ماشین اشتغال اروپا پیشی گرفت

ترجمه: نیلوفر قدیری

الگوی اشتغال آمریکا به خاطر قابلیت ایجاد شغل آن همپای نرخ رشد جمعیت همواره رشک برانگیز بوده است. اروپای قدیم اما وضعیت نیروی کارش چنان با محدودیت رو به رو بوده که بیکاری بالا و عدم ایجاد شغل در این قاره امری اجتناب‌ناپذیر بوده است. اما از ابتدای این دهه تا کنون متوسط نرخ سالانه رشد اشتغال در آمریکا ۷/۰‌درصد بوده در حالی که این رقم در اروپای غربی بالاتر و تا ۹/۰‌درصد می‌رسد. در این میان کشور اسپانیا با نرخ ۴‌درصدی در صدر کشورهای اروپایی‌ قرار دارد. آمار و ارقام جدیدی که سازمان توسعه و همکاری اقتصادی ماه گذشته منتشر کرده نشان می‌دهد که نرخ رشد اشتغال در اروپا جلوتر از آمریکا بوده که این موضوع در تاریخ معاصر این دو قاره بی‌سابقه بوده است. نکته دیگر در این آمار و ارقام این است که ماشین اشتغال اروپا شکاف اشتغال در دو سوی اطلس را کم کرده است. تا همین ۶ سال پیش ۸۱‌درصد از جمعیت آمریکا به طور فعال در نیروی کار حضور داشته‌اند و بخشی از این نیرو بوده‌اند. این رقم برای اروپا ۷۶‌درصد بوده است. اکنون این شکاف در حال کاهش است و به یک‌درصد می‌رسد. به عبارت دیگر نزدیک ۸۰‌درصد آمریکایی‌ها و اروپایی‌‌های ۲۵ تا ۵۴ سال به اشتغال درآمده‌اند و اکنون مشغول کار هستند. اکنون اروپایی‌ها از نظر بازار اشتغال عملکردی بهتر از آمریکا دارند.

البته آنچه که همواره عرف بوده معمولا اشتباه در نمی‌آید. در دهه ۱۹۹۰ متوسط سالانه رشد اشتغال ۴/۱‌درصد بود در حالی که این رقم در اروپا ۴/۰‌درصد بود. اما در آن زمان و در آغاز دهه رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا نصف شده و از ۴/۴‌درصد به ۲/۲‌درصد رسیده بود که این شرایط بازار اشتغال را به شدت تحت تاثیر قرار داده بود. اروپا هم این کاهش رشد تولید ناخالص داخلی را تجربه کرده بود اما هرگز رونق دهه ۱۹۹۰ آمریکا را تجربه نکرده بود. در همین حال اروپا با این حقیقت رو به رو بود که الگوی کار پر ارزش و پر هزینه این قاره مشاغلی را در حوزه‌هایی همچون IT، تکنولوژی محیط زیست و تحقیق و توسعه ایجاد کرده بود. اما در آمریکا کاهش تولید در کنار عوامل دیگر احیای بازار اشتغال را غیر‌ممکن کرده بود.

در حال حاضر سه صنعت اصلی که موتور اصلی ایجاد اشتغال در اروپا به شمار می‌آیند نرم‌افزار، علوم حیاتی مثل سیستم‌های بیمارستانی و تکنولوژی جایگزین انرژی هستند. اینها صنایع دارای ارزش افزوده هستند که اروپا را همچنان در عرصه جهانی رقابتی نگاه می‌دارد. اقتصادهای در حال ظهوری همچون هند و چین صنایع پر زحمتی را که نیروی کار زیادی می‌برد را به انحصار خود درآورده‌اند. اینها همان صنایعی هستند که اروپا به طور سنتی در آن متمرکز بوده است. در چهار ماه دوم امسال شرکت‌های اروپایی‌ در مجموع ۷۰۲‌هزار شغل جدید ایجاد کرده‌اند.

فهرست ۵۰۰ شرکت پر شتاب در رشد اروپا در سال ۲۰۰۶ ماه گذشته منتشر شد و بعضی ستارگان این قاره در این فهرست درخشیدند. شرکت نرم افزار فرانسوی Gameloft در جایگاه اول این فهرست قرار گرفت. این شرکت که به خاطر طراحی بازی‌های موبایلی به شهرت رسیده است تا به امروز با شرکت‌های موبایل در بیش از ۷۰ کشور دنیا قراردادهایی امضا کرده است. این شرکت که در سال ۲۰۰۳ فقط ۸۱ کارمند داشت اکنون بیش از ۲۰۰۰ کارمند دارد. درآمد سالانه این شرکت از ۳‌میلیون یورو در سال ۲۰۰۲ به ۸/۴۶‌میلیون یورو در سال گذشته رسیده است. این آمار نشان می‌دهد که حتی در کشور فرانسه که پر از قوانین دست و پا گیر است هم می‌توان شاهد رشد اشتغال به صورت فوق‌العاده بود.

