دنیای‌اقتصاد- به دنبال انتشار خبر موافقت کمیسیون ویژه مجلس با گنجاندن نظر دولت مبنی بر تشکیل «سازمان هدفمندی یارانه‌ها» در لایحه یارانه‌ها، احمد توکلی به عنوان رییس مرکز پژوهش‌های مجلس و نماینده تاثیرگذار تهران واکنش نشان داد. به گفته احمد توکلی، با توجه به اینکه موضوع سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در لایحه ارجاعی به شورای نگهبان نبوده است، کمیسیون ویژه نمی‌تواند این مساله را به لایحه اضافه کند و در این مرحله تنها می‌توان به رفع ایراد شورای نگهبان از لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها پرداخت. با موضع‌گیری احمد توکلی که به نظر می‌رسد طرفدارانی نیز در مجلس داشته باشد، احتمال عدم تصویب توافق دولت با کمیسیون ویژه چندان نامحتمل نیست، هر چند با توجه به روند تصویب این لایحه، احتمال چالش سنگین در این خصوص دور از ذهن است ولی به هر حال لایحه یارانه‌ها مسیر پرچالشی در پیش رو دارد. دور تازه اختلاف‌نظر درباره یارانه‌ها

احمد توکلی: الحاق سازمان هدفمندی به لایحه یارانه‌ها هم خلاف قانون و هم غیرممکن است

جمشید انصاری: تعدادی از نمایندگان با الحاق سازمان یارانه‌ها به لایحه یارانه‌ها موافق نبودند

هادی چاوشی - هنوز جوهر خبر تصویب سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها در کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی مجلس خشک نشده بود، که احمد توکلی بار دیگر بیرق مخالفت با این مصوبه را به دست گرفت و آن را نه تنها خلاف قانون، که «غیرممکن» خواند.

روز چهارشنبه گذشته و در پایان جلسه کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی مجلس برای رفع ابهام از لایحه یارانه‌ها بود که محمدحسین فرهنگی، یکی از اعضای این کمیسیون، از تصویب پیشنهاد کارگروه مشترک دولت و مجلس برای تاسیس سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها خبر داد. او البته گفت که «کلیات» این پیشنهاد به تصویب رسیده و هنوز درباره «جزئیات آن» تصمیم‌گیری نشده است. با این حال، روز بعد، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس که در جلسه کمیسیون ویژه نیز حضور داشت، در گفت‌وگو با ایلنا، به صراحت اضافه شدن سازمان هدفمندی یارانه‌ها به لایحه یارانه‌ها را غیرممکن خواند. توکلی گفت: «از آنجا که موضوع سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در لایحه ارجاعی به شورای نگهبان نبوده است، کمیسیون ویژه نمی‌تواند این مساله را به لایحه دولت بیفزاید.» به اعتقاد او، «در این مرحله تنها می‌توان به رفع ایراد شورای نگهبان از لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها پرداخت.»

به این ترتیب، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس که در هفته‌های اخیر همواره در صف اول مخالفان اضافه شدن سازمان هدفمندی به لایحه یارانه‌ها قرار داشته است، بار دیگر تامین نظر دولتمردان در این لایحه را به چالش کشید.

به گفته جمشید انصاری، یکی از معدود اعضای فراکسیون اقلیت مجلس که در کمیسیون ویژه نیز عضویت دارد، توکلی به همراه یکی دو نفر دیگر (از جمله خود انصاری) مخالف افزودن سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها به لایحه در کمیسیون ویژه بوده‌اند. انصاری با بیان اینکه همه اعضای این کمیسیون موافق جایگزین کردن متن جدیدی به جای متن ماده ۱۵ نبودند، اظهار داشت: «بنده و آقای توکلی معتقد بودیم که می‌توان ماده ۱۵ را از متن لایحه دولت حذف کرد یا اقدام به اصلاح آن به منظور تامین نظر شورای نگهبان نمود.» وی با بیان اینکه این موضوع در قالب تذکری در جلسه روز چهارشنبه کمیسیون ویژه مطرح شد، اضافه کرد که « آقای مصباحی‌مقدم به عنوان رییس جلسه این تذکر را وارد ندانست» و بنابراین پیشنهادهایی برای رفع ابهام مورد نظر شورای نگهبان مطرح شد. یکی از این پیشنهادها، از سوی محمدرضا باهنر، نایب رییس مجلس و دیگری از سوی نمایندگان دولت مطرح شده که به گفته انصاری، هیچ کدام از آنها نیز به تصویب نرسیده است؛ چراکه اصالتا «هیچ رای‌گیری در کمیسیون برای این منظور انجام نشد.» این در حالی است که روز چهارشنبه هم محمدحسین فرهنگی (از اعضای حامی دولت کمیسیون ویژه) و هم ایرج ندیمی (مشاور معاونت پارلمانی رییس‌جمهور) از «تصویب» پیشنهاد تاسیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها خبر داده بودند. آنها گفته بودند که در جلسه کمیسیون کلیات ماده‌ای به جای ماده ۱۵ تصویب شده که «متن پیشنهادی آن، همان متن مورد توافق کارگروه مشترک دولت و کمیسیون ویژه» بوده است.

