پس از نشست وین ۵ مطرح شد
تاکید دیپلمات‌ها بر فضای مثبت مذاکرات
گروه دیپلماسی: گفت‌وگوهای پنج روزه وین۵ با پیشرفت اندک، اما رو به جلو و در فضای بسیار مثبت به پایان رسید تا زمینه برای دور بعدی و پایانی مهلت شش ماهه برنامه اقدام مشترک در ۱۱ تیر فراهم شود. اگرچه کار نگارش متن در مذاکرات وین ۵ در قسمت‌های چارچوب، مقدمه و عنوان آغاز شده است، اما همچنان نقاط اختلافی بین طرفین وجود دارد که قرار است با گفت‌وگوهای دو هفته‌ای روزهای آینده در وین، این اختلافات کم‌رنگ‌تر شود. در این ارتباط یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با اشاره به اینکه مذاکرات ۱۱ تیرماه به مدت دو هفته برگزار می‌شود، گفت: «همه اعضای تیم هسته‌ای و وزیر امور خارجه ایران در مذاکرات تیرماه حضور دارند.» آنچه در این میان بسیار مهم است فضای خوب حاکم بر مذاکرات و پایبندی طرفین به تعهدات فیمابین است. در همین ارتباط یک مقام ارشد تیم مذاکره‌کننده آمریکا پس از پایان گفت‌وگوها، در نشست با خبرنگاران ضمن تشریح دور اخیر گفت‌وگوها در وین، از تایید پایبندی کامل دو طرف به برنامه اقدام مشترک در گزارش آتی آژانس خبر داد. همزمان وزیر خارجه بریتانیا با انتشار یادداشتی در صفحه خود در توئیتر در واکنش به مذاکرات اخیر وین از بروز پیشرفت در این دور از گفت‌وگوها خبر داد، اما گفت همچنان اختلافاتی میان طرفین وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری مهر، بلافاصله بعد از هر دور مذاکرات هسته‌ای جلسه پرسش و پاسخی با حضور خبرنگاران و یکی از مقامات ارشد مذاکره‌کننده برگزار می‌شود که طبیعتا منعکس‌کننده دیدگاه و جهت‌گیری آمریکا در این زمینه است که می‌تواند منعکس‌کننده دیدگاه‌های موجود در فضای مذاکرات باشد.
مقام ارشد فوق درباره اظهارات مقامات ایرانی که تهران باید در زمینه تامین سوخت خود مستقل باقی بماند و خود میزان اورانیوم با غنای پایین را تعیین کند، تاکید کرد که وارد جزئیات نمیشود.
او افزود: صحبتی مبنی بر تمدید زمان به بعد از موعد ۲۰ ژوئیه انجام نشده است و تمرکز بر به نتیجه رساندن مذاکرات داریم، اما فکر نکنم هیچ طرفی با چنین مسالهای مخالفت داشته باشد. این مقام وجود اختلاف نظر بین گروه ۱+۵ را طبیعی دانست، اما گفت آنها متفق‌القول هستند که باید اطمینان حاصل شود برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است. او مدعی شد که ایران باید تصمیمهای بسیار سختی بگیرد. اگر این طور نبود، این مساله بسیار زودتر حل شده بود. او همچنین افزود که همواره درباره دشوارترین مسائل در آخرین مراحل مذاکرات تصمیمگیری انجام می‌شود.
مقام آمریکایی همچنین گفت تا شروع دور بعدی مذاکرات، دو طرف فاصلهای را که باید طی شود تا به نتیجه رسید، درک نمیکردند، اما حال این واقع‌بینی به وجود آمده است و به دنبال یافتن راه برای طی آن هستند. این دیپلمات ارشد درباره یادآوری پیشنهاد سال ۲۰۰۵ جمهوری اسلامی، ضمن تاکید بر اینکه باید از تاریخ درس گرفت، شرایط امروز را کاملا متفاوت دانست. او از برقراری تماس هر کدام از وزرای ۱+۵ با ظریف طی مذاکرات و رد و بدل شدن پیغامهای متعدد برای کاهش اختلافات خبر داد و گفت: «به احتمال زیاد، رئیس‌جمهور اوباما نیز در جریان جزئیات موضوع است و به‌صورت دقیق پیگیر آن است.»
مقام آمریکایی درباره نقش کنگره در مذاکرات گفت مدام با کنگره در حال تبادل نظر هستند و بخش اعظم هفته آینده به مشورت با سنا و مجلس نمایندگان صرف خواهد شد. او درباره مذاکره میان ایران و آمریکا درباره بحران کنونی در عراق، صحبتهای اوباما را تکرار کرد و گفت: «تلویزیون یا درباره شرایط عراق صحبت می‌کند یا درباره حذف اسپانیا از مسابقات [جام جهانی]. پس اجتناب‌ناپذیر است که در بین گپهایمان موضوع عراق مطرح شود، اما تمرکزی در این زمینه وجود نداشته است.»
دیپلمات ارشد همچنین با اشاره به جلسه هیات آمریکایی با یوکیو آمانو، نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در پیشبرد پرونده هسته‌ای بسیار مهم دانست. او از گزارش جدید نظارت بر «برنامه اقدام مشترک» خبر داد که این موضوع تاکنون علنی نشده است، اما موید پایبندی کامل هم ایران و هم ۱+۵ به الزامات برنامه اقدام مشترک است. همچنین دیپلمات آمریکایی افزود: «به دلیل تفاوت در جدول زمان‌بندی، بررسی مسائل ادعایی درباره جنبه نظامی برنامه هسته‌ای ایران تا ۲۰ژوئیه به پایان نخواهد رسید.»
