محمد عرب محمدی

دغدغه اکثریت کسانی که پدیده هدفمند کردن یارانه حامل‌های انرژی را پیگیری می‌کنند این است که اجرای این طرح راه را برای شتاب گرفتن نرخ تورم به سمت بالا هموار می‌کند. این گروه از مخالفان به ویژه نمایندگان مجلس قانون‌گذاری بیم دارند که رشد تورم به نارضایتی شهروندان منجر خواهد شد و باید از اینکه جامعه در چنین وضعیتی قرار گیرد، اجتناب کرد. البته این دغدغه کمی نیست و رشد تورم پیامدهای مصیبت‌باری دارد که باید از هر وسیله‌ای برای مهار آن استفاده کرد، اما به چند دلیل به نظر می‌رسد باید از این مرحله عبور کرد که به طور خلاصه در زیر به آنها اشاره می‌شود:

یکم: واقعیت این است که جامعه ایرانی در همه ۳ دهه گذشته با نرخ تورم بالا زندگی کرده است و هیچ سالی نبوده که نرخ تورم یک‌رقمی را تجربه کند.

نرخ تورم در سال‌هایی حتی به ۵/۳۵درصد و ۵/۴۹درصد رسیده است که در این نوشته نمی‌خواهیم به دلایل آن اشاره کنیم، بنابراین دغدغه‌ای که نمایندگان مجلس قانون‌گذاری دارند و شاید تصور می‌کنند که چنین پدیده‌ای می‌تواند پیامدهای بسیار دهشناک داشته باشند باید کمی به تاریخ اقتصاد ایران توجه کرده و یادشان باشد که نرخ تورم در ترکیه حتی به بالای ۱۰۰درصد نیز رسیده و بعدها مهار شده است.

دوم: برای اینکه اقدامی صورت گیرد یا تصمیمی مهم و ملی اخذ شود یک راه شناخته‌شده محاسبه هزینه و فایده‌های آن تصمیم است. هدفمند کردن یارانه‌های انرژی اقدامی در سطح ملی است و همه کسانی که لایحه را بررسی کرده‌اند باور دارند که اجرای آن به هر حال هزینه‌های اجتماعی و حتی سیاسی بر شهروندان و جامعه تحمیل می‌کند، اما فایده‌های آن کدامند؟ فایده‌های مترتب بر اجرایی شدن طرح هدفمند کردن یارانه انرژی از نظر کارشناسان پرشمارند و می‌توان فهرستی از آنها را نوشت.

کاهش مصرف سرانه انرژی به دلیل ارزانی قیمت، جلوگیری از هرزروی و فعالیت‌های غیر بهره‌ور در فعالیت‌های گوناگون، برگرداندن بخشی از درآمد ملی به گروه‌های کم‌درآمد و ... از فایده‌های اجرای این طرح است. یک مقایسه حتی از سر اشاره میان فایده‌ها و هزینه‌های طرح می‌تواند غلبه فایده‌ها بر هزینه‌ها را نشان دهد. دقت در همین مساله است که می‌تواند کار را پیش ببرد.