به کجا چنین شتابان؟ - ۷ اسفند ۸۵

رسول ترابی -در روزهایی که هنوز بیست و چند روزی به پایان ماه صفر و پایان ایام عزاداری باقی مانده است، بازار موسیقی تحت تاثیر این ایام قرار دارد. البته کیفیت آلبوم‌هایی که به بازار آمده‌اند، این روند نه‌چندان مطلوب را بیشتر دامن می‌زنند. به نظر می‌رسد، بازار موسیقی مدیریت چندان صحیحی را از طرف شرکت‌های موسیقی و سیاست‌های رونق‌دهنده دنبال نمی‌کند و نتیجه اینکه در جامعه‌ای که بیست و پنج میلیون نفر در شرایط خرید آلبوم‌های موسیقی هستند، تیراژ صد هزار نسخه، تیراژ موفقی است. ماندگار ناصر عبداللهی

با اتفاق ناگواری که برایش افتاد، پس از چند سال که به یکباره و با انتخاب‌های اشتباهی که داشت نامش به فراموشی سپرده شده بود، دوباره بر سر زبان‌ها افتاد. از همان روز که خبر به کما رفتنش منتشر شد، آلبوم قبلی‌اش به نام «بوی شرجی» که تقریبا حالتی شکست خورده از نظر روند فروش و برگرداندن سرمایه را پیدا کرده بود از نظر فروش و درخواست مجدد، جهش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد و به تیراژ بالا رسید. ناصر عبداللهی با تمام خستگی‌اش از فضای موسیقی و بازی‌های شرکت‌های موسیقی و با وجود آن که در سه سال اخیر دوران کم‌فروغی نسبت به سال‌های اول فعالیتش را می‌گذراند، اما با شهامت و منطق درست در آخرین آلبومی که آماده کرده بود که همین آلبوم «ماندگار» است، تصمیم به تغییر سبک موسیقی‌اش گرفت و به موسیقی و فضای عامه‌پسند با حال و هوای انرژیک‌تر و امروزی‌تر روی آورد که نمونه‌اش استفاده یک ملودی از بنیامین است، که تقریبا حال و هوای متفاوتی با سبک کاری او دارد. تغییر سبکی که او، آگاهانه آن را پذیرفت و انجام دادو در کنارش حادثه‌‌ای که منجر به فوتش شد، همگی دست به دست هم دادند تا علاوه بر جاودانه کردن نامش، آلبوم «ماندگار» او را به یکی از پرفروش‌ترین‌های این روزها تبدیل کنند. آلبوم ماندگار این روزها روند روبه‌رشد و ثابتی را از نظر اقبال شنوندگان و مخاطبان موسیقی می‌گذراند.

«وایسا دنیا»

آلبوم «وایسا دنیا» با آنکه در فاصله نسبتا کمی نسبت به آلبوم «ماندگار» ناصر عبداللهی منتشر شد، اما اتفاق خاص و ناگواری که برای ناصر عبداللهی افتاد و کانون توجهات مخاطبان و شنوندگان موسیقی را به سمت آن آلبوم جلب کرد، باعث شد آلبوم «وایسا دنیا» با فاصله‌ای کمی نسبت به آلبوم ماندگار، در حال حرکت باشد. رضا صادقی در دومین آلبوم مجوزدارش، بیشتر سعی کرده، همان ریتم و روال سابق را ادامه دهد و در موسیقی‌اش که توانسته با مخاطبان ارتباط نزدیکی برقرار کند، کمتر تغییری وجود بیاورد. هنوز مشخصه اصلی موسیقی رضا صادقی، کلام محور بودن و لحن خاص او در هنگام خواندن است.

با این حال رضا صادقی کمی در ترانه‌ها و کمی هم در تنظیم، تغییرات آهسته ولی موفق را در پیش گرفته است. نتیجه موفقی که شاید باعث تغییرات اساسی در آلبوم بعدی‌اش شود. این روزها ترانه «وایسا دنیا» با نگاه متفاوت‌تری به نسبت ترانه‌هایی که از او شنیده بودیم ودر کنار تنظیم ترنس و متفاوت‌تر به عنوان همه‌گیرترین و بهترین قطعه او در این آلبوم شناخته می‌شود.

در کنار این تغییرات، فرم خاص و متفاوت‌تر پکیج و بسته‌بندی CD این آلبوم، و یک CD شامل دو کلیپ، همراه یک گفت‌وگو و پشت صحنه ساخت کلیپ‌های به نوعی هدیه رضا صادقی برای جذب مخاطب بیشتر و خرید بهتر سی‌دی‌اش بود. این روزها موسیقی پاپ در دست مردان جنوب و بندر است.

