طرح اعمال فشار به شرکت‌های خارجی فعال  در ایران

دنیای اقتصاد - طی ماه‌های گذشته یکی از دغدغه‌های قانونگذاران آمریکایی، دور زدن قانون تحریم‌های ایران و لیبی، مصوب ۱۹۹۶ است که دولت آمریکا را موظف به تحریم شرکت‌های غیرآمریکایی با سرمایه‌گذاری بیش از ۲۰میلیون دلار در صنعت نفت ایران می‌کند. منع سرمایه‌گذاری در بخش انرژی ایران نه تنها توسط شرکت‌های غیرآمریکایی، بلکه توسط شرکت‌های آمریکایی از طریق شعب خارجی یا شرکت‌های تابعه غیرآمریکایی نادیده گرفته شده است. معروف‌ترین نمونه آن که سروصدای زیادی بر پا کرد، سرمایه‌گذاری یکی از شرکت‌های تابعه هالیبرتون در بخش انرژی ایران بود. اکنون مجلس نمایندگان آمریکا با هدف افزایش فشار بر ایران برای دست کشیدن از برنامه هسته‌ای خود، طرح تازه‌ای را تصویب کرده است که خروج سرمایه از شرکت‌های خارجی فعال در ایران را تسهیل می‌کند.

آسوشیتدپرس گزارش داد: مجلس نمایندگان آمریکا به دادن مصونیت قانونی به سرمایه‌گذاران و دولت‌های ایالتی و محلی که سرمایه‌گذاری خود را در شرکت‌هایی که با ایران و سودان روابط تجاری دارند محدود می‌کنند، رای مثبت داد.

به گزارش ایسنا‌ به نقل از آسوشیتدپرس، طبق این لایحه‌ها که اکنون به سنای آمریکا فرستاده شده است، مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری در صورتی که سرمایه‌های خود را از شرکت‌هایی که بیش از ۲۰میلیون دلار در بخش انرژی ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند خارج کنند، از دادخواهی‌های قانونی در امان خواهند بود.

بارنی فرانک، رییس کمیته امور مالی با تکرار اتهامات غرب مبنی بر نظامی بودن برنامه هسته‌ای ایران گفت: این لایحه‌ها به آمریکایی‌ها کمک می‌کند از طریق دولت‌های ایالتی و سازمان‌های دولتی با قاطعیت مخالفت خود را با برنامه تسلیحاتی ایران نشان دهند.

لایحه مربوط به ایران بر شرکت‌های بین‌المللی متمرکز است که حداقل ۲۰ میلیون دلار در بخش انرژی ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند و یا اعتبار بیش از ۲۰میلیون دلاری برای صنعت انرژی ایران به دولت این کشور داده‌اند. این طرح که با ابتکار عمل نمایندگان دمکرات تنظیم شده، دولت آمریکا را موظف می‌کند فهرستی از نام شرکت‌هایی که بیش از ۲۰‌میلیون دلار در بخش انرژی ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند، تهیه کند. ها برد شرمن، نماینده دمکرات از کالیفرنیا، مدعی شد: هدف این لایحه تغییر رفتار شرکت‌های چند ملیتی و در نهایت تغییر رفتار دولت ایران است.

نمایندگان مجلس آمریکا نسبت به آنچه حمایت ایران از تروریسم و تلاش برای دستیابی به سلاح‌ هسته‌ای می‌نامند خشمگین هستند، اتهاماتی که ایران رد می‌کند. این طرح که نمونه مشابه آن در سنا نیز تحت بررسی است، با ۴۰۸ رای مثبت در مقابل شش رای منفی تصویب شد.

در این مصوبه آمده است که گرچه شرکت‌های آمریکایی از مشارکت در طرح‌های ایران ممنوع هستند، اما بسیاری از مردم آمریکا از ارتباطات تجاری شرکت‌های خارجی با ایران که در آنها سهام دارند بی‌خبرند.

وزارت خارجه آمریکا لزوما با چنین قطعنامه‌هایی موافق نیست، زیرا نگران است بر همکاری دیپلماتیک این کشور با اروپایی‌ها در مقابل ایران اثر منفی بگذارد.

به گزارش خبرگزاری رویترز، بارنی فرانک نماینده ماساچوست از حزب دمکرات نسبت به مخالفت دولت بوش با این طرح «ابراز یاس» کرد، اما گفت خوشحال است که با آرایی تصویب شده بالای دو سوم که جورج بوش، رییس‌جمهور، قدرت وتوی آن را نخواهد داشت.

باراک اوباما، سناتور دمکرات، که برای کسب نامزدی حزب خود در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۰۸ می‌کوشد نیز لایحه مشابهی را در سنا مطرح کرده است.وی در بیانیه‌ای از تصویب این طرح تقدیر واعلام کرد: «گذراندن این طرح در مجلس نمایندگان، گام مهمی به جلو در تلاش‌های ما برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح‌های اتمی است.ایران اتهام‌های آمریکا دایر بر تلاش جهت دنبال کردن یک برنامه نظامی در پوشش برنامه هسته‌ای خود را رد می‌کند.

مصوبه روز سه شنبه در کنگره می‌تواند بر صندوق‌های بزرگ دولتی در آمریکا مانند صندوق‌های بازنشستگی اثر بگذارد، چرا که این صندوق‌ها در شرکت‌های خارجی که در ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند سهام دارند.

این مصوبه به دولت‌های ایالتی و محلی در آمریکا اجازه می‌دهد دارایی‌های خود را از هر شرکتی که نام آن در فهرست سیاه دولت قرار می‌گیرد خارج کنند، به طوری که در مقابل هر گونه پیگرد قانونی از سوی سهامداران به خاطر این اقدام مصون باشند.

چند سال قبل صندوق بازنشستگی عمومی شهر نیویورک، شرکت‌های آمریکایی با شعب خارجی مانند‌هالیبرتون را برای خروج از ایران تحت فشار قرار داد. از آن زمان تاکنون چندین ایالت دیگر از جمله فلوریدا و کالیفرنیا مصوبه‌هایی برای خروج سهام از شرکت‌هایی که در ایران سرمایه دارند تنظیم کرده‌اند.

قانون تحریم‌های ایران و لیبی که در سال ۱۹۹۶ تصویب شده بود، دولت آمریکا را موظف به تحریم شرکت‌های غیرآمریکایی با سرمایه‌گذاری بیش از ۲۰میلیون دلار در صنعت نفت ایران می‌کرد.

به این ترتیب مصوبه تازه فشار برای به اجرا گذاشتن آن قانون را افزایش می‌دهد.تام لانتوس نماینده دمکرات از کالیفرنیا که از طراحان لایحه بود قبلا گفته که تصویب آن به سرمایه‌گذاران غیرآمریکایی در ایران هشدار می‌دهد دوره معامله با این کشور به پایان رسیده است.

مصوبه تازه مجلس نمایندگان اکنون باید به تصویب سنا نیز برسد و بعد از امضای رییس‌جمهور جنبه قانونی پیدا خواهد کرد. مجلس نمایندگان کنگره، روز سه‌شنبه همچنین طرح مشابهی را در رابطه با سودان تصویب کرد.