نشست غیرمنتظره اعراب با کری

گروه دیپلماسی: با پایان گرفتن دور دیگری از مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای گروه ١+٥، مقامات ایران و آمریکا بر پیشرفت گفت‌وگوها تاکید کردند. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه اختصاصی با شبکه ان‌بی‌سی آمریکا با بیان این موضوع که با توافق نهایی «فاصله» نداریم، گفت: «البته تا پایان ماه مارس توافق نخواهیم داشت.» ظریف تاکید کرد که ایران حاضر است برای رسیدن به یک توافق بین‌المللی، به طور موقت محدودیت‌هایی را در فعالیت‌های هسته‌ای‌اش بپذیرد. همچنین عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‎ای ایران در مصاحبه با شبکه تلویزیونی پرس‌تی‌وی، در مورد نشست‌های مونترو گفت که پس از چهار روز مذاکرات فشرده در سطوح مختلف، پیشرفت‌هایی به دست آمده است. او در مقایسه گفت‌وگوهای اخیر مونترو با نشست‌های پیشین در ژنو گفت: «در دور گذشته مذاکرات در ژنو، پس از چند ماه مقداری پیشرفت داشتیم و این بار ما می‌توانیم بگوییم که پیشرفت بیشتری داشته‌ایم اما هنوز راهی طولانی پیش رو داریم.» عراقچی با ابراز این نظر که هنوز هم اختلافاتی بین دو طرف وجود دارد که باید رفع شود، افزود: «اما حداقل ما درک بهتری داریم، درباره هر موضوعی جزئیات را می‌دانیم و اختلافات دقیق بین دو طرف را می‌شناسیم.» معاون وزیر خارجه ایران بار دیگر بر لزوم لغو تمامی تحریم‌ها تاکید کرد و با بیان اینکه تحریم‌های گوناگونی با مکانیسم‌های مختلف علیه جمهوری اسلامی وضع شده، گفت که اصل کلی ایران این است که تمامی تحریم‌ها باید برداشته شود و هیچ تحریمی نباید وجود داشته باشد. برخی تحریم‌ها در مقایسه با تحریم‌های دیگر به‌خاطر اصول سیاسی و قانونی خود از اهمیت بالایی برخوردارند و تیم مذاکره‌کننده در حال کار روی تمامی آنها است. همزمان جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا که پس از مذاکرات مونترو برای اطمینان خاطر دادن به اعراب عازم ریاض شده بود، به وزرای خارجه شورای همکاری خلیج فارس اطمینان داد که توافق با ایران به منافع آنها آسیب نخواهد زد. نمایندگان ایران و کشورهای عضو گروه ١+٥ از روز دوشنبه تا پنج‌شنبه (١١ تا ١٤ اسفند/ ٢ تا ٥ مارس) در دو رشته مذاکرات در مورد پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی در شهر مونترو سوئیس، شرکت‌ کردند و به گزارش «ایرنا» قرار است جلسه بعدی در این زمینه در روزهای ٢٤ تا ٢٩ اسفند (١٥ تا ٢٠ مارس) برگزار شود. «ایرنا» گفته است مکان تشکیل جلسه هنوز مشخص نشده است. بخشی از مذاکرات اخیر بین جان کری و محمدجواد ظریف، وزیران خارجه آمریکا و ایران صورت گرفته که در مراحلی از آن، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر انرژی ایالات‌متحده نیز حضور داشتند. بخش دیگر گفت‌وگوها در سطح معاونان وزارت خارجه با شرکت عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و عضو ارشد گروه مذاکره‌کنندگان هسته‌ای جمهوری اسلامی، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نمایندگان کشورهای آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه و آلمان به عنوان اعضای گروه ١+٥ انجام شد. در پایان گفت‌وگوهای مونترو بود که محمدجواد ظریف در مصاحبه‌ای اختصاصی با شبکه ان‌بی‌سی آمریکا شرکت‌ کرد و در مورد نتایج به دست آمده از این دور از مذاکرات و مواضع هسته‌ای جمهوری اسلامی توضیحاتی داد. ظریف در این مصاحبه تاکید کرد که جمهوری اسلامی در پی ساختن بمب اتمی نیست زیرا معتقد است داشتن تسلیحات هسته‌ای باعث برخورداری از امنیت نمی‌شود.

