احتمال دیدار مجدد لاریجانی با سولانا

تعمیق شکاف ۵+۱ در شورای حکام در پی مخالفت چین و روسیه، تلاش برخی کشورهای غربی در نشست شورای حکام برای صدور بیانیه‌ای مشترک در انتقاد از برنامه هسته‌ای ایران بی‌نتیجه‌ ماند.

به گزارش ایسنا، با این حال اتحادیه اروپا در پی آن است تا با صدور بیانیه‌ای از تهران بخواهد غنی‌سازی را نه به عنوان معیاری اعتمادساز بلکه به عنوان یک الزام بین‌المللی تعلیق کند، این در حالی است که جنبش غیرمتعهدها در نشست اخیرشان از حقوق هسته‌ای کشورمان حمایت کرده‌اند و از سوی دیگر احتمالا خاویر سولانا امروز با علی لاریجانی دور دیگری از مذاکراتش را آغاز می‌کند تا در این زمینه بررسی بیشتری صورت گیرد.

دیدار سولانا با لاریجانی

سخنگوی خاویر سولانا گفت که رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنج‌شنبه با علی لاریجانی برای انجام مذاکراتی دیگر دیدار می‌کند.

کریستینا گالاچ، گفت که محل انجام این دیدار جایی در اروپا، اما نه در بروکسل خواهد بود و به منظور فراهم کردن شرایط برای ازسرگیری مذاکرات صورت می‌گیرد.

مصالحه اروپا با ایران

روزنامه انگلیسی فایننشیال تایمز نیز نوشت که اروپا می‌خواهد برای شکستن بن بست یک ساله در مساله هسته‌ای ایران به مصالحه برسد.

طبق توافقاتی که اخیرا در وین میان مقامات ایرانی و اتحادیه اروپا به وجود آمده، اتحادیه اروپا از اصرار خود بر تعلیق غنی‌سازی اورانیوم ایران پیش از آغاز مذاکرات صرف نظر می‌کند، اما دیپلمات‌های اروپایی تاکید کردند که ایران باید به بازرسان سازمان ملل اجازه دهد تا آنها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کنند.در دیدار میان علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران و خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران در کانون گفت‌وگوهای این مقامات خواهد بود. یک دیپلمات اروپایی در این باره گفت: دینامیک مذاکرات تغییر کرده و مساله اصلی بازرسی‌ها است.

بیانیه اتحادیه‌اروپا درباره ایران

همچنین خبرگزاری فرانسه گزارش داده که پس از آن‌که گروه شش در رسیدن به توافق برای صدور بیانیه‌ای مشترک درباره ایران در شورای حکام با شکست روبه‌رو شد، اتحادیه اروپا قصد دارد درخواست‌های جدیدی را از ایران درباره تعلیق غنی‌سازی اورانیوم داشته باشد. خبرگزاری فرانسه با اشاره به این مطلب با ذکر این که به نسخه‌ای از بیانیه‌ای که اتحادیه اروپا قصد صدور آن درباره ایران را دارد، دست یافته نوشت: فنلاند، به نمایندگی از ۲۵ کشور اتحادیه اروپایی قصد دارد، امروز از ایران بخواهد غنی‌سازی را نه به عنوان معیاری اعتمادساز بلکه به عنوان یک الزام بین‌المللی تعلیق کند.

براساس این گزارش، فرانسه، انگلیس و آلمان نیز که از سال ۲۰۰۳ تاکنون رهبری مذاکرات با ایران را عهده‌دار بوده‌اند، نیز در خصوص بیانیه‌ای مشترک توافق کرده‌اند که از ایران می‌خواهد غنی‌سازی را تعلیق کند.

نشست شورای حکام

خبرگزاری آسوشیتدپرس هم به نقل از دیپلمات‌ها نوشت که گروه شش تلاش‌ها برای صدور بیانیه‌ای مشترک در انتقاد از برنامه هسته‌ای ایران در شورای حکام را پس از خودداری روسیه و چین از تایید زبان سرسختانه آن، رها کردند.

این خبرگزاری گزارش داد: این شکاف در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منعکس کننده تردید در چگونگی واکنش در برابر پیشنهاد اخیر ایران است، مبنی بر آنکه امکان دارد غنی‌سازی اورانیوم را به صورت موقت اما فقط در طول دوره مذاکرات به حالت تعلیق درآورد.

این گزارش حاکی است: شکست شش کشور در ارائه بیانیه‌ای مشترک درباره ایران در شورای حکام نشان دهنده آن است که برخی ترجیح می‌دهند درباره مجازات سخت علیه ایران تا زمانی که ایران جزئیات بیشتری از پیشنهادش را ارائه دهد، صبر کنند.

براساس این گزارش، آمادگی تهران برای بررسی حتی یک توقف موقت مهم است، زیرا می‌تواند بن بست با شش کشور را در صورتی که آنها بپذیرند دوره تعلیق ایران و دیگر شرایط برای آغاز مذاکرات قابل پذیرش است، رفع کند.

کاخ سفید روز سه‌شنبه این پیشنهاد را رد و اعلام کرد هیچ تغییری در موضع ایران حاصل نشده است.