مذاکره‌کننده آمریکایی روال مذاکرات وین۵ را سازنده دانست که به پیشبرد مساله کمک خواهد کرد و گفت: «هنوز باید منتظر بود و دید آیا باعث رسیدن به توافق خواهد شد یا نه، اما به نظرم سازنده و کمک‌کننده بودهاست.» او گفت تمام مسائل مطرح شده در جلسات مذاکره، با هماهنگی کامل با دولت آمریکا و راهبری رئیس‌جمهور و وزارت خارجه صورت میگیرد و همه تمایل دارند به توافق دست یابیم. این مقام ارشد همچنین مدعی شد: «همان طور که پیش از این نیز گفتم، به‌طور کامل بر دستیابی به یک توافق خوب -نه هر توافقی- تمرکز کردهایم.»
او در پایان درباره تبعات شکست مذاکرات گفت: «این را اولین یا آخرین شانس نمیدانم؛ بلکه به نظرم بهترین فرصتی است تا گفت‌وگوهای عمیق و سازندهای داشته باشیم و همدیگر را بهتر بشناسیم. این هفته ما سندِ کاری را تهیه کردیم که گامی به جلو در مذاکرات است. همه، فعالیت عظیمی برای رسیدن به آن انجام دادهاند. باید همین سطح دیپلماسی شدید، قدرتمند و جدی را حفظ کنیم و از هر فرصتی برای موفقیت استفاده کنیم. مذاکره تنها برای مذاکره کردن صورت نمیگیرد. اعتقاد دارم گفت‌وگوهای جدی در حال انجام است.»
از سوی دیگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای را تایید کرده است. آژانس اعلام کرده است ایران به‌طور عملی برای از بین بردن حساس‌ترین ذخایر هسته‌ای خود یعنی گاز اورانیوم غنی‌سازی شده اقدام کرده است.
به گزارش «ایسنا»، به نقل از خبرگزاری رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که نقش اساسی در نظارت بر پایبندی ایران به توافق ۲۴ نوامبر ژنو دارد در گزارش ماهانه خود تایید کرد که ایران به تعهدات خود عمل کرده و فعالیت‌های هسته‌ای مورد مناقشه‌اش را به حالت تعلیق درآورده است.
در گزارش آژانس آمده است که ایران از زمان اجرایی شدن توافق اولیه ژنو در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ تاکنون یا سطح غنی‌سازی را کاهش داده یا ۹۷ درصد از ذخایر گاز اورانیوم با غنای ۲۰ درصد را به اکسید تبدیل کرده است. بر اساس این گزارش ذخایر اورانیوم غنی شده با غلظت ۲۰ درصد ایران در ماه ژانویه حدود ۲۱۰ کیلوگرم بوده است که به‌شدت مورد نگرانی کشورهای غربی و آمریکا قرار داشت.
ایران همواره تاکید می‌کند که فعالیت‌های هسته‌ای‌اش ماهیت کاملا صلح‌آمیز دارد و هرگونه اتهام درخصوص تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد می‌کند. این گزارش که به محض انتشار در اختیار رویترز قرار گرفته است در حالی منتشر شد که روز جمعه دور پنجم مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در وین پایتخت اتریش پایان یافت.
در این ارتباط سخنگوی سازمان انرژی اتمی در مورد گزارش روز جمعه (۳۰ خرداد) مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با عنوان «وضعیت برنامه اتمی ایران در رابطه با برنامه اقدام مشترک» گفت: «این گزارش اذعان دارد که ایران نسبت به تبدیل نیمی از ذخایر گاز ۲۰ درصد به ۵ درصد برای صفحه سوخت اقدام کرده است.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، این گزارش را در راستای گزارش‌های ماهانه آژانس و براساس توافق ایران و ۱+۵ دانست و گفت: «گزارش‌های آژانس به روند اجرای توافقات دوطرف که بخشی از آن شامل اقدامات داوطلبانه ایران و برخی تعهدات ناشی از توافق ایران و ۱+۵ است، می‌پردازد.»
او در پاسخ به سوالی درباره بحث‌های مطرح‌شده در دور پنجم گفت‌وگوهای ایران و ۱+۵ و اختلافات برسر تعداد سانتریفیوژهای ایران تاکید کرد: «موضوع اصلی در این گفت‌وگوها میزان و ظرفیت غنی‌سازی ایران است.» کمالوندی تاکید کرد: «تعیین میزان سالانه ظرفیت غنی‌سازی ایران براساس واحد جداسازی (swu) و براساس برنامه‌های نیازهای عملی ایران انجام می‌شود که در برنامه اقدام مشترک نیز بر آن تصریح شده است.»
کمالوندی درباره متن این گزارش نیز توضیح داد: «این گزارش تاکید می‌کند که ایران به کار تحقیق و توسعه خود بدون انباشت اورانیوم غنی شده ادامه می‌دهد و امکان دسترسی مدیریت شده به معادن اورانیوم گچین و کارخانه ساغند و اردکان را فراهم کرده است.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: «این گزارش و موارد قبل نشان می‌دهد که ایران براساس توافقات عمل می‌کند و نشانه‌ای از پایبندی ایران به تعهداتش است.» کمالوندی تاکید کرد: «ایران نیز در مقابل انتظار دارد طرف غربی نسبت به تعهدات خود پایبند باشد.»
این پنجمین گزارش آژانس از زمان حصول توافق موقت هسته‌ای بین تهران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به‌علاوه آلمان است که از ۲۰ ژانویه به اجرا درآمد. گزارش ماه گذشته آژانس نیز از پایبندی ایران به مفاد توافق هسته‌ای ژنو خبر داده بود.
ارسال نظر