شرکت‌های آمریکایی هم به این شرایط دامن می‌زنند و به توسعه اشتغال در بخش نرم‌افزار در اروپا می‌افزایند. وقتی سیستم عامل جدید ویندوز ویستای مایکروسافت در ماه ژانویه آینده به کار بیافتد ۵۰‌هزار شغل جدید در بخش IT در آلمان، انگلیس، فرانسه، دانمارک، اسپانیا و لهستان ایجاد می‌شود. سال گذشته سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از آمریکا تامین‌کننده ۳۶۳ پروژه نرم‌افزاری در سراسر اروپا بود. به عبارت دیگر سرمایه‌گذاری مستقیم فدرال در اروپا بیش از ۱۹۷‌هزار شغل در اروپا ایجاد کرده است.

فهرست ۵۰۰ شرکت اول اروپا همچنین نشان دهنده رشد شرکت‌های بخش انرژی و محیط زیست در این قاره بود. کارآفرینان در اثر محرک‌های مالیاتی برای تولید تکنولوژی‌های سبز تشویق می‌شوند. در آلمان متوسط درآمد سه شرکت بخش انرژی در سه سال گذشته ۹۲۰‌درصد رشد داشته و به ۸۸۴‌میلیون یورو رسیده است. شرکت محیط زیست و انرژی اتریش که کار توزیع گاز در سراسر کشور را به عهده دارد، تعداد کارمندان خود را ۲۰۰‌درصد افزایش داده و به ۷‌هزار نفر رسانده است و افزایش درآمد ۶/۱میلیارد یورویی را تجربه کرده است.

رشد بخش بیوتکنولوژی، قطعات پزشکی و توسعه و تحقیق در اثر فعالیت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تامین شده است. این سرازیر شدن سرمایه در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ یک‌میلیون شغل جدید در اروپا ایجاد کرده است.

این صنایع در شهرها و کشورهای خاص متمرکز شده‌اند که این به نوعی تقلید از مراکز خاص برای بعضی صنایع خاص در آمریکاست. بخش‌های سنتی اقتصاد کشورهای اروپایی‌ هم مشاغل جدید ایجاد می‌کنند. صنعت تولید آلمان که مهندسان با مهارت و باتجربه‌ای در آن مشغول به کار هستند همه نوع محصولی تولید می‌کنند از خودرو گرفته تا ریز تراشه. نرخ بیکاری در آلمان برای اولین بار چهار سال گذشته پایین آمد. در اسپانیا نرخ بیکاری از سال ۱۹۷۹ تا سه ماه سوم امسال به پایین‌ترین سطح خود رسیده است. در این کشور شرکت‌های ساخت‌وساز چنان خوب عمل کرده‌اند که اکنون ۱۲‌درصد اقتصاد کشور را تشکیل می‌دهند.

کمیسیون اروپا پیش‌بینی کرده است که این روند و سیر صعودی ادامه یابد. چندی پیش کمیسر اقتصادی و پولی اروپا پیش‌بینی کرد که اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۰۸ هفت‌میلیون شغل جدید ایجاد کند. توانایی قابل توجه اروپای غربی در ایجاد شغل همچنین در مقایسه با توان اروپای شرقی قابل توجه است. اما در اروپای غربی هم همه چیز بر وفق مراد نیست. بعضی کشورها هنوز توان ایجاد شغل کافی برای همراه شدن با رشد پرشتاب جمعیت را ندارند. یکی از دلایل این ناتوانی افزایش بی‌سابقه مهاجرت از کشورهای شرق و مرکز اروپا به اروپای غربی است. در انگلیس ماه گذشته میزان بیکاری به بالاترین حد در هفت سال گذشته رسید و این در حالی است که اکنون ۳۱‌میلیون انگلیسی شغل دارند و این بالاترین رقم در سال‌های گذشته است. این تضاد قابل توجه به دلیل هجوم کارگران خارجی به این کشور و دیگر کشورهای اروپای غربی است.

از سوی دیگر بعضی کارشناسان می‌گویند مقایسه نرخ رشد اشتغال در آمریکا با اروپا در پنج سال گذشته منصفانه نیست. بیرون آمدن آمریکا از رونق دهه ۱۹۹۰ و روبه‌رو شدن با رکود باعث شده که وضعیت بازار کار این کشور تحت تاثیر قرار گیرد.

در حال حاضر و فعلا ماشین اشتغال اروپا از آمریکا پیشی گرفته است و این با پول و سرمایه آمریکا ممکن شده است.

منبع: نیوزویک