روسیه و چین هر دو اعضای دایمی شورای امنیت سازمان ملل و دارنده حق وتو هستند. این دو کشور همچنین عضوی از گروه شش هستند که به مساله هسته‌ای ایران می‌پردازد.

مسکو و پکن هر دو با تلاش‌های تحت رهبری آمریکا برای حرکت سریع به سوی تحریم‌ها به رغم به سر رسیدن ضرب‌الاجل ۹ شهریور قطعنامه ۱۶۹۶ شورای امنیت برای تعلیق در ایران، مخالفت کرده‌اند و در عوض تداوم مذاکرات با تهران را ترجیح می‌دهند.

آسوشیتدپرس به نقل از دیپلمات‌های معتبر در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که خواستند نامشان فاش نشود افزود: آمادگی ایران برای بررسی تعلیق موقت غنی‌سازی اورانیوم، اختلافات بر سر تحریم‌های سازمان ملل را تشدید کرده است.

از سوی دیگر آسوشیتدپرس به نقل از مقاماتی که نامی از آنها نبرد، افزود که تهران قصد دارد به محض شروع مذاکرات با شش کشور پیشنهاد دهنده‌ درباره برنامه هسته‌ای این کشور غنی‌سازی را به صورت موقت تعلیق کند. این در حالی است که شش کشور تعلیق پیش از مذاکره را خواستارند.

خبرگزاری رویتر نیز به نقل از دیپلمات‌ها نوشت، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امیدوار است مساله هسته‌ای ایران از راه گفت‌وگو حل شود. از دیگر سو آسوشیتدپرس گزارش داد که آلمان، فرانسه و انگلیس می‌کوشند ایران را به صرف‌نظر از غنی‌سازی اورانیوم متقاعد کنند.این خبرگزاری آمریکایی با بیان این مطلب، افزود: دیپلمات‌های معتبر در نشست ۳۵ کشور عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفتند، درحالی که فرانسه و انگلیس زبانی سخت‌تر را برای بیانیه ترجیح می‌دهد، آلمان از متنی ملایم‌تر حمایت می‌کند.

آسوشیتدپرس افزود: این مشکلات منعکس کننده تردیدهایی نسبت به نیات ایران پس از آن است که این کشور در مذاکرات روز یکشنبه در وین اشاره کرد می‌تواند تعلیق کوتاه مدت غنی‌سازی را در طول مذاکرات بررسی کند.

اجلاس غیرمتعهدها

از سوی دیگر نمایندگان بیش از صد کشور در حال توسعه دنیا در هاوانا خواستار مذاکرات بی‌قید و شرط برای حل مساله هسته‌ای ایران شدند.

نمایندگان کشورهای در حال توسعه در اجلاس کشورهای عدم تعهد (NAM) بار دیگر بر بیانیه‌ای که ماه مه در مالزی و در حمایت از ایران برای دسترسی به انرژی هسته‌ای تدوین شده بود، تاکید کردند و بند جدیدی به آن افزودند.

در این بند از تلاش‌های داوطلبانه ایران برای اعتمادسازی در جهت حل مساله هسته‌ای ایران استقبال کردند و خواستار آغاز بدون شرط مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران شدند.

موضع چین

نخست‌وزیر چین نیز، از جامعه بین‌المللی خواست تا برای حل مساله هسته‌ای ایران به جای استفاده از زور از دیپلماسی استفاده کند. ون جیا بائو که در هتلی در لندن برای حدود ۱۵۰ تن از رهبران تجاری جهان سخنرانی می‌کرد، گفت: از جامعه جهانی می‌خواهم برای حل مساله هسته‌ای ایران به جای زور از دیپلماسی استفاده کند.

نماینده چین در سازمان ملل نیز تاکید کرد که گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای ایران نباید به شورای امنیت بازگردد.

وانگ گوانگیا، گفت که مذاکرات «مثبت» خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و علی‌ لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران باید ادامه پیدا کند و در صورت شکست این مذاکرات پرونده ایران باید به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و نه به شورای امنیت بازگردد.

گوانگیا اظهار کرد که سولانا و لاریجانی پیشرفت‌هایی حاصل کرده‌اند و ابراز امیدواری کرد: آنها به حصول پیشرفت و نتایج مثبت برای همه طرف‌ها ادامه دهند، زیرا مذاکرات بهتر از تحریم است.

این دیپلمات عالی ‌رتبه چینی گفت که مذاکرات در این باره نباید به شورای امنیت باز گردد و تاکید کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مکانی مناسب برای پرداختن به این مساله است. وی گفت: پرهیز از شورای امنیت راهی بهتر است، گفت‌وگوی شورای امنیت درباره تحریم‌ها راهی سودمند نیست.

گوانگیا افزود: برای شروع، شورای امنیت مکانی مناسب نیست، بلکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مکان مناسب پرداختن به این مساله است، بنابراین چرا در شورای امنیت به آن بپردازیم؟ نماینده چین در سازمان ملل گفت: همه فراموش کرده‌اند که وقتی برای اولین بار توافق کردیم شورای امنیت به این مساله بپردازد برای تقویت نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این کار را کردیم، اما آنچه در اینجا رخ می‌دهد، تلاش برای تبدیل شورا و نه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به یک بازیگر اصلی است.

