استدلال خبرگزاری ‌رسمی دولت درباره ضرورت افزایش جمعیت

ایرنا: تحلیل شاخص‌های ضریب جوانی، میانگین و میانه سنی جمعیت و... نشان از تداوم حرکت به سوی میانسالی و پیری جمعیت را در آینده برای ایران نوید می‌دهد دنیای اقتصاد- ایرنا خبرگزاری رسمی‌ دولت با انتشار گزارشی به دفاع از ایده محمود احمدی‌نژاد درباره افزایش جمعیت کشور پرداخته است و در بخشی از این گزارش با عنوان مبانی اقتصادی لزوم افزایش جمعیت ایران آورده است‌: جمعیت و مسائل مرتبط با مسائل جمعیتی همواره یکی از ارکان اصلی در تمامی نظریه‌های جمعیتی بوده و در طول تاریخ علم اقتصاد به ویژه در دوران شکل‌گیری دانش توسعه از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی بوده است. هنگامی که سخن از افزایش جمعیت در محافل آکادمیک یا حتی از سوی مسوولان به صورت مستقیم یا غیر‌مستقیم مطرح می‌شود، بازتاب‌های عمدتا منفی متوجه این مساله می‌شود. این در حالی است که باید منشا صدور این بازتاب‌های منفی مشخص شده تا بتوان تمایز دیدگاه استراتژیک و آینده‌نگر را از دیدگاه‌های مبتنی بر رویدادهای کوتاه‌مدت و صرفا تاکید بر چند شاخص هدف‌دار را تبیین نمود. مبتنی بر این دیدگاه استراتژیک، افزایش جمعیت نه تنها نگران کننده نبوده، بلکه به صورت یک الزام اساسی توسعه و به ویژه توسعه ایران مطرح خواهد شد و نگرانی‌های موجود در ‌خصوص عدم تکافوی منابع و امکانات طبیعی خدادادی در پاسخ به نیازهای جمعیتی، بر مبانی معرفت ‌شناختی علم اقتصاد که مبتنی بر آموزه‌های لیبرال سرمایه‌داری می‌باشد، استوار است.

خبرگزاری رسمی‌دولت می‌افزاید‌: در تعریف پایه علم اقتصاد تصریح می‌شود که علم اقتصاد عبارت است از علم تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود انسان. از منظر گزاره‌های ایدئولوژیک اسلامی و قرآنی، اساس این تعریف محل اشکال بوده، چرا که این تعریف دائما مصرف‌گرایی انسان و نیازهای او را به هر قیمتی دامن می‌زند. از منظر دیگر، ساختار نیازها نیز کاملا یکسان ذکر شده و لذا در جهت ارضای نیازهای انسان، طبیعت و منابع موجود بر آن قربانی مطامع نوع بشر شده و در ادامه، تئوری‌های اقتصادی و از جمله بازار رقابت کامل در جهت عملیاتی نمودن این تعریف از اقتصاد پایه‌ریزی شده‌اند که اساس و نظام سرمایه‌داری را بر پایه مبحث داروینیسم شکل دادند. بدون تردید بازنگری در مبانی معرفت‌شناختی علم اقتصاد که اباحی‌گری را به هر شکل آن در جهت تخصیص منابع شایسته می‌داند و بازگشت به سوی اقتصاد اسلامی مبتنی بر گزاره‌های قرآنی، با توجه به تفکیک انواع نیازها از همدیگر رویکرد جدید مثبت جمعیتی را مطرح خواهد نمود.

ایرنا در ادامه می‌آورد‌: تحلیل نتایج سرشماری‌های جمعیتی در ۶ سرشماری صورت گرفته در تاریخ ایران از یک‌سو و همچنین کالبدشکافی هرم سنی جمعیت مبتنی بر آخرین سرشماری جمعیتی در سال ۸۵ از منظر نگاه کوتاه‌مدت بیانگر آن است که گرچه قاعده هرم سنی جمعیتی هم‌اکنون در سنین ۳۰-۲۰ سال بوده و لذا از این منظر پاسخگویی به نیازهای متنوع این طیف جمعیتی بزرگ‌ترین چالش اساسی کشور به شمار می‌رود، لکن سیاست‌های کنترل جمعیتی که پس از دوران انفجار جمعیتی ایران در سال‌های اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ رخ داده موجب شده، نرخ رشد جمعیت به شدت کاهش داده شود. بدون تردید تداوم این کاهش نرخ رشد جمعیت با توجه به اینکه این روند کاهشی تبدیل به یک ارزش و هنجار اجتماعی می‌شود، از منظر ملاحظات استراتژیک و آینده‌شناختی بحران فراروی اروپا را در آینده برای ایران به ارمغان خواهد آورد.

تحلیل شاخص‌های ضریب جوانی، میانگین و میانه سنی جمعیت و... نشان از تداوم حرکت به سوی میانسالی و پیری جمعیت را در آینده برای ایران نوید می‌دهد. شایان توجه است که در تحلیل مناسبات جمعیتی با توجه به رویکرد سیستمی و با نگاه به روندهای جهانی و شواهد موجود ایران، میزان عکس‌العمل مردم به قبول کاهش جمعیت به مراتب بیشتر از واکنش آنها به افزایش جمعیت می‌باشد.

تغییر روندهای تولیدی از اقتصاد مبتنی بر خانواده و کشاورزی به اقتصاد صنعتی و سپس مبتنی بر دانش و کاهش نقش انسان در فرآیندهای تولیدی، موید این نکته است.

از سوی دیگر وجود انواع جاذبه‌های مصنوعی و مشغولیات و تکنولوژی‌های سرگرم‌کننده نیز به تدریج جایگزین انسان و مناسبات خانوادگی شده است. ایرنا در پایان می‌نویسد‌: برآیند این تحولات به همراه تداوم روند کنونی کاهش نرخ جمعیت و از سوی دیگر افزایش سن ازدواج و تمایل به عدم فرزندآوری از سوی خانواده‌های جدید، هرم سنی پیش‌بینی شده در ۳۰ سال آینده یک هرم پیر جمعیتی نشان می‌دهد. به صدا درآوردن این زنگ خطر از هم‌اکنون توسط کارشناسان و ارکان عالی حکومت اقدام شایسته‌ای است که در صورت توجه خانواده‌ها به آن، شاید بتوان نتایج آن را از سه دهه بعد شاهد بود.

بدون تردید این مساله نافی توجه به نیازهای جمعیتی امروز ایران از منظر ملاحظات سیستمی و توجه به شاخص‌های چندجانبه جمعیتی از جمله اشتغال، رفاه خانوارها، درآمد سرانه، ترکیب هزینه‌های خوراکی و غیر‌خوراکی و... نخواهد بود و این مساله عزم جدی مسوولان در تامین نیازهای امروزی جمعیت را طلب خواهد نمود.