دفاع تمام‌قد کری از مذاکرات هسته‌ای

گروه دیپلماسی: همزمان با شدت گرفتن اختلافات میان کاخ سفید و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و انتقادهای تند بنیامین نتانیاهو از روند مذاکرات، جان کری، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده روز سه‌شنبه، ۵ اسفند ماه با حضور در کنگره این کشور خطاب به مخالفان توافق هسته‎ای گفت آنها که می‌گویند تمایلی به این توافق ندارند، اساسا نمی‌دانند که توافق یعنی چه؟ او در ادامه افزود: «هنوز توافقی انجام نشده است و من هشدار می‌دهم که صبر کنید و ببینید که نتیجه این مذاکرات چه خواهد بود.» این در شرایطی است که نتانیاهو نیز همچنان بر مواضع خود پافشاری و تاکید می‌کند که«هرچه در توان دارد» به کار می‌برد تا مانع از رسیدن توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی شود.

به گزارش خبرگزاری‌های آسوشیتدپرس و رویترز، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده، ضمن دفاع از مذاکرات هسته‌ای با ایران بار دیگر با تکرار ادعا‌های پیشین خود تاکید کرد که سیاست دولت باراک اوباما جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی است. کری که در کنگره ایالات‌متحده حضور یافته بود، همچنین گفت آمریکا به زودی خواهد فهمید که آیا ایران تمایلی به دستیابی به یک توافق‌نامه قابل قبول و قابل راستی‌آزمایی دارد یا نه؟

این در شرایطی است که ایران همواره اعلام کرده ‌است که برنامه‌ای برای ساخت سلاح اتمی ندارد و گزارش‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم این موضوع را تایید کرده‌اند. روز سه‌شنبه هم گزارش‌های محرمانه‌ موساد که اخیرا به بیرون درز کرده‌اند، منتشر شد؛ گزارش‌هایی که در آن تاکید شده‌است ایران برنامه‌ای برای ساخت سلاح هسته‌ای ندارد. سخنان کری به فاصله یک روز پس از مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا در ژنو بیان شده است، مذاکراتی که جمعه گذشته در سطح معاونان وزرای خارجه دو کشور آغاز شد و در ادامه با حضور وزرای خارجه ایران و ایالات‌متحده و نیز علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و ارنست مونیز، وزیر انرژی ایالات‌متحده وارد سطحی عالی‌تر شد. پس از این دور مذاکرات، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران گفت که «درباره کلیات توافق وجود دارد و باید درباره جزئیات به توافق برسیم»، همچنان که کری نیز تاکید کرد که «پیشرفت» حاصل شده است. در بخش دیگری از جلسه استماع کمیته روابط خارجه مجلس سنا وزیر خارجه ایالات‌متحده گفت که قرار است هفته آینده با سرگئی لاوروف، همتای روسی‌اش دیدار و گفت‌وگو کند. به گفته وزیر خارجه آمریکا، موضوع هسته‎ای ایران یکی از محورهای گفت‌وگوی او با لاوروف خواهد بود.

دستیابی به توافق نزدیک است

همچنین فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز دستیابی به توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ را «نزدیک» دانست. موگرینی روز سه‌شنبه در سخنرانی‌اش در اندیشکده «چتم هاوس» که مقر آن در لندن است، گفت که دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران نزدیک است و طرف‌های مذاکره‌کننده باید در دور بعدی این مذاکرات که قرار است هفته آینده در ژنو برگزار شود، اراده سیاسی لازم را از خود نشان دهند. به گزارش «ایسنا»، به نقل از خبرگزاری فرانسه، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: «ما نباید این فرصت را از دست بدهیم.» موگرینی که یک روز پس از پایان مذاکرات ژنو سخن می‎گفت تاکید کرد: «اگر طرف‌های مذاکره‌کننده همانند گذشته به همکاری‌شان ادامه دهند و اگر همه طرف‌ها اراده سیاسی لازم برای سازش بر سر یک توافق خوب را داشته باشند دستیابی به توافق هسته‌ای نزدیک است.» به گفته این مقام اروپایی، دستیابی به یک توافق جامع به‌نفع تمام طرف‌های مذاکره‌کننده خواهد بود.