موضع روسیه

معاون رییس‌جمهوری روسیه نیز اعلام کرد که مسکو با برخورد مغرضانه نسبت به حل مساله هسته‌ای ایران مخالف است.

سرگئی پریخودکو، گفت: از نظر من، نمی‌توان رویکرد یک دولت را با معیاری که دارای ماهیتی مغرضانه باشد، ارزیابی کرد. وی افزود: ما دو معیار برای ارزیابی داریم که شامل قوانین حقوق بین‌الملل یا تصمیم‌های مصوبه شورای امنیت سازمان ملل است.

پریخودکو اظهارکرد: به خوبی به یاد دارم که بسیاری از همکاران من که برایشان احترام بسیاری قایلم، صدها صفحه تحقیقات غیرمغرضانه درباره برنامه سلاح‌های شیمیایی و میکروبی در عراق ارائه کردند که اکنون حقیقت برای ما روشن است.

وی تاکید کرد: ما مخالف نگرشی مغرضانه به این مسائل هستیم. معاون رییس‌جمهوری روسیه همچنین خاطر نشان کرد که مسکو هیچ موضع خاص و متمایز از موضع جامعه جهانی را در رابطه با مساله مبارزه با گسترش سلاح کشتار جمعی دنبال نمی‌کند. پریخودکو با اشاره به نشست‌های اخیر خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران در وین گفت: ما به شدت منتظر نتایج مذاکرات سولانا هستیم.

معاون رییس‌جمهوری روسیه گفت: موضع روسیه با مواضع سایر کشورها مرتبط است و من معتقدم که همانگونه که همکارانم می‌گویند، باید به کارشناسان فرصت داد که کار کنند و حل این مساله باید در راستای دیپلماسی و به شکلی صلح‌آمیز باقی بماند.

موضع دوگانه فرانسه

از سوی دیگر نیکولا سارکوزی گفت که مساله هسته ایران باید از راه دیپلماسی حل و فصل شود، با این حال وی در حمایت از موضع آمریکا تاکید کرد که برای برخورد با این مساله باید همه گزینه‌ها روی میز بماند.

وزیر کشور فرانسه که به منظور سفری چهار روزه در آمریکا به سر می‌برد، گفت: نباید اجازه داد که ایران به سلاح‌های هسته‌ای دست یابد.

سارکوزی افزود: ایران حق ندارد سلاح‌های هسته‌ای را آزمایش کند. مساله هسته‌ای ایران باید از طریق دیپلماسی حل شود. با این حال، باید همه گزینه‌ها روی میز بماند.

این در حالی است که کلیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای قرار دارد و این آژانس اعلام کرده که مدرکی دال بر نظامی بودن برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد.

موضع آمریکا

کاندولیزا رایس،وزیر امورخارجه آمریکا نیز، گفت‌ که اگر ایران غنی‌سازی اورانیوم را متوقف نکند، تلاش‌های آمریکا برای تحریم علیه ایران ادامه خواهد یافت.

تام کیسی، سخنگوی معاون وزارت خارجه آمریکا نیز گفت: تا جایی که من می‌دانم ایران پیشنهادی نداده و موضع‌ آن کشور تغییری نکرده است. کیسی افزود: تا جایی که من اطلاع دارم ایران برای تعلیق غنی‌سازی اورانیوم برای یک مدت زمانی موافقت نکرده است.

با این حال وی گفت که دولت بوش همچنان سرگرم مذاکره با سایر کشورها برای اعمال تحریم علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل است. کیسی گفت: نیکلاس برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه و سه‌شنبه درباره تحریم ایران کنفرانس تلفنی با مقامات سایر کشورها داشت و این گفت‌وگوها تا اواخر هفته جاری ادامه می‌یابد.

معاون وزیر خارجه آمریکا خبر داد که کاندولیزا رایس، وزیر خارجه آمریکا هفته آینده‌ در جلسه ویژه مجمع عمومی برای مساله تحریم علیه ایران تلاش خواهد کرد. تعلیق غنی‌سازی اورانیوم همچنان پیش شرط مذاکره با ایران در مورد بسته مشوق‌های ارائه شده از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا است.

سفیر آمریکا در روسیه هم می‌گوید که کشورهای غربی در قبال توقف برنامه هسته‌ای ایران پیشنهاد خوب و سخاوتمندانه‌ای به ایران داده‌اند. ویلیام برنز، سفیر آمریکا در روسیه در جمع خبرنگاران، گفت: آمریکا و روسیه به مواضع در قبال منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نزدیک‌تر شده و دو کشور درباره عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای اهداف استراتژیک دارند. برنز درباره بسته پیشنهادی غرب به ایران، گفت: پیشنهادی خوب و سخاوتمندانه به ایران شده است و آمریکا تلاش می‌کند تا به طور صلح‌آمیز به این مساله پایان دهد.