اما انصاری با تاکید بر اینکه هنوز رای‌گیری در کمیسیون ویژه در این باره انجام نشده، گفت: «جزئیات پیشنهاد دولت و پیشنهادهای دیگر نمایندگان در جلسه آتی کمیسیون ویژه که پس از تعطیلات برگزار خواهد شد، بررسی می‌شود.»

بنابراین و از آنجا که حتی محمدرضا میرتاج الدینی، معاون پارلمانی رییس‌جمهور نیز با اطمینان از تصویب پیشنهاد تشکیل سازمان هدفمندی سخن نگفته است، به نظر می‌رسد که هنوز نمی‌توان از حل اختلافات دولت و مجلس در مورد این لایحه سخن گفت. میرتاج الدینی چهارشنبه شب به ایسنا گفته بود: «برخی از اعضای کمیسیون ویژه با پیش‌نویس مشترک موافق بودند و اگر این پیش‌نویس در کمیسیون ویژه مورد تصویب قرار بگیرد در صحن نیز مورد تصویب قرار خواهد گرفت.»

جالب آنکه محمدرضا مصباحی‌مقدم، رییس کمیسیون ویژه هم تصویب نهایی پیشنهاد تاسیس سازمان هدفمندی را تایید نکرده و از جلسه بعدی اعضای کمیسیون با نمایندگان دولت سخن گفته است. او روز جمعه به خبرگزاری فارس گفت:‌ «به زودی جلسه دیگری برای رفع ابهام سوم شورای نگهبان در کمیسیون ویژه و با حضور نمایندگان دولت تشکیل می‌شود.» مصباحی‌مقدم هم البته به تایید «کلیات» پیشنهاد جایگزینی سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها اشاره کرد. او گفت: «کلیات آن چیزی که ابهام را برطرف می‌کند و توافق بین دولت و مجلس است، تصویب شده، اما جلسه دیگری نیز برای رفع اجزای این ابهام در کمیسیون ویژه و با حضور نمایندگان دولت تشکیل خواهد شد.»

در مجموع به نظر می‌رسد هرچه طرفداران اضافه شدن سازمان هدفمندی به لایحه یارانه‌ها با شک و تردید از نهایی شدن پیشنهادشان سخن می‌گویند، مخالفان حل اختلاف دولت و مجلس از این راه، از غیرممکن بودن پیشنهاد یادشده مطمئن هستند؛ چنانکه احمد توکلی با اطمینان از «غیرممکن بودن» اضافه شدن سازمان هدفمندی به لایحه سخن گفته و جمشید انصاری نیز تصریح کرده که پیشنهاد دولتی‌ها «صرفا مطرح شده است، نه تصویب.» توکلی حتی از مرحله بعدی روند تصویب لایحه یارانه‌ها - با توجه به اصرار دولت بر وجود «سازمان» - نیز سخن گفته و تاکید کرده است: «لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها به هر شکلی که نهایتا در مجلس به تصویب برسد به دولت ابلاغ خواهد شد و چنانچه در این روند سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها به تصویب نرسد و دولت همچنان به خواسته خود اصرار داشته باشد، می‌تواند با طرحی دو فوریتی درخواست تشکیل این سازمان را به مجلس بفرستد، یا اینکه در قالب لایحه برنامه پنجم یا بودجه ۸۹ آن را به مجلس ارائه دهد.» اگر این جملات توکلی در کنار تاکیدات او بر غیرممکن بودن تصویب پیشنهاد دولت قرار داده شود، منتج به این نتیجه می‌شود که رییس مرکز پژوهش‌های مجلس بار دیگر شمشیر مخالفت با نظر دولتمردان را از رو بسته است. شمشیری که از دو هفته قبل و به هنگام تذکر شدیداللحن توکلی به لاریجانی - که منجر به ارسال لایحه یارانه‌ها به شورای نگهبان شد - عیان شده بود. در آن روز رییس مرکز پژوهش‌های مجلس از رییس مجلس خواست «قانون را زیر پا نگذارد»، «مجلس را خوار نسازد» و از همه مهم‌تر «زمینه لجاجت و استبداد رای در قوه مجریه را تقویت نکند.»