تکذیب توافق ۱۰ ساله

از سوی دیگر تنها یک روز پس از آنکه روزنامه وال استریت ژورنال و خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش دادند که بر اساس توافق احتمالی میان ایران و قدرت‌های جهانی، تهران فعالیت‌های هسته‌ای خود را حداقل به مدت ۱۰ سال متوقف خواهد کرد، کاخ سفید گزارش‌ها درباره این توافق ۱۰ ساله اتمی با ایران را تکذیب کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید روز سه‌شنبه اعلام کرد که گزارش رسانه‌ها در این زمینه که ایالات‌متحده و ایران طرح توافق ۱۰ ساله اتمی را بررسی می‌کنند، صحت ندارد.

وال استریت ژورنال و آسوشیتدپرس گزارش داده بودند که تعداد سانتریفیوژهای فعال در ایران در ‌‌‌طول این توافق بیشتر از رقم مورد نظر آمریکا خواهد بود، اما ظرفیت غنی‌سازی آنها کمتر از سطح فعلی خواهد شد و اگر ایران به تعهدات خود در پنج سال نخست پایبند بماند، آن وقت محدودیت‌ها به تدریج برداشته خواهند شد.

به گزارش «ایسنا»، روزنامه وال‌استریت ژورنال هفته جاری در گزارشی نوشته بود که ایران و آمریکا در حال رایزنی بر سر توافقی هستند که محدودیت ۱۰ساله فعالیت‌های هسته‌ای ایران را شامل خواهد شد. همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس اوایل هفته جاری گزارش داد: «ایران و آمریکا در حال دستیابی به توافقی هستند که در ابتدا منجر به محدودیت برنامه هسته‌ای ایران، سپس افزایش تدریجی این فعالیت‌ها در یک بازه زمانی مثلا ۱۵ ساله خواهد شد.»

تعمیق شکاف میان کاخ سفید و نتانیاهو

بنیامین نتانیاهو که با وجود مخالفت‏های کاخ سفید قرار است کمتر از یک هفته دیگر در کنگره آمریکا علیه برنامه هسته‎ای ایران سخنرانی کند روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای گفت که هر چه در توان دارد به کار می‌برد تا مانع از رسیدن توافق هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ شود. در مقابل، سوزان رایس، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا نیز با اشاره به سخنرانی هفته آینده نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در کنگره گفت «این سخنرانی برای روابط آمریکا و اسرائیل مخرب است.» به گزارش «ایرنا» به نقل از خبرگزاری فرانسه، قرار است نتانیاهو روز سوم مارس، ۱۲ اسفند، به دعوت جان بینر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به واشنگتن برود و در کنگره این کشور درباره برنامه هسته‌ای ایران سخنرانی کند. دعوتی که سبب عصبانیت کاخ سفید شده و باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا و سایر اعضای دولتش گفته‎اند که با نتانیاهو دیدار نخواهند کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، بنیامین نتانیاهو در این بیانیه تاکید کرد: «اطلاعاتی که در روزهای اخیر به من رسیده نگرانی مرا درباره توافق‌نامه در حال تدوین میان ایران و قدرت‎های جهانی تشدید کرده است.» او مدعی شد اگر این توافق‌نامه امضا شود به ایران اجازه می‎دهد که در آستانه تبدیل شدن به کشوری هسته‎ای قرار گیرد.

