رونمایی از سیاست‌های جدید وزارت امور خارجه

عکس: خبرگزاری مهر، رئوف محسنی صالحی در نخستین سخنرانی‌اش بیان کرد

تشریح سیاست‌های جدید وزارت خارجه

اولویت اول با کشورهای همسایه و جهان اسلام و در راس آن ترکیه و عربستان است. چین و روسیه هم جایگاه ویژه‌ای بر‌ای ایران دارند

متکی حاضر به شرکت در مراسم تودیع و معارفه نشد

روز گذشته تالار آیینه وزارت خارجه مکانی بود که در آن مراسم تودیع و معارفه منوچهر متکی وزیر سابق و علی اکبر صالحی سرپرست جدید وزارت خارجه برگزار شد. مراسمی ‌که منوچهر متکی ترجیح داد در آن حضور پیدا نکند و محمد رضا رحیمی‌معاون اول رییس‌جمهور هم که در این مراسم حاضر بود‌، به تشریح دلایل عدم حضور متکی پرداخت و گفت‌: اینکه رسانه‌ها نوشته‌اند آقای متکی از نحوه و زمان برکناری‌اش و هنگام انجام ماموریت دیپلماتیک در سنگال عزل شده است‌، درست نیست و هیچ مسوولی این چنین از کار برکنار نمی‌شود و او می‌دانست هنگام سفر به سنگال از کار برکنار می‌شود.

اشاره رحیمی ‌‌به انتقاداتی است که این روزها از سوی نمایندگان مجلس و برخی رسانه‌ها از نحوه برکناری متکی به عمل آورده‌اند. متکی دوشنبه هفته گذشته و در آستانه تاسوعا و عاشورا و هنگام انجام ماموریت دیپلماتیک در کشور آفریقایی سنگال حکم عزل خود را دریافت کرد‌. به گفته نمایندگان مجلس و نیز تحلیل برخی رسانه‌های داخلی‌، برکناری یک وزیر با چنین شیوه‌هایی باعث بی‌احترامی‌‌به شخصیت وزیر و خدشه به وجهه دیپلماتیک کشور است‌. اما دیروز رحیمی‌‌در حالی که صالحی سرپرست وزارت خارجه در سمت راست و امیر منصور برقعی قائم مقام وزارت خارجه هم در سمت چپ و بر صندلی خالی متکی نشسته بود‌، اشاره‌ای به این تحلیل‌ها و انتقادات کرد و گفت‌: با آقای متکی در یکی از روزهای گذشته گفت‌وگوی مشروحی صورت گرفت و برای تغییر وی توافق شد.

معاون اول احمدی‌نژاد افزود‌: آقای متکی قبل از ماموریت سنگال می‌دانست که آقای صالحی هنگام سفر وی به داکار به عنوان سرپرست وزارت امور خارجه معرفی خواهد شد.

معاون اول رییس‌جمهور یادآور شد: برخی مطبوعات و رسانه‌ها اعلام کردند زمانی که آقای متکی در سفر بود، رییس‌جمهور تصمیم گرفت که ایشان را از سمت خود برکنار کند که هرگز چنین نیست. رحیمی‌ادامه داد: با آقای متکی برای مسوولیت دیگری مذاکره شده و دولت به خدمات ایشان نیاز دارد.

معاون اول رییس‌جمهور در ادامه این مراسم اظهار داشت: به دنبال تغییر در وزارت خارجه نیستیم، اما در پی تحول در آن می‌باشیم.

رحیمی‌تاکید کرد: وزارت خارجه به همان سبکی که منوچهر متکی طراحی و پی‌ریزی کرده است، به کار خود ادامه خواهد داد و روش و نوع کار به همراه سیاست‌ها تغییری نخواهد کرد.

وی تصریح کرد: تحولاتی که به دست منوچهر متکی در این وزارتخانه به وجود آمده است، به وسیله علی‌اکبر صالحی ادامه پیدا خواهد کرد.

معاون اول رییس‌جمهور با تشکر از متکی برای انجام مسوولیتش در پنج سال گذشته در وزارت امور خارجه گفت: امروز برای تقدیر و تشکر از برادری خدوم، متدین، عاشق به نظام جمهوری اسلامی‌و دوستدار و معتقد به ولایت فقیه در این مکان جمع شده‌ایم و امیدواریم در هر مسند و جایگاهی که باشد، موفق باشد.

رحیمی‌‌همچنین به عدم حضور متکی در مراسم تودیعش اشاره کرد و گفت‌: علت اینکه جای او امروز اینجا خالی است این است که قرار گذاشتیم در مراسم اصلی دیگری که قرار است برگزار شود، تودیع ایشان انجام شود و ان‌شاءالله در حد وظیفه و تکلیف از وجود شریف ایشان به نحو احسن تقدیر به عمل خواهد آمد.

وی خاطرنشان کرد: وظیفه دارم از طرف دولت و شخص رییس‌جمهوری در مراسم اولیه که مقدمه‌ای برای مراسم بزرگ‌تر تودیع متکی است، تقدیر و تشکر کنم و سپس دکتر علی‌اکبر صالحی را که معرف همه است و معارفه وی جنبه اداری دارد، معرفی کنم.