پیشرفت در موضوعات فنی

رئیس دستگاه دیپلماسی، گفت‌وگوهای اخیر در مونترو را بسیار جدی توصیف کرد و گفت: حضور صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر امور انرژی آمریکا در مذاکرات با این هدف بود که سطح گفت‌وگوهای فنی را بالا ببرند. به گفته ظریف دو طرف توانسته‌اند در مورد تعداد قابل توجهی از موضوعات فنی به پیشرفت‌هایی دست یابند. ظریف در قسمت دیگری از گفت‌وگویش با ان‌بی‌سی در پاسخ به این سوال که رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرده که ایران باید به مدت ۱۰ سال از فعالیت‌های حساس هسته‌ای دست بردارد تا رسیدن به تفاهم ممکن شود، گفت: «ما مشغول بحث با گروه ۱+۵ و عمدتا ایالات‌متحده در مورد تدابیر متعددی شامل اقدامات شفاف‌ساز و نیز محدودیت‌های داوطلبانه در مورد برنامه هسته‌ای‌مان هستیم. معتقدیم که این تدابیر ضرورتی ندارد اما حاضریم این اقدامات اضافی را انجام دهیم تا به جامعه بین‌المللی نشان دهیم که برنامه هسته‌ای ما منحصرا صلح‌آمیز است.» البته او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با تاکید بر این موضوع که اگر توافقی وجود نداشته باشد ایران نیز هیچ محدودیتی را نخواهد پذیرفت، گفت: «در این صورت باز هم به الگوی فشار بیشتر به ایران و در مقابل، تولید سانتریفیوژهای بیشتر از سوی ایران باز خواهیم گشت. البته ما دنبال ساخت سلاح‌ هسته‌ای نیستیم اما اگر آنها فشارها را بر ما بیشتر کنند، در عوض نباید انتظار شفافیت بیشتری از ما داشته باشند» رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای افزود که ایران آماده قبول تعهدات بین‌المللی از جمله پروتکل الحاقی نیز هست چون به دنبال ساخت سلاح نیست. در عین حال ظریف در گفت‌وگویی دیگر با شبکه سی‌ان‌ان با تاکید براینکه مذاکرات هسته‌ای ربطی به سیاست داخلی در ایران ندارد، گفت: «هدف ما حل‌وفصل دیپلماتیک مسائل ساختگی از برنامه‌های هسته‌ای ایران است که در ۱۵ سال گذشته، مانع آرامش و همکاری در منطقه ما شده است.» وزیر امور خارجه ایران توافق هسته‌ای را نیازمند اراده سیاسی طرفین مذاکره دانست و افزود: «سیاست داخلی را وارد مذاکرات نکرده‌ایم.»

توافق خوب در دستان ماست

از سوی دیگر، فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ابراز امیدواری کرد که توافق خوب با ایران دست یافتنی است. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری رویترز، فدریکا موگرینی، ادامه داد: «من متعهد هستم که مذاکرات هسته‌ای ایران را به یک سرانجام مثبت برسانم. » موگرینی افزود که آخرین مایل (واحد مسافت) در مسیر مذاکرات هسته‌ای بیشتر وابسته به اراده سیاسی است تا مذاکرات تکنیکی و فنی.

تاکید کری بر پیشرفت

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز پس از مذاکرات اخیر در مونترو با بیان اینکه «هنوز برخی موانع باقی مانده است» از دستیابی به پیشرفت‌هایی در مذاکره با همتای ایرانی‌اش برای دستیابی به توافق هسته‌ای خبر داد. به گزارش «ایسنا»، به نقل از خبرگزاری رویترز، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به گفت‌وگوهایش با همتای ایرانی‌اش گفت که او و محمدجواد ظریف توانستند به پیشرفت‌هایی در مونترو دست یابند و در ۱۵ مارس مذاکرات از سر گرفته می‌شود. او با تاکید بر باقی ماندن برخی اختلافات جدی، گفت که نیاز است تصمیمات مهمی اتخاذ شود. البته مذاکرات اخیر هسته‌ای در داخل نیز با واکنش‌های مثبتی مواجه شد. در این خصوص محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت که مذاکرات تاکنون روند مثبتی

درپیش گرفته است و در دو سه هفته اخیر وضعیت نسبت به گذشته مسیری رو به پیشرفت دارد. او افزود: «به هر حال اتفاق مثبتی می‌افتد و این اتفاق به چه میزان روی اقتصاد تاثیر بگذارد بحث دیگری است.»