بهره‌برداری سیاسی

در همین حال، اسحاق هرتزوگ، رهبر حزب کارگر، حزب اصلی مخالف در اسرائیل، هدف از سفر نتانیاهو به واشنگتن و سخنرانی‌اش در کنگره را «تبلیغات» با انگیزه بهره‌برداری سیاسی در انتخابات پیش‌روی پارلمانی این رژیم خوانده است. هرتزوگ ضمن تکرار ادعاهای رژیم صهیونیستی در رابطه با ایران، گفته است: «هیچ مقام اسرائیلی هرگز ایران هسته‌ای را نخواهد پذیرفت، اما راه برخورد با آن شاخ به شاخ شدن با آمریکا نیست، بلکه همکاری نزدیک با آن و اعتمادسازی برای تغییر وضعیت است.»

جناحی شدن روابط آمریکا و اسرائیل

در جدید‌ترین واکنش‏ها به سخنرانی پیش‌روی نتانیاهو در کنگره، سوزان رایس، مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت که این سخنرانی برای روابط آمریکا و اسرائیل مخرب است. به گزارش «ایسنا»، به نوشته روزنامه «جروز الم پست»، رایس به چارلی رز مجری برنامه ۶۰ دقیقه شبکه تلویزیونی سی.‌بی.‌اس گفت: «ما تاکنون خوشبخت بوده‌ایم که سیاست به روابط میان آمریکا و اسرائیل تزریق نشده است.» او در ادامه افزود که در نتیجه تحولات چند هفته اخیر در ارتباط با این سفر اکنون در هر دو طرف، جناحی‌گری تا حدودی (به روابط) تزریق شده است. همچنین پیش‌تر در خبر دیگری که نشانگر تنش میان دموکرات‎ها و رژیم صهیونیستی است، خبرگزاری رویترز گزارش داد که بنیامین نتانیاهو دعوت برای ملاقات با سناتورهای دموکرات در جریان سفر هفته آینده به واشنگتن را رد کرده است. به نوشته این خبرگزاری که یک نسخه از نامه نتانیاهو به سناتورها ریچارد دوربین و دایان فاینستاین را به دست آورده، او نوشته است:‌ «هرچند من قدرشناس دعوت محبت‌آمیز شما برای دیدار با سناتورهای دموکرات هستم، تصور می‎کنم که چنین کاری در این زمان سوءبرداشت جناحی‌گری در ارتباط با بازدید آینده‎ام (از واشنگتن) را تشدید خواهد کرد.» دو سناتور دموکرات، دایان فاینستاین و ریچارد دیوربین، روز دوشنبه این هفته در نامه‌ای به نتانیاهو نوشته بودند در سفرش با سناتورهای دموکرات در یک نشست غیرعلنی به گفت‌وگو بنشیند. این دو سناتور نوشته بودند جناح‌بندی سیاسی در روابط اسرائیل و آمریکا ممکن است عواقبی دیرپا داشته باشد. اما بنیامین نتانیاهو با وجود رد پیشنهاد ملاقات، در نامه خود نوشته است که مناسبات اسرائیل و آمریکا، فراتر از هرگونه جناح‌بندی‌های سیاسی است. نخست‌وزیر اسرائیل همچنین خطاب به سناتورها فاینستاین و دوربین نوشته است که «تنها به این دلیل دعوت رئیس کنگره آمریکا را برای سخنرانی پذیرفته است که نگرانی عمیق اسرائیل از توافق در دست تنظیم میان کشورهای ۱+۵ با ایران را بیان کند.» جان بینر، رهبر جمهوری‌خواهان کنگره که از نتانیاهو برای سخنرانی در کنگره دعوت کرده است و یکی از مسببان جنجال اخیر در واشنگتن است، به هنگام این دعوت تایید کرده بود که نه تنها بدون هماهنگی با کاخ سفید از نتانیاهو برای ایراد سخنرانی در کنگره دعوت کرده، بلکه زمانی که این دعوت را به اطلاع ران درمر، سفیر رژیم صهیونیستی در واشنگتن رسانده از او خواسته شده تا جایی که می‌تواند کاخ سفید را از این امر بی‌خبر نگه دارد.