قصه نگفته حسین زمان

حسین زمان با آنکه اهل جنوب نیست، اما چند سالی است که ساکن جنوب و جزیره کیش در خلیج همیشه فارس است. با این حال، او سومین خواننده‌ای است که رکورد پرفروش‌ترین‌آلبوم‌های ماه گذشته را با حضورش در یک مثلث از آلبوم‌هایی که از سمت جنوب می‌آیند،به دست آورد. حسین زمان بعد از چهار سال سکوت هنری بالاخره با صدا و سیما آشتی کرد و آلبومش را به بازار فرستاد. آلبومی که هنوز همان ریتم و حال و هوای سابق را دارد، آهنگ‌های اکثرا با سازهای زنده و متمایل به موسیقی دهه پنجاه، با ترانه‌هایی اصولی و درست و گاه ملی و گاه فلسفی و اعتراضی و البته عاشقانه. زمانی او با چهار آلبوم تا قبل از سکوت هنری و رفتنش به جزیره کیش، رکورددار ارائه آلبوم‌های موسیقی بود، اما او هم تصمیم گرفت که با شرایط موجود بازار که گاه شرایط خاص خودش هم به آن دامن می‌زند، کمتر بخواند و بیشتر استراحت کند و به کارهای دیگری بپردازد. با آنکه او با رسانه ملی و بازار موسیقی آشتی کرده اما هیچ‌کدام از این اتفاقات،‌ دلیل نمی‌شود که او از جزیره آرام کیش جدا شود و به تهران بیاید. او عاشق یاد دادن است و تدریس در دانشگاه کیش را با حضور در تهران عوض نمی‌کند. آلبوم «قصه ناگفته» با آنکه حاصل کار چهار سال قبل حسین زمان بوده است، اما با این حال از کیفیت مقبولی برای برقراری ارتباط با مخاطبانی که این روزها سردرگم هستند، دارا است. به نظر می‌رسد حسین زمان هم کم‌کم باید به فکر تغییرات اساسی در موسیقی‌اش برای ماندگاری در بین سیل خوانندگانی که هر روز به این بازار اضافه می‌شوند، باشد. تغییراتی که با شخصیت‌ خاص و روشنفکر او کاملا مطابقت داشته باشد.

نهان مکن

آلبوم نهان مکن، حرفه‌ای‌ترین آلبوم علیرضا عصار از نظر فضا و تکنیک‌های موسیقی و کم‌مخاطب‌ترین آلبوم او از نظر جذب و مقبولیت عامه مخاطبان است. در این آلبوم که علیرضا عصار را از روند هر سال یک آلبومش با فواد حجازی دور و با یک سال تاخیر با فضایی تجربه‌نشده در موسیقی امروز ایران با شهرداد روحانی به بازار آمد، یک تغییر و تحول اساسی را در موسیقی‌ عصار به‌وجود آورده است، تغییری که علیرغم اینکه تا به امروز ارتباط چندان نزدیکی به دلیل دور بودن مخاطبان امروز از موسیقی خوب، را نتوانسته برقرار کند، اما در درازمدت شاید موقعیت او را از نظر خاص بودن تضمین کند. حضور شهرداد روحانی از همان روزهای اول، بیشتر شبیه به یک بمب خبری یا مانور تبلیغاتی برای آلبوم عصار، بعد از جدایی فواد حجازی بود، نکته‌ای که زمانی به واقعیت تبدیل شد، نوید یک آلبوم کلاسیک با رگه‌هایی از پاپ در سطح بالا از نظر موسیقی را می‌داد. شهرداد روحانی در طی چندین سال فعالیت سطح بالای هنری‌اش، این آلبوم اولین آلبومی بود که با یک خواننده پاپ کار می‌کرد. به هر حال نتیجه کل کار آلبومی با استانداردهای بالا است که شاید زمان تضمین‌کننده فروش و برگشت اصل سرمایه چند ده میلیونی آن باشد.

آلبوم «نهان مکن» روند فروش کند ولی پیوسته‌ای را در پیش گرفته و نکته امیدوارکننده قطع شدن روند پیوسته آن است. مهم‌ترین نکته بازدارنده فروش آلبوم، قیمت بالای این آلبوم به نسبت سایر آلبوم‌های موجود در بازار است که با وجود هزینه های بالا و ضبط آن با ارکستر سمفونیک لندن و استودیو ابی رد لندن و دفترچه ۲۵برگی براق آن، منطقی است.

ادبیاتی دیگر

شاهکار بینش‌پژوه، ناموفق‌ترین دوران خوانندگی خود را تا به امروز، در آلبوم آخرش یعنی «ادبیاتی دیگر» در حال تجربه کردن است. آلبومی که حتی حضور ترانه‌هایی عجیب و غریب از نظر فضای ضدعشق و حتی چگونگی مجوز گرفتنش، نتوانست توجه مخاطبان را به سوی آن جلب کند. این آلبوم سومین آلبوم شاهکار بینش‌پژوه در عرصه خوانندگی است. آلبومی که تمامی ترانه‌ها و موسیقی آن از خودش است و از کمترین سازنده برخوردار است. آلبوم قبلی این خواننده «اسکاس» که حاصل همکاری او و بهروز صفاریان با سبک موسیقی «رپ» بود، در زمان خودش به پرفروش‌ترین آلبوم تبدیل شد و حتی رکورد فروش آلبوم‌های آن سال را شکست. اتفاقی که در این آلبوم به هیچ وجه نیفتاد و تغییر سبک‌های مدام او در سه آلبومش به ترتیب در سبک‌های پاپ، رپ و موسیقی آمریکای لاتین بود، دلیلی برای سردرگمی مخاطب و انتظارش از موسیقی شاهکار بینش‌پژوه بود. با این حال، آلبوم او در ماه قبل جزو پنج آلبوم پرفروش قرار گرفت، که شاید دلیل اصلی‌اش نو بودن آن در مقایسه با آلبوم‌های پرفروش حاضر در بازار از ماه‌های قبل باشد. شاهکار بینش‌پژوه، همواره در موسیقی‌اش نشان داده که به دنبال تجربه کردن فضاهای جدید و ادبیات جدیدتر است. با اتفاقی که برای این آلبوم افتاده و حاصل سه سال دوندگی‌هایش، به گفته شرکت پخش‌کننده آلبوم، چندان رضایت‌بخش نبوده و به نظر می‌رسد مجموعه این عوامل برای او و آلبوم بعدی‌اش انگیزه‌های کافی را برای اثبات مجدد موسیقی‌اش فراهم آورده باشند.