انتقاد مرکز پژوهش‌های مجلس به
افزایش اعتبارات برخی از دستگاه‌های فرهنگی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: افزایش اعتبارات برخی از دستگاه‌های فرهنگی در لایحه بودجه سال ۱۳۸۶ با ضوابط بودجه‌ریزی عملیاتی همخوانی ندارد. به گزارش دفتر اطلاع‌رسانی مرکز پژوهش‌ها، دفتر مطالعات فرهنگی این مرکز با بررسی اعتبارات دستگاه‌های فعال در زمینه تبلیغات اسلامی و امور دینی، تصریح کرد افزایش اعتبارات بعضی از دستگاه‌ها با توجه به عملکرد گذشته آنها با ضوابط بودجه‌ریزی عملیاتی همخوانی ندارد و به عنوان مثال سازمان حج و زیارت که در سال ۱۳۸۴ برنامه اعزام زائران حج تمتع و عمره مفرده و عتبات عالیات را با هزینه‌ای کمتر از چهارمیلیاردریال انجام می‌داد، در لایحه بودجه ۱۳۸۶ برای اعزام همان تعداد زائر بیش از ۵/۲ برابر سال قبل اعتبار خواسته است و این در حالی است که از سال ۱۳۸۴ موسسه فرهنگی سعادت وابسته به سازمان حج و زیارت که عهده‌دار انجام عملیات عمره مفرده و زیارت عتبات عالیات بوده اما تاکنون در مورد میزان درآمدهای حاصله گزارشی ارائه نداده است و پیش‌بینی نکردن درآمد برای این بخش در لایحه بودجه ۱۳۸۶ سوالات بیشتری را مطرح می‌کند؛ زیرا با توجه به عملکرد نامناسب بعضی از کاروان‌های اعزامی به عمره مفرده، حج تمتع و ارائه خدمات نامطلوب مانند غذای با کیفیت پایین و منازل ارزان قیمت که اعتراض جمعی از زائران را به دنبال داشته است، باید بر چگونگی اجرای عملیات حج، نظارت دقیق‌تری اعمال شود.
مرکز پژوهش‌ها در بخش دیگری از بررسی خود اقدامات دولت در زمینه ساماندهی تشکیلاتی و اداری از طریق حذف و اضافه ردیف‌های بودجه را از نقاط قوت و مثبت لایحه بودجه سال ۱۳۸۶ عنوان کرد و افزود: هرکدام از زیر مجموعه‌های دستگاه‌های دارای ردیف اعتباری باید اعتبار خود را نه به صورت مستقل، بلکه از سازمان مادر خود دریافت کنند و در مورد نحوه مصرف آن نیز پاسخگو باشند که با وجود تلاش‌های به عمل آمده هنوز برخی از مراکز فرهنگی نظیر مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و مجمع جهانی اهل بیت که هر دو زیر مجموعه سازمان فرهنگ و ارتباطات هستند، ردیف اعتباری جداگانه‌ای دارند و این نکته در مورد حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی نیز صدق می‌کند.
در بخش دیگری از این بررسی آمده است: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه ۳۰۲۷۲ به ازای حمایت از هر عنوان موسیقی (جمعا ۵۶۰ عنوان) تقاضای ۹۲میلیون‌ریال اعتبار کرده و این در حالی است که حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برای حمایت از ۳ عنوان موسیقی تولید شده در هر مورد تقاضای یک‌میلیارد و ۹۲۰میلیون ریال اعتبار کرده است که این اختلاف میان دیگر برنامه‌های این دو سازمان نیز به چشم می‌خورد.
این مرکز افزود: گفته می‌شود که حوزه هنری کار تولید کالاهای فرهنگی انجام می‌دهد و به همین دلیل هزینه‌های آن بالاست که در این صورت این سوال مطرح می‌شود که اگر حوزه هنری به عنوان یک موسسه غیردولتی نمی‌تواند کالاهای فرهنگی - مشخصی - تولید کند که از محل فروش آن هزینه‌هایش را جبران نماید، چه اصراری به تولید - این گونه کالاها - دارد؟
اعتبارات سازمان تبلیغات اسلامی بیش از سایر دستگاه‌ها و نهادهای این بخش رشد منفی نشان می‌دهد (حدود ۲۰درصد) این رشد منفی نیز غیرواقعی است، زیرا در محاسبه آن اعتبار ردیف متفرقه لحاظ شده است. میزان اعتبار این ردیف در سال ۱۳۸۵ به ۱۰۰هزار میلیون ریال می‌رسید که در لایحه بودجه ۱۳۸۶ به ۳۹هزار و ۸۰۰میلیون ریال کاهش یافته است. اگر اعتبارات این ردیف در مجموع اعتبارات سازمان تبلیغات اسلامی محاسبه نشود، آن‌گاه مشخص می‌شود که اعتبارات این سازمان نسبت به سال گذشته ۸/۲ رشد داشته است.
