رشد اقتصادی مهمترین عامل پیش‌برنده درآمد سرانه است

ایران جایگاه ۸۲ را به خود اختصاص داد

دنیای اقتصاد- بانک جهانی در گزارش توسعه جهانی سال ۲۰۰۷، تازه‌ترین آمار از وضعیت درآمد سرانه ۱۷۸کشور جهان را منتشر کرده است. بالاترین درآمد سرانه در این فهرست به کشورهای لوکزامبورگ، نروژ و سوئیس اختصاص یافته است که به ترتیب ارقام ۷۶هزار دلار، ۶۶هزار دلار و ۵۷هزار دلار را به خود اختصاص داده‌اند.

درآمد سرانه مهم‌ترین شاخص سنجش رفاه مردم جوامع مختلف محسوب می‌شود و به عنوان مثال، درآمد سرانه ۶۶هزار دلاری برای نروژ به مفهوم آن است که هر نروژی به طور متوسط امکان مصرفی معادل ۶۶هزار دلار در سال یا پنج‌هزار و ۵۰۰دلار در ماه دارد. پایین‌ترین درآمد سرانه در فهرست بانک جهانی به کشور بوروندی با رقم ۱۰۰دلار اختصاص یافته است که به مفهوم متوسط درآمد سالانه ۱۰۰دلاری هر یک از اهالی این کشور و یا حدود هشت دلار برای هر ماه است.

طبق تعریف بانک جهانی درآمد زیر ۳۰دلار در ماه به مفهوم زندگی در فقر محسوب می‌شود و بر همین اساس کلیه اهالی این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

در میان کشورهای خاورمیانه بالاترین ارقام درآمد سرانه به ترتیب به کشورهای کویت با ۲۶هزار دلار، امارات با ۲۵هزار دلار و عربستان با ۴/۱۲هزار دلار اختصاص یافته است و رقم درآمد سرانه ایران نیز سه‌هزار دلار عنوان شده است که رتبه ۸۲ را در میان ۱۷۸کشور جهان به خود اختصاص می‌دهد.

این فهرست بانک جهانی براساس ارزش جاری دلار تنظیم شده است و چنانچه با معیار قدرت خرید تنظیم شود، احتمال جابه‌جایی در لیست به ویژه برای کشورهای نفتی که حجم عظیمی از یارانه در آنها اختصاص می‌یابد، وجود دارد.

به عنوان مثال، براساس شاخص قدرت خرید، رقم درآمد سرانه ایران به حدود ۷/۸هزار دلار (رتبه ۷۴) و رقم درآمد سرانه عربستان به حدود ۱۷هزار دلار ارتقا می‌یابد.

در بین سایر کشورهای خاورمیانه، درآمد سرانه عمان ۵/۹هزار دلار، لبنان ۴/۵هزار دلار، اردن ۶/۲هزار دلار، عراق ۲/۱هزار دلار و یمن ۷۶۰دلار بوده است.

بانک جهانی کشورهای جهان را از نظر درآمد سرانه به چهار گروه کشورهای با درآمد سرانه بالا، درآمد سرانه بالای متوسط، درآمد سرانه پایین متوسط و درآمد سرانه پایین تقسیم کرده است که ایران در گروه سوم این کشورها جای گرفته است. مهم‌ترین عامل ارتقای درآمد سرانه، میزان رشد اقتصادی سالانه است که تفاوت این شاخص با رشد جمعیت به صورت افزایش درآمد سرانه منعکس می‌شود. هم‌اکنون بیشتر کشورهای جهان با هدف‌گذاری رشد اقتصادی به عنوان مهم‌ترین سیاست اقتصادی سعی در افزایش درآمد سرانه داشته و با کنترل تورم در حد یک رقمی نیز تلاش می‌کنند از جابه‌جایی ناعادلانه درآمد به نفع اقشار مرفه جلوگیری کنند ضمن اینکه رقم بالای رشد اقتصادی امکان اخذ مالیات بیشتر از سوی دولت را برای بازتوزیع مواهب رشد فراهم می‌کند.در چشم‌انداز ۲۰ساله کشورمان نیز متوسط رقم رشد ۸درصدی برای اقتصاد ایران پیش‌بینی شده ولی این رقم در دو سال اخیر حول و حوش ۵/۵ تا ۶درصد تحقق یافته است که دستیابی به اهداف چشم‌انداز را جز با تدابیر جدی‌تر برای سال‌های آینده با مشکل مواجه می‌کند. برخی از تصمیم‌سازان اقتصادی دولت افزایش رقم رشد فعلی را بسیار سخت می‌دانند در حالی که هم اکنون رشد اقتصادی ۷۵ کشور جهان بالای شش‌درصد و ۳۵ کشور جهان بالای هشت‌درصد است.

کشور چین سال‌ها است که رشد اقتصادی دو رقمی را تجربه می‌کند و در سال گذشته نیز نرخ رشد اقتصادی در این کشور معادل ۲/۱۱درصد بوده است. بر خلاف برخی تصورات القا شده که افزایش رشد اقتصادی را در گروی تورم بالا ممکن می‌داند، مشاهدات حاکی از آن است که تمام کشورهای دارای رشد اقتصادی بالای شش‌درصد دارای تورم یک رقمی و عمدتا زیر ۵درصد بوده‌اند (به استثنای دو کشور جنگ زده افغانستان و عراق که در افغانستان نیز رقم تورم به زیر ۱۵درصد کاهش یافته است). در گزارش بانک جهانی، درآمد سرانه کره‌جنوبی معادل ۱۷هزار دلار، روسیه ۷/۵هزار دلار و ترکیه ۴/۵هزار دلار عنوان شده است.

گزارش بانک جهانی، رتبه ایران را از نظر سهولت تجارت و کسب و کار که مهم‌ترین عامل پیش برنده رشد اقتصادی است ۱۳۵ در بین ۱۷۸ کشور جهان دانسته است که خلاصه آن در صفحه ۵ امروز درج شده است.