واکنش به ادعای گروهک منافقین

یک روز پس از آنکه یکی از اعضای گروهک تروریستی منافقین که خود را معاون شورای ملی مقاومت ایران معرفی کرده بود در ادعایی بی‌اساس در روزنامه واشنگتن پست، تهران را به داشتن یک سایت غنی‌سازی محرمانه در شمال شرق تهران متهم کرد، نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نیویورک این ادعاها را بی‌پایه و اساس خواند و آن را جعلی دانست. به گزارش «ایسنا»، نمایندگی ایران در سازمان ملل گفت که جای تاسف است که این روزنامه ادعاهای دروغ و تکراری یک گروهک تروریستی که ماهیت ضدانسانی آن برای همگان به‌ویژه افکار عمومی آمریکا آشکار بوده و جعلی بودن ادعاهای قبلی این گروهک پس از مدتی روشن شده را منتشر کرده است.

جزئیات توافق به روایت واشنگتن پست

همزمان با فشرده‌تر و جدی‌تر شدن گفت‌وگوهای هسته‏ای میان ایران و ۶ قدرت جهانی، هر روز شاهد انتشار ابعاد تازه‎تری از «جزئیات مذاکرات و توافق احتمالی» میان دو طرف از سوی رسانه‎های مهم دنیا هستیم. البته بسیاری از این اخبار و گزارش‎ها اندکی پس از انتشار تکذیب می‎‌شود. در تازه‌ترین این اخبار روز گذشته روزنامه واشنگتن پست جزئیات بیشتری درباره توافق هسته‌ای احتمالی بین ایران و کشورهای ۱+۵ منتشر کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، دیوید ایگناتیوس خبرنگار ارشد این روزنامه نوشت: «توافقی که در حال شکل‌گیری است به احتمال زیاد به ایران امکان استفاده از ۶ هزار سانتریفیوژ نسل IR-۱ را در تاسیسات نطنز می‌دهد. ظاهرا ایرانی‌ها قصد نصب IR-۲ را ندارند و آنها تحقیق درباره مدل‎های بالاتر را در حد IR-۸s محدود می‌کنند.» اینکه چگونه این تحقیق محدود و مورد نظارت قرار گیرد یک موضوع چانه‎زنی کلیدی است. موضوع حساس و متغیر دیگر حجم ذخیره (اورانیوم غنی شده)‌ای است که ایران می‎تواند نگه دارد، مقامات آمریکایی خواستار میزان بسیار کمی هستند، به‌علاوه اینکه مواد غنی شده اضافی نیز به خارج از ایران منتقل شود. به گزارش واشنگتن پست، یک مقام رسمی استدلال می‎کند آمریکا با ۹ هزار سانتریفیوژ نسلIR-۱s و یک ذخیره کوچک راحت‌تر کنار می‌آید تا هزار دستگاه IR-۲s و حجم ذخیره زیاد. دیوید ایگناتیوس خبرنگار ارشد این روزنامه ادامه داد:«دیگر موضوع کلیدی درباره نحوه برچیده شدن سانتریفیوژهای غیرمجاز است. طیفی از گزینه‌ها از غیرفعال کردن تجهیزات تا نابودی کامل آنها وجود دارد. آمریکا سازوکاری را می‎خواهد تا فعال‌سازی دوباره تجهیزات کنارگذاشته شده دست کم یک سال طول بکشد.» درباره تاسیسات آب سنگین اراک به نظر می‌رسد توافق شده تا ساخت وساز پیش از آنکه رآکتور توسط سوخت دارای قابلیت ساخت بمب «داغ» شود، متوقف شود. طول دوره توافق نیز عامل مهمی است. مقامات آمریکا همواره از دوره «دو رقمی» چیزی بین ۱۰ تا ۱۵ سال صحبت کرده‌اند.