با حکم رهبر معظم انقلاب
انتصاب اعضای جدید شورای راهبردی روابط خارجی
گروه خبر: مقام معظم رهبری با صدور حکمی، اعضای جدید شورای راهبردی روابط خارجی را منصوب کردند. این حکم، سه روز گذشته از سوی رهبر انقلاب به کمال خرازی، رئیس این شورا ابلاغ شد. برابر آنچه در متن حکم مقام معظم رهبری آمده « نظر به تکمیل اعضای شورای راهبردی» سعید جلیلی، ابراهیم شیبانی، حسین طارمی، مهدی مصطفوی اهری و سردار احمد وحیدی به‌عنوان اعضای جدید شورا منصوب شده‌اند. شورای راهبردی روابط خارجی، ۴تیرماه سال ۱۳۸۵ با دستور رهبر انقلاب و پس از کنار گذاشته شدن برخی چهره‌های میانه رو از دستگاه دیپلماسی دولت نهم تشکیل شد. اعضای شورا تکمیل شد
اعضای شورای راهبردی روابط خارجی، متشکل از چهره‌های سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و فرهنگی هستند. علی‌اکبر ولایتی، محمد شریعتمداری، علی شمخانی، محمد حسین طارمی به‌عنوان عضو و کمال خرازی به‌عنوان رئیس شورا، از ابتدا به مدت ۵ سال از سوی مقام معظم رهبری برای حضور در این شورای «فرادستی» برگزیده شدند تا «برای کمک به تصمیم‌گیری‌های کلان» و «جست‌‌وجو از افق‌های نو در روابط خارجی جمهوری اسلامی» و «بهره‌مندی از نظرات نخبگان» به یاری دستگاه دیپلماسی کشور بشتابند. گرچه از همان نخستین روزهای تشکیل، برخی از افزایش تعداد اعضای شورا می‌گفتند؛ اما اعضا در هفت سال گذشته افزایش پیدا نکرد. رشید جلالی جعفری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ۶ تیرماه سال ۱۳۸۵ و پس از تشکیل این شورا از احتمال افزایش تعداد اعضای شورا خبر داد و گفت: «ترکیب این شورا قرار است به ۱۰ نفر برسد و قرار است در مسائل هسته‌ای به جمع‌بندی برسند و این جمع‌بندی را به مقام رهبری تقدیم کنند.» این تغییر تا روز گذشته رخ نداد تا اینکه با حکم رهبری ۵نفر دیگر به اعضای قبلی این شورا اضافه شدند. در قسمت پایانی این حکم آمده است: «با توجه به تجربیات دوره گذشته و نقش این شورا در یاری رساندن مسوولان برای تصمیم‌گیری‌های کلان و بهره‌مندی از نخبگان در این عرصه، امید است در دوره جدید شاهد حضور موثرتر آن شورا در وظایف محوله باشیم.»
به نظر می‌رسد انتخاب ۵ عضو جدید در این شورا شروع فصلی تازه از حیات این نهاد سیاست‌گذاری در حوزه سیاست خارجی باشد کمااینکه در قسمت پایانی متن حکم، مقام معظم رهبری بر حضور موثرتر اعضای این شورا در دوره جدید» و پررنگ‌تر از حکم اول به جنبه کمک‌رسانی مسوولان تاکید کرده‌اند.
تاریخچه تشکیل شورا
درست یک روز پس از تشکیل شورای راهبردی روبط خارجی، غلام حسین الهام، سخنگوی دولت نهم، در واکنش به این رویداد، عملکرد این شورا را تنها «مشورتی» دانست و تاکید کرد: «وظایف این شورا تعریف شده است و بیشتر در حوزه مشاوره و راهبردی است و وظیفه اجرایی ندارد.» او در ادامه افزود: «مجری سیاست‌های کلان خارجی در کشور ما وزارت امور خارجه است که البته شورای‌عالی امنیت ملی نیز دارای وظایفی است و مصوبات آن باید به تایید مقام معظم رهبری برسد.» الهام در بخش دیگری از سخنانش گفت: «تشکیل شورای راهبردی روابط خارجی باعث می‌شود که ظرفیت سیاست‌گذاری کلان ما در بخش خارجی افزایش پیدا کند و تشکیل چنین شورایی حق رهبری است و ما معتقدیم که این تصمیم در جهت تامین منافع کلان کشور و مصالح ملی تشکیل شده و این امر مورد استقبال است.»
علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی نیز فردای تشکیل این شورا، آمادگی دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی برای همکاری با شورای راهبردی سیاست خارجی را جهت طراحی‌های استراتژیک سیاست خارجی کشور اعلام کرد.
چندصدایی دیپلماتیک
ساختاری مشابه ساختار شورای راهبردی روابط خارجی، در نظام‌های سیاسی دیگر نیز وجود دارد. به طور مشخص در ایالات‌متحده آمریکا از سال ۱۹۲۱ شورای روابط خارجی آمریکا شکل گرفت که مقر آن در نیویورک است و دفتری نیز در واشنگتن دارد. این شورا مجله دوماهنامه‌ای با عنوان FOREIGN AFFAIRS نیز منتشر می‌کند که نویسندگانی مانند ساموئل‌هانتینگتون و فرانس فوکویاما دارد. شورای روابط خارجی آمریکا عملا نهادی فرادست است که فراتر از شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه سیاست‌های کلان نظام سیاسی آمریکا را تعیین می‌کند، گرچه در امور اجرایی دخالتی ندارد؛ اما سیاست عملی را با سیاست نظری پیوند می‌زند.
به اضافه اینکه؛ کنار هم قرار گرفتن ۱۰ نفر عضوی که رهبر انقلاب برای حضور در این شورا برگزیده‌اند، می‌تواند نمودی از چندصدایی در این شورا باشد چون هرکدام از اعضای حاضر در شورای راهبردی روابط خارجی، با سابقه حضور در دولت‌های سازندگی و اصلاحات گرایش‌های متفاوتی دارند. علی‌اکبر ولایتی سابقه ۱۶ سال تکیه بر مسند وزارت امور خارجه دولت جنگ و سازندگی را در کارنامه دارد.
او بین دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب به‌عنوان چهره‌ای میانه‌رو شناخته می‌شود. علی شمخانی، وزیر دفاع دولت اصلاحات بود و برای نخستین بار به‌عنوان چهره‌ای نظامی از سید محمد خاتمی در انتخابات سال ۱۳۷۶ حمایت کرد. محمد شریعتمداری، سابقه تکیه بر کرسی وزارت بازرگانی دولت اصلاحات را در کارنامه دارد و از چهره‌های اقتصادی این شورا به حساب می‌آید. محمدحسین طارمی، رئیس موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در این مجموعه ۱۰ نفری حضور دارد که به‌عنوان چهره‌ای آکادمیک شناخته می‌شود. سعید جلیلی، دبیر شورای‌عالی امنیت تا سال ۹۲ و رئیس سابق گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، ابراهیم شیبانی، رئیس سابق بانک‌مرکزی و سردار احمد وحیدی از فرماندهان ارشد سپاه در طول جنگ ایران و عراق نیز به‌عنوان اعضای جدید در این شورا به ایفای نقش خواهند پرداخت. محمد شریعتمداری یکی از اعضای این شورا سال گذشته در دیدار از روزنامه «دنیای اقتصاد»، در خصوص عملکرد این شورا گفت که خروجی بررسی و تحقیقات شورای راهبردی روابط خارجی تنها در اختیار مقام معظم رهبری قرار می‌گیرد و رسانه‌ای نمی‌شود. این شورا تاکنون یک دیدار با رهبر معظم انقلاب داشته که خبر آن منتشر شده و آن دیدار درست یک سال پس از تشکیل بوده است.
اعضای شورای راهبردی روابط خارجی تکمیل شد
پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری: مقام معظم رهبری با صدور حکمی، اعضای جدید شورای راهبردی روابط خارجی را منصوب کردند. متن حکم صادره از سوی حضرت آیت‌الله‌خامنه‌ای به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
جناب آقای دکتر خرازی
نظر به ضرورت تکمیل اعضای شورای راهبردی روابط خارجی، آقایان: دکترسعیدجلیلی، دکترابراهیم شیبانی، حسین طارمی، مهدی مصطفوی اهری و سردار احمد وحیدی به‌عنوان اعضای جدید آن شورا با ریاست جنابعالی منصوب می‌شوند. با توجه به تجربیات دوره گذشته و نقش این شورا در یاری رساندن مسوولان برای تصمیم‌گیری‌های کلان و بهره‌مندی از نخبگان در این عرصه، امید است در دوره جدید شاهد حضور موثرتر آن شورا در وظایف محوله باشیم.
سیدعلی خامنه‌ای
۲۵ خرداد ۱۳۹۳
ارسال نظر