شبی برای خالق «مسافران»

نگاه سوم - سه‌شنبه شب در خانه هنرمندان ایران، جمعی از هنرمندان و علاقه‌مندان سینما، تئاتر و ادبیات دور یکدیگر جمع شدند و شصت و هشتمین سالروز تولد بهرام بیضایی را جشن گرفتند. در این مراسم محمود دولت‌آبادی، شهلا لاهیجی، حمید امجد، مهدی هاشمی، فاطمه معتمدآریا، بابک احمدی و آیدین آغداشلو و ... حضور داشتند. بهرام بیضایی در کنار محمود دولت‌آبادی- عکس: ایسنا

در ابتدا غریب‌پور، کارگردان تئاتر و مدیر خانه هنرمندان ایران با بیان یک خاطره اظهار داشت: یکی از استادهای من که هرگز مهرش از دلم نرفته و نمی‌رود و همیشه به شاگردی‌اش افتخار کرده‌ام، بهرام بیضایی است.

وی افزود: بیضایی مثل تخت جمشید است و کسی نمی‌تواند او را انکار کند. او بنایی است که با خاک، هوا و عشق ایران معماری شده است. چراغ راه‌ کسانی مثل من، بیضایی بوده و هست. از بیضایی آموختم که گلایه و فریاد نهفته داشته باشیم، اما دل عاشقان را هرگز فراموش نکنیم. بیضایی هرگز اجازه نداد ناامیدی‌های پیرامون او را نابود کنند. انسان امیدواری مثل بیضایی کم است. اعتماد به نفسی که بیضایی به جامعه ایران داد یگانه است. اگر حمایت بیضایی نبود، اکنون کسانی مثل من در این جایگاه نبودند.

غریب‌پور در پایان گفت:‌ «هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق»‌ و بیضایی دلش با عشق زنده است.

سپس فیلمی درباره آثار سینمایی بیضایی پخش شد که آن را واروژ کریم مسیحی، شهروز توکل و سامان خادم ساخته بودند. سپس مژده شمسایی بازیگر و همسر بهرام بیضایی پشت تریبون قرار گرفت و با تبریک سالروز تولد بیضایی قسمتی از نمایشنامه «سهراب‌کشی مویه تهمینه» را قرائت کرد. آیدین آغداشلو نقاش، نیز در این مراسم گفت: «بهرام بیضایی آبروی نسل ما و نسل‌های بعدی است. من به نیابت از نسل خودم و بزرگانی که در میانشان پرورده شده‌ام نهایت احترام و ستایش خود را نثار بیضایی می‌کنم و امیدوارم که سال‌های درازی را شاهد حضور بی‌مانند او باشیم.»

وی افزود: «کسی با جامعیت و نیروی بسیار بیضایی وجود ندارد که بخواهد معنای دورانش را از تمامی چیزهایی که از تاریخ و اساطیر خودش به دست آورده حاصل کند. نگاه بهرام بیضایی یک نگاه تاریخی است. او دانش زیادی نسبت به اساطیر ایران و شرق دارد، تسلط او بر نثر فارسی نشاندهنده حیات و زایش‌های متعدد زبان فارسی است. اگر زبان زیبای فارسی باقی مانده است به‌خاطر واژه‌ گزینی‌های فرهنگستان نیست بلکه بخاطر هنرمندی کسانی مثل بهرام بیضایی است.»

بابک احمدی، دیگر سخنران این مراسم بیضایی را یکی از نوآورترین‌ها در تئاتر امروز دانست و گفت: «بیضایی تنها در تئاتر خلاصه نمی‌شود او در سینما، ادبیات، پژوهش و نقد کارهای بزرگی انجام داده است. او یک روشنفکر متعهد است که ملت خود را دوست دارد.»

اصغر همت نیز در این مراسم متن سخنرانی محمود دولت‌آبادی را با عنوان «بیضایی، عیار تنها» خواند.

پس از سخنرانان نوبت به بهرام بیضایی رسید تا در مراسم تولدش صحبت کند.

وی ضمن اشاره به سخنان سخنرانان حاضر در مراسم گفت: «من تئاتر و سینما را خیلی دوست داشتم و تلاش کردم شناخت بیشتری نسبت به آنچه به آن علاقه‌مند بودم، پیدا کنم و امروز هم مطمئن نیستم که موفق شده باشم.»

وی ادامه داد: «می‌خواستم امشب از کارهایی که نکرده‌ام، بگویم اما آن‌قدر طولانی است که نه وقت و نه حوصله من و شما مجال پرداختن به آن را می‌دهد و قصد ندارم حرف‌هایم رنگ گلایه به خود بگیرد.»