، گفت: «بر اساس این دیدگاه از فشارها نه تنها نهراسید بلکه از آن بهره ببرید.» ظریف در ادامه افزود: «پروژه امنیتی‌سازی ایران و مهار قدرت جمهوری اسلامی در دو سه دهه اخیر با تحمل فشارهایی همراه بود. البته ما بهتر از این هم می‌توانستیم قدرت ایجاد کنیم، اما قدرتی ایجاد شده بود و طرف مقابل احساس می‌کرد که باید آن را مهار کند و شاید بتواند آن را تبدیل به نقطه ضعف ایران کند.» ظریف تاکید کرد: «ما برای همین در مورد مذاکرات هسته‌ای آمادگی نداشتیم که در مسائل منطقه‌ای بحث کنیم، چون نمی‌خواستیم برای حفظ حقوق هسته‌ای از منابع قدرت منطقه‌ای هزینه کنیم و از طرف دیگر نمی‌خواستیم آنچه را که به‌عنوان منبع قدرتمان در دانش فنی بود از دست بدهیم.»


ایران امن‌ترین کشور منطقه برای سرمایه‌گذاری

وزیر خارجه در این نشست درباره یکی از ضمایم قطعنامه ۲۲۳۱ نیز گفت: «بارها تاکید کردم که قطعنامه از برجام جداست و به این مساله در نهایت جان کری هم اذعان کرد.» او افزود: «این ضمیمه قطعنامه جای نگرانی ندارد و اگر در مقایسه با قطعنامه ۱۹۲۹ به آن نگاه کنیم که البته بعضا یادمان می‌رود که آن قطعنامه مانع از برنامه موشکی، خرید و فروش سلاح و اقلام دومنظوره شده بود و دستور حمله نظامی به کشورها علیه ایران را صادر کرده بود و این دو قطعنامه بسیار از یکدیگر متفاوت هستند.» او درباره تاثیر برجام و قطعنامه بر شرایط منطقه و ایران به لحاظ سیاسی و اقتصادی در آینده گفت: «معتقدم نقش ایران به‌عنوان کنشگر نقش قابل توجهی است و نباید آن را فراموش کرد.» ظریف گفت که اگر برجام را فرصت ببینیم برای ما در منطقه و گشایش اقتصادی مهم است هر چند معتقدم در زمینه اقتصادی مبنای پیشرفت ما اقتصاد مقاومتی است. وزیر خارجه ادامه داد: «فرصت انگاشتن برجام منجر به این می‌شود که فضای بین‌المللی ضد ایرانی در هم شکسته شود و وقت آن است از این فرصت استفاده کنیم و به همسایگانمان اطمینان دهیم که این برجام فرصت است.» ظریف درباره تاثیر برجام بر اقتصاد کشور و جذب سرمایه‌گذاری در ایران نیز گفت: «اتفاقا هر آدم عاقلی باید در ایران سرمایه‌گذاری کند، چرا که امن‌ترین کشور منطقه برای سرمایه‌گذاری ایران است. به نظر من فرصت استثنایی سالیان گذشته در همین برجام است که به دست آمده است.»


آب سنگین اراک، بازی باخته آمریکا است‎

عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نیز در این نشست گفت که موضوع آب سنگین اراک یک بازی باخته برای آمریکا است. سیدعباس عراقچی، معاون بین‌الملل ظریف گفت: «قضیه بتون در رآکتور اراک شاهکار تبلیغاتی آمریکا است که توانست به فضای روانی ما غلبه کند.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ادامه داد: «آمریکایی‌ها علنا می‌گفتند که به ایران آب سنگین نخواهیم داد، در توافق ژنو حاضر نشدند اسم رآکتور اراک را بیاورند و نوشتند رآکتوری که آژانس می‌گوید IR4، اما در برجام بالاخره به آب سنگین اراک اذعان کردند‎ که این بازی باخته آمریکا است.» عراقچی یکی از برکات برجام را رشد و بلوغ سیاسی کشور دانست که موضوع به این مهمی را به‌صورت شفاف و در یک محیط آرام مورد بحث و بررسی قرار می‌دهند. او اضافه کرد: «البته تعدادی هم مخالفت می‌کنند که رنگ و بوی دیگری دارد، این مثل این است که در وسط جراحی لوله اکسیژن را قطع کنند یا حرف‌هایی می‌زدند که طرف مقابل از آنها استفاده می‌کرد و الان هم کم و بیش ادامه دارد.» او‌ترجیح منافع جناحی بر منافع ملی را یکی از آفات این گونه برخورد‌ها عنوان کرد و گفت: «انواع انتقادها را حفظ شده ام. خیلی از سوالات و ابهام‌ها جای تاسف دارد و در جاهایی همچون صداوسیما توسط کسانی مطرح می‌شود که مدعی هستند مطلعند، فیزیکدان یا استراتژیست هستند اما کاملا خلاف واقع حرف می‌زنند.» عراقچی گفت: «بعضی‌ها تلاش می‌کنند که بگویند 1929 بر 2231‌ترجیح دارد یا اینکه وانمود کنند 1929 حق غنی‌سازی را به رسمیت شناخته بود. در حالی که خیلی از مواقع متن برجام را نخوانده‌اند.»