تعویق رای‌گیری سنا

در شرایطی که از چندی پیش برخی تندروها در کنگره و سنا به دنبال تصویب طرحی هستند که بتوانند بر توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ اعمال نظر کنند و آن را به رای‌گیری برای تصویب بگذارند، رهبر اکثریت سنا رای‌گیری درباره طرح نظارت سنا به هرگونه توافق با ایران را به‌دلیل مخالفت دموکرات‌ها به تعویق انداخت. این طرح با مخالفت دموکرات‌ها به دلیل احتمال تاثیرگذاری منفی بر روند مذاکرات هسته‌ای مواجه شده است. به گزارش «ایسنا»، نیک مک‌کانل، رهبر اکثریت جمهوری‌خواهان سنا روز پنج‌شنبه اعلام کرد که رای‌گیری برای اینکه به کنگره اجازه بدهد که به هرگونه توافق هسته‌ای با ایران نظارت داشته و آن را رد یا تصویب کند، به دلیل تصمیم دموکرات‌ها که ممکن است رای منفی به این قانون بدهند و با آن به مخالفت برخیزند را به تعویق می‌اندازد.

اطمینان خاطر به اعراب

همزمان با تلاش‎های ایران و آمریکا برای نزدیک شدن به توافق هسته‌ای، هفته گذشته جان کری، وزیر امور‌خارجه آمریکا راهی ریاض، پایتخت عربستان شد و در آنجا در نشستی با ۶ وزیر خارجه جنوب خلیج‌فارس، درباره موضوعات مختلف و در راس آنها ایران گفت‌وگو کرد. به گزارش عصرایران، موضوع مذاکرات هسته‌ای گروه ۱+۵ با ایران و گفت‌وگوهای اخیر جان کری با همتای ایرانی‌اش در شهر مونترو سوئیس مهم‌ترین موضوع این نشست بود. وزیران خارجه عربستان سعودی، قطر، بحرین، امارات، کویت و عمان در این نشست مشترک حضور داشتند. به گزارش رویترز، جان کری روز پنج‌شنبه در دیدار با وزیران خارجه شورای همکاری خلیج‌فارس در ریاض به آنها اطمینان داد که هر توافق هسته‌ای با ایران به منافع آنها آسیب نخواهد زد اما سعود الفیصل، همتای سعودی او گرچه از مذاکرات هسته‌ای ایران اعلام حمایت کرد ولی نتوانست نگرانی خود را از توافق، پنهان کند. به گزارش «ایسنا» جان کری روز پنج‌شنبه در نشست خبری مشترک با سعود الفیصل در ریاض با بیان اینکه «آمریکا به دنبال توافق بزرگ با ایران نیست»، توافق احتمالی را به نفع کشورهای عربی دانست. سعود الفیصل نیز در این نشست اعلام کرد: «کشورهای حوزه خلیج فارس از مذاکرات بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران حمایت می‌کنند اما نگرانی‌هایی درباره نفوذ منطقه‌ای تهران دارند.» وزیر خارجه عربستان سعودی درباره جزئیات مذاکراتش با کری گفت که آمریکا این تضمین را داده که روی فعالیت ایران در منطقه متمرکز شود. جان کری بامداد روز پنج‌شنبه از شهر مونترو سوئیس، محل مذاکرات چند روزه با محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران به‌طور مستقیم به ریاض پرواز کرد. جان کری همچنین در نخستین ساعت صبح روز پنج‌شنبه و قبل از دیدار مشترک با وزیران خارجه شورای همکاری، دیدار جداگانه‌ای را با یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان برگزار کرد. به نظر می‌رسد موضوع این دیدار، مذاکرات هسته‌ای با ایران باشد.

نشست غیرمنتظره اعراب با کری