صالحی تشریح کرد: برنامه‌های جدید وزارت خارجه

بعد از سخنان رحیمی‌نوبت به صالحی رسید تا در مقام سرپرستی به تشریح برنامه‌های جدید وزارت خارجه بپردازد‌. صالحی اولویت اول وزارت خارجه را توجه به کشورهای همسایه و جهان اسلام دانست و به صورت اختصاصی به دو کشور ترکیه و عربستان اشاره کردو گفت: این دو کشور نیاز به توجه ویژه سیاسی دارند.

صالحی در تشریح دلایل نیاز به توجه ویژه به عربستان گفت‌: عربستان سرزمین وحی، دربر گیرنده حرمین شریفین، قبله‌گاه مسلمانان و یکی از وزنه‌های اقتصادی جهان است، به همین دلیل این کشور مستحق برقراری رابطه ویژه سیاسی با ایران است. وی همچنین با اشاره به مشترکات فراوان فرهنگی و عقیدتی ترکیه با ایران اظهار داشت: ترکیه کشوری قدرتمند با مردمی‌غیور و موقعیتی استراتژیک است که تقویت هرچه بیشتر روابط با این کشور به سود جهان اسلام است.

سرپرست وزارت امور خارجه ادامه داد: در بعد بین‌المللی، چین و روسیه نیز به دلایل متعدد، جایگاه خاصی دارند و این دو کشور نیز مستلزم توجه خاص سیاسی هستند.

رابطه با اروپا

صالحی در خصوص اتحادیه اروپا نیز گفت: به‌رغم رفتارهای غیرمنطقی، غیراصولی و غیرمنصفانه این اتحادیه، باز هم به دلایل فراوان از جمله موضوع انرژی آنها خواستار روابطی متین با جمهوری اسلامی ‌ایران هستند.

وی با بیان اینکه اگر روزی ترکیه به عضویت اتحادیه اروپا درآید، جمهوری اسلامی‌ایران بزرگ‌ترین همسایه اتحادیه اروپا خواهد بود، اضافه کرد: این موضوع تبعات فراوان سیاسی به دنبال خواهد داشت که بهتر است از هم‌اکنون زمینه مساعد سیاسی آن‌ اندیشیده شود.

به گفته صالحی، از این رو چنانچه اتحادیه اروپا هرچه زودتر شیوه تقابل را به تعامل تبدیل کند، برای هر دو طرف سودمندتر است.

وی افزود: اولویت‌هایی را که به آنها اشاره کردم بدین معنی نیست که کشورهای دیگری که در جهان اسلام موثر هستند و ما با آنان روابط ریشه‌ای داریم را از نظر دور داشته باشیم.

صالحی اضافه کرد: کشورهای فراوانی همچون سوریه، لبنان و عراق که با آنان رابطه ویژه‌ای داریم و همچنین کشورهای پاکستان، افغانستان و آذربایجان از جایگاه ویژه‌ای برای ما در عرصه سیاست خارجی برخوردار هستند.

صالحی با بیان اینکه برخی از اصول سیاست خارجی کشورمان را می‌توان از قرآن کریم و سیره نبوی استنباط کرد، این اصول را این‌چنین برشمرد: توحید، عزت و صیانت اسلامی، بهره‌گیری از روش‌های مسالمت‌آمیز در حل و فصل اختلافات، رعایت احترام متقابل، وفای به عهد و احترام در قراردادها و پیمان‌ها، رفتار دوستانه و مسالمت‌آمیز با کشورهایی که به دنبال دشمنی نیستند.

سرپرست وزارت امور خارجه ادامه داد: دولت اسلامی‌ نباید در روابط خارجی خود به گونه‌ای رفتار کند که اصل عزت اسلامی‌ مخدوش یا کمرنگ شود.

صالحی با اشاره به یکی از اهداف کلیدی سیاست خارجی که در سند چشم‌انداز ۲۰ ساله آمده است، گفت: تعامل سازنده با نظام بین‌المللی در سطوح دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین در سطح سازمان‌های بین‌المللی از دیگر مواردی است که اهمیت بسیاری دارد.

سرپرست وزارت امور خارجه در ادامه اضافه کرد: ما باید با اتخاذ سیاست خارجی موازنه مثبت، سعی کنیم زمینه حضور فعال خود را در صحنه بین‌المللی، مشارکت موثر در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی به منظور شکل‌دهی به فرآیندهای بین‌المللی و حتی حل و فصل منازعات و اختلافات منطقه‌ای و بین‌المللی فراهم کنیم.

صالحی بیانیه تهران را مثال بارزی از این نوع دیپلماسی دانست که با رهنمودهای رهبر معظم انقلاب و مدیریت رییس‌جمهوری محقق شد و افزود: در این چالش سیاسی، ضعف منطق سیاسی طرف مقابل در قبال منطق سیاسی ایران برای جهانیان روشن شد، اما متاسفانه آنها برای پوشاندن این ضعف دست به استفاده ابزاری از شورای امنیت زدند.