به صراحت حرف خود را می‌زدیم

مجید تخت روانچی، دیگر عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نیز در این نشست با بیان اینکه در تیم مذاکرات درجایی که احساس می‌کردیم صحبتی به ناحق گفته می‌شود هیچ شک و شبهه‌ای به خودمان راه نمی‌دادیم که نظرمان را بگوییم، گفت: «در جریان این مذاکرات ۶ کشور قدرتمند دنیا در یک طرف و جمهوری اسلامی ایران در طرف دیگر قرار داشت و همین موضوع این قضیه را به ذهن می‌رساند که ما در جریان این مذاکرات صاحب یک معادله‌ برابر نیستیم و اینکه از نظر تعداد و قدرت اقتصادی و نظامی یک معادله مساوی وجود ندارد و البته این مانع نمی‌شد که ما در جاهایی که لازم است به صراحت و با قدرت نظر خود را مطرح کنیم. بلکه ما بارها به صراحت و قدرت نظرات خود را مطرح می‌کردیم و نگرانی در این ارتباط نداشتیم. چنان چه بعضا طرف مقابل ما تعجب می‌کرد.»


زمانبندی شدن قطعنامه

غلامعلی خوشرو، نماینده دائم ایران در سازمان ملل نیز در ادامه این نشست در سخنانی با بیان اینکه همچنان شاهد گفت‌وگوها در داخل آمریکا هستیم، گفت: « این گفت‌وگو‌ها درباره برجام نیست، بلکه بحث‌ها درباره این است که بعد از این تفاهم ایران چه وضعیتی پیدا می‌کند.» خوشرو گفت: «مخالفان با توافق وین در آمریکا معتقدند اوباما از نقطه ضعف با ایران وارد مذاکره شده است. مساله این است که دنیا تغییر کرده و هر کسی نمی‌تواند کاری که می‌خواهد را انجام دهد. آنها می‌خواستند از طریق فشار به ایران در بحث هسته‌ای ایران را به خاک بیندازند و بعد از آن رژیم ایران را ساقط کنند اما ایران از همان نقطه‌ای که آنها فکر می‌کردند زمین بخورد برخاسته است و فهمیدند که باید با ایران تعامل داشت و از طریق جنگ و برخورد به نتیجه نمی‌رسند.» نماینده ایران در سازمان ملل با اشاره به اظهارات جان کری مبنی بر اینکه اگر ایران تسلیم پذیر بود در جنگ عراق یا در زمانی که 150 هزار نیروی آمریکایی در مرزهای ایران و عراق بود، تسلیم می‌شد، گفت: «ایران امروز به یک طرف مطمئن برای تعامل قوی از سوی کشورهای قدرتمند تبدیل شده است.» او زمانبندی شدن قطعنامه 2231 را از اقدامات کم سابقه‌ای دانست که در رابطه با موضوع ایران اتفاق افتاده است، چون کمتر شاهدیم که شورای امنیت برای اقدامات خود و درخواست‌هایش زمانی را تعیین کند.


برجام بزرگ‌ترین سند حقوق بشر

وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری دیگر میهمان این نشست، برجام را بزرگ‌ترین سند حقوق بشر قرن اخیر دانست و گفت این توافق هم از کشتار مردم و هم از گسترش سلاح‌های هسته‌ای در جهان جلوگیری کرد.‎ محمد فرهادی گفت: «در راستای ماموریت گرا کردن علوم انسانی به نقش ویژه دانشگاه‌ها در حل و فصل مسائل اجتماعی و معضلات بین‌المللی اهمیت ویژه‌ای می‌دهیم.» او تاکید کرد: «تاکید وزارت علوم استفاده بهینه از ظرفیت‌های پژوهش در اتاق‌های فکر و حوزه‌های مختلف است.»