نریمانی و اجرای این روزهای نمایش «جنگیر»:
با شرایط فعلی، دستیابی به تئاتر خصوصی امکانپذیر نیست
کوروش نریمانی، نویسنده و کارگردان نمایش «جنگیر» همزمان با آخرین اجرای این نمایش نکاتی را درباره موانع تئاتر در ایران ارائه کرد. او در گفتوگویی با ارائه توضیحاتی درباره سازوکار لازم برای تئاتر خصوصی در ایران تاکید کرد: هیچ ترسی از تئاتر خصوصی ندارم، اما در حرف نمیتوان به تئاتر خصوصی رسید، بلکه باید در عمل و در سایه شرایط خاصی به تئاتر خصوصی دست یافت. با شرایط فعلی دستیابی به تئاتر خصوصی امکانپذیر نیست، در وهله اول باید خصوصیسازی تئاتر مدیریت بشود. نریمانی مکان اجرای نمایش را مهمترین لازمه شکلگیری تئاتر خصوصی دانست و عنوان کرد: مشکل بزرگ ما نبود مکان است. تئاتر خصوصی نیازمند سالنهایی است که در اختیار گروههای مشخصی قرار داشته باشد. مشکل دیگر اعمال سلیقهها از سوی نهادهای دولتی است. اگر قرار است تئاتر خصوصی شکل بگیرد باید محدوده نظر هنرمندان و اعمال سلیقه مدیران مشخص شود، این مطلب به آن معنا نیست که بخش دولتی هیچ نظارتی نداشته باشد، اما ممیزیها و اعمال سلیقههای شخصی گاه به شدت به برخی از کارها ضربه میزند. در این شرایط، اگر کارهایی که ضربه میخورند، تحت حمایت دولت باشند، تحمل این وضعیت آسانتر است. اما اگر گروهی سرمایهای انسانی و مادی را به کار بگیرند و به دلیل اعمال سلیقهها دچار مشکل شوند، حتما پس از اجرای یکی دو نمایش زمین میخورند و ناچار میشوند کارشان را تعطیل کنند.
این هنرمند سپس از امنیت شغلی و اجتماعی به عنوان دیگر لازمه ایجاد تئاتر خصوصی یاد کرد و افزود: این امنیت اجتماعی برای محلی که هر روز میزبان تماشاگران میشود، کاملا ضروری است. بنابراین باید با ارگانهایی مانند آتشنشانی، نیروی انتظامی و... هماهنگیهای لازم انجام شود، اینها بحثهای بسیار پیچیدهای است که تنها از عهده مدیریتی متمرکز برمیآید. علاوه بر این، اینها تنها بخشی از گرههای موجود در این راه است. مدیران درباره این گرهها سخن نمیگویند، اما مدام از تئاتر خصوصی سخن میگویند. گروه اجرایی کوچکترین مانع ایجاد تئاتر خصوصی است. بزرگترین موانع، چیزهایی است که کارشناسانه از آنها سخن نمیگویند.
نریمانی که پیش از این نمایشنامههایی چون «شبهای آوینیون» و «والس مردهشوران» را نوشته و اجرا کرده است، با تاکید بر علاقه و اعتقادش به نمایشهای ایرانی خاطرنشان کرد: از همان آغاز فعالیتمان بنا را بر این گذاشتیم که توجه خاصی به نمایشهای ایرانی داشته باشیم. همیشه تلاش کردهام حتی نمایشهایی را که براساس آثار خارجی تنظیم کردهام با شیوه اجرای نمایشهای ایرانی به صحنه ببرم، اما متاسفانه اجرای نمایشهای ایرانی و فضای نمایش ایرانی به ویژه نمایشهای کمدی ایرانی همیشه با تنگنظریها و سختگیریهای جریان دولتی و هم بخشی از جامعه منتقدان و کسانی که به راحتی شناسنامهای تحت عنوان تماشاگر خاص برای خودشان تعریف کردهاند، روبهرو میشود.
او اظهار تاسف کرد: در ایران برای نمایشهای ایرانی از همه جهت مانعتراشی میشود. برای نمایشنامههای خارجی کمدی شرایط سادهتری وجود دارد، ما هنوز در آغاز راه هستیم. همه تاریخ تئاتر جدید ایران را میتوان در یک قرن خلاصه کرد. وقتی تئاتر ما اینقدر جوان است دیگر نباید تیشه به ریشه داشتههایمان بزنیم. اما متاسفانه این تیشه بدجوری کارگر افتاده. ریشههای تئاتر ایرانی و شیوههای اجرایی نمایشهای سنتی زده شد. بخشی از این مشکل حتی به مناسبتهایی برمیگردد که بخش اداری برای آثار ایرانی طراحی کردند.
ارسال نظر