این دفتر همچنین با اشاره به تفاوت در هزینه واحد فعالیت‌های مشابه، همچنان در میان سازمان‌های فعال در بخش فرهنگ و ارشاد می‌افزاید: سازمان تبلیغات اسلامی در برنامه «تامین خدمات فرهنگی و دینی اوقات فراغت» برای هر هزار نفر ۴۴۰میلیون ریال هزینه پیش‌بینی کرده است، در حالی‌که دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برای همین برنامه برای هر هزار نفر تنها ۲۲میلیون ریال هزینه پیش‌بینی کرده است. این اختلاف در برنامه «شناسایی، جذب، آموزش و اعزام روحانیون و مبلغان دینی» نیز دیده می‌شود، پیش‌بینی هزینه هر هزار نفر مبلغ در سازمان تبلیغات اسلامی ۱۱۰میلیون ریال و برای همین برنامه در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بیش از ۴۱۰میلیون ریال است.
در این گزارش تصریح شده است: به جز تفاوت‌های هزینه واحد فعالیت‌های فرهنگی مشابه در دستگاه‌های مختلف، پراکندگی وظایف در مورد یک امر واحد نیز وجود دارد. بهترین مثال برای این وضعیت، مساجد کشور است. امور عمرانی مساجد به وسیله سازمان اوقاف و امور خیریه انجام می‌شود، مرکز رسیدگی به امور مساجد زیر نظر مقام معظم رهبری منحصرا به مساجد استان تهران می‌پردازد، شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه زیر نظر مقام معظم رهبری فعالیت می‌کند، اما رسیدگی به مصلی‌ها به نهاد ریاست‌جمهوری سپرده شده است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی هر کدام جداگانه برنامه گسترش فعالیت‌های فرهنگی در مساجد را برعهده دارند. این پراکندگی مراکز تصمیم‌گیری و اعتبارات مختلفی که در این مورد هزینه می‌شود، راه‌حل مناسبی برای حل مشکلات حوزه مساجد نیست و اصلاح آن نیاز به تصمیم‌گیری در مورد سازماندهی امور فرهنگی و تبلیغات اسلامی دارد، تکلیفی در برنامه سوم توسعه تعیین ولی تاکنون عملی نشده است.
همچنین بر‌اساس جز ۳بند«۱۹» دستگاه‌های اجرایی این بخش،باید بخشی از اعتبارات خود را به صورت کمک‌های بلاعوض هزینه کنند. میزان اعتبارات کمک بلاعوض چهار دستگاه فعال در حوزه امور دینی شامل سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در لایحه بودجه ۱۳۸۶ به ۳۴۶هزار و ۶۰۶میلیون ریال می‌رسد که نسبت به سال گذشته که میزان این اعتبار به ۳۲۵هزار و ۴۹۷ میلیون ریال می‌رسید ۳/۶درصد افزایش یافته است.
این افزایش درصد کمک بلاعوض به کل بودجه سازمان در دستگاه‌های مختلف، یکسان نیست. نزدیک به کل اعتبارات حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، کمک بلاعوض محسوب می‌شود و پس از پرداخت به هزینه قطعی محسوب می‌شود. این شیوه پرداخت اعتبار با توجه به عدم وجود آیین‌نامه نظارت بر نحوه هزینه کرد کمک‌های بلاعوض به آنجا می‌انجامد که امکان نظارت و حسابرسی اعتبارات هزینه شده و اثر بخشی آنها وجود نداشته باشد. از این رو پیشنهاد می‌شود میزان اعتبارات کمک بلاعوض در دستگاه‌های دولتی و عمومی غیر دولتی (ماننند حوزه هنری) کاهش یابد و حتی حذف شود.
ارسال نظر