گلستان از بزرگداشت خوشش نمی‌آید

مراسم پایانی دهمین دوره جایزه ادبی نویسندگان و منتقدان مطبوعات با تجلیل از ابراهیم گلستان، شامگاه چهارشنبه (۲۵ آذرماه) برگزار شد.

یونس تراکمه در این مراسم با ارائه گزارشی گفت: عمر جوایز ادبی غیردولتی با وجود این ‌همه مخالفت، ممانعت و کارشکنی که مخصوصا در این چند سال اخیر اعمال شد و می‌شود، به ۱۰سالگی رسید. وقتی در ۱۰ سال قبل، زنگ حضور جایزه‌های منتقدان و نویسندگان مطبوعات و یلدا در صحنه ادبی ایران به صدا درآمد، در عرصه ادبی و مطبوعاتی آن سال نه تنها باعث اعجاب نشد، بلکه همچون عملی منتظر که باید اتفاق می‌افتاد، مورد استقبال قرار گرفت. این داستان‌نویس و داور جایزه در بخشی از این گزارش یادآور شد: رونق این جایزه‌ها به رونق انتشار کتاب‌های داستانی در هر سال بستگی تام و تمام داشت و دارد. هرچه تعداد داستان‌ها و رمان‌های منتشرشده در هر سال بیشتر و کیفیت آثار بالاتر باشد، آن سال، جایزه‌ها هیجان و شور بیشتری در مخاطبان و کتابخانه‌ها ایجاد می‌کند و این؛ یعنی حضور عینی و ملموس کتاب در جامعه و کمک به رونق بیشتر چاپ و نشر کتاب. در آن سال‌ها این رابطه چندسویه بین جوایز، چاپ و نشر کتاب و نویسندگان ایجاد شده بود.

در ادامه این مراسم، از ابراهیم گلستان تجلیل شد و مهدی یزدانی خرم درباره این داستان‌نویس و فیلم‌ساز گفت: درباره گلستان سخن ‌گفتن هم سخت و هم آسان هست. گلستان در تمام این سال‌هایی که در ایران نبوده، آثارش در ایران منتشر و خوانده ‌شده است. به اعتقاد من، ما با چند نوع گلستان روبه‌روییم؛ مهم‌ترین گلستانی که من با آن مواجه شدم، یک پرتره افسانه‌ای است. آدمی است که با کارگردان‌های مطرح دنیا ارتباط صمیمی داشته است و از سویی افسانه‌هایی درباره شخصیت وی پرداخته‌اند.

این داستان‌نویس و روزنامه‌نگار در ادامه با بیان اینکه پیش از برگزاری مراسم با گلستان در تماس بوده، یادآور شد: ابراهیم گلستان می‌گفت من از بزرگداشت و این‌چیزها خوشم نمی‌آید. خواست سلامش را برسانم و تاکید داشت علاقه‌ای به نصیحت‌ کردن ندارد؛ اما یادآور شد به حرف‌های شفاهی که درباره آدم‌ها گفته می‌شود، اصلا توجه نکنیم و اصلا برای فهم و شناخت شخصیت‌های مختلف به متن مراجعه کنیم. گلستان گفت تا می‌توانند، نقاشی نگاه کنند. با وجود اینکه در آغاز سخن گفت به نصیحت‌ کردن علاقه‌ای ندارد؛ یک‌جورهایی نصیحت کرد!

در ادامه این مراسم، برگزیدگان کتاب دهه جایزه نویسندگان و منتقدان مطبوعات با داوری یونس تراکمه، سیدرضا شکراللهی، محمدحسن شهسواری، احمد غلامی، حسن محمودی، علیرضا محمودی ایرانمهر و مهدی یزدانی‌خرم معرفی شدند.

در بخش مجموعه داستان دهه، کتاب «تمام زمستان مرا گرم کن» اثر علی خدایی شایسته عنوان بهترین مجموعه داستان معرفی شد که جایزه او را فرزانه طاهری اهدا کرد.

علی خدایی در سخنانی از هوشنگ گلشیری و احمد میرعلایی یاد کرد و گفت: افتخار این را داشتم که شاگرد گلشیری باشم. از تهران، خیابان ویلا که کودکی‌هایم در آن گذشته است، باید یاد کنم، همچنین باید از اصفهان یاد کنم که خیلی چیزها از آن یاد گرفتم. یاد گرفتم که آن روزها را بنویسم.

در بخش رمان دهه نیز «همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها» اثر رضا قاسمی به عنوان رمان برتر برگزیده شد که جایزه این بخش توسط محمود دولت‌آبادی به انتشارات نیلوفر - ناشر «همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها» - به نمایندگی از نویسنده کتاب اهدا شد.

رضا قاسمی که در فرانسه سکونت دارد، در یادداشتی که خطاب به هیات‌داوران جایزه نویسندگان و منتقدان مطبوعات نوشته، آورده بود: حالا ۱۵ سالی است که از نگارش رمان «همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها» می‌گذرد؛ ۱۳ سال از انتشار آن در خارج از کشور می‌گذرد و هشت‌سالی است که در ایران منتشر شده و تاکنون هشت‌بار تجدید چاپ شده است. همین‌که هنوز بعد از ۱۰ سال این رمان زنده است و خوانده می‌شود، جای شادمانی دارد. این رمان ۱۰ سال دیگر که عمر کند، خیالم راحت است که روی پای خود می‌تواند بایستد.

در بخش حامی کتاب جایزه ادبی نویسندگان و منتقدان مطبوعات نیز از علی شروقی به خاطر یادداشت‌ها و گزارش‌هایش درباره کتاب تجلیل شد که جایزه این بخش را یزدانی خرم به او اهدا کرد. همچنین از حسن کیائیان - مدیر نشر چشمه - به پاس توجه جدی به حوزه ادبیات داستانی و حضور مستمر در عرصه نشر تجلیل شد که او جایزه خود را با تشکر از احمد غلامی - دبیر جایزه -، به محمد قوچانی - روزنامه‌نگار - تقدیم کرد.

در بخش روزنامه‌نگاری نیز از محمد قوچانی به پاس فراهم ‌آوردن زمینه‌ای برای توجه به ادبیات داستانی و کتاب در نشریاتی که به سردبیری او منتشر می‌شد، تجلیل شد. قوچانی جایزه‌اش را به همسرش مریم باقی و تمام زنانی که برای همسران‌شان فداکارانه تلاش می‌کنند، تقدیم کرد و گفت: واقعیت این است که جایگاه من این‌جا نیست که در خدمت نویسندگان بزرگ و فعالان فرهنگی باشم. من روزنامه‌نگار بودم، امید که بتوانم همچنان هم روزنامه‌نگار باقی بمانم و همین‌که محمود دولت‌آبادی جایزه را به من اهدا می‌کند، به عنوان سرفصلی جدید در زندگی‌ام می‌تواند باشد. اما در بخش معرفی جایزه کتاب سال نویسندگان و منتقدان مطبوعات، «برف و سمفونی ابری» اثر پیمان اسماعیلی به عنوان مجموعه داستان برگزیده معرفی و جایزه این بخش توسط علی خدایی اهدا شد.

همچنین در بخش رمان، «نگران نباش» اثر مهسا محب‌علی به عنوان رمان برگزیده معرفی شد که جایزه او را محمود دولت‌آبادی و مژده دقیقی اهدا کردند.