دنیای اقتصاد - به دنبال انتشار آمارهای فصل دوم سال ۲۰۰۹ که نشانگر خروج سه ابرقدرت اقتصادی یعنی آلمان، فرانسه و ژاپن از گرداب رکود اقتصادی است، یک مقام ارشد اقتصاد آمریکا هم اعلام کرد که رکود اقتصادی این کشور نیز در شرف پایان است و رونق اقتصادی به زودی آغاز خواهد شد. به گفته بن‌برنانکه، رییس‌ بانک مرکزی آمریکا، فعالیت‌های اقتصادی در نقاط مختلف جهان از جمله آمریکا در حال از سر گرفته شدن است. وی رشد ۷ درصدی فروش واحدهای مسکونی در ماه گذشته را که طی ۱۰ سال گذشته در آمریکا بی‌سابقه است، از نشانه‌های حرکت آمریکا به سوی خروج از رکود دانست.نکته جالب آن است که خانم کریستینا رومر، مشاور اقتصادی ارشد باراک اوباما پیش‌تر پیش‌بینی کرده بود که اقتصاد آمریکا در اواخر سال ۲۰۰۹ و پس از آنکه رکود به پایین‌ترین حد خود برسد، مجددا وارد مرحله رونق خواهد شد.

هفته پیش سه کشور آلمان، فرانسه و ژاپن رسما اعلام کردند که رکود اقتصادی در این کشورها خاتمه یافته است و پیش‌تر علائمی از بهبود اقتصادی در آسیا نیز مشاهده شده بود. به دنبال انتشار رسمی اظهارات رییس‌ بانک مرکزی آمریکا در بورس‌های جهانی، این بازارها در آخرین روز هفته، علائمی از تحرک و صعود را در نیویورک و اروپا از خود نشان دادند. (در این زمینه صفحه ۴ را بخوانید)

خروج غیرمنتظره فرانسه و آلمان

هفته گذشته به دنبال یک سال رشد اقتصادی منفی در فرانسه و آلمان، ارقام اعلام شده توسط دو کشور، که بزرگ‌ترین اقتصادهای اروپا قلمداد می‌شوند، به طور غیرمنتظره‌ای نشان داد که آنها از رکود اقتصادی بیرون آمده‌اند.در حالی که پیش‌بینی می‌شد اقتصاد فرانسه و آلمان همچنان سیر نزولی خود را طی کند، دو کشور در سه ماهه دوم سال ۲۰۰۹ به میزان سه دهم درصد رشد اقتصادی داشته‌اند.در بریتانیا نیز رییس بانک مرکزی انگلستان گفته است که نشانه‌هایی امیدوارکننده در وضعیت اقتصادی این کشور دیده می‌شود؛ اما هشدار داده است که بهبود وضعیت اقتصادی بریتانیا کند و نامعلوم خواهد بود.آلمان و فرانسه بزرگ‌ترین اقتصادها در منطقه یورو هستند و بازگشت غیرمنتظره آنها به رشد اقتصادی به مابقی کشورهای این منطقه کمک می‌کند.سقوط اقتصادی شانزده کشور اروپایی که پول رایج آنها یورو است، در سه ماه دوم امسال یک دهم درصد بوده است که نشان می‌دهد شتاب سیر نزولی در اقتصاد آنها در مقایسه با اوایل سال، کندتر بوده است.آلمان به دلیل کاهش در تجارت جهانی و محدود شدن صادراتش، وارد رکود اقتصادی شد.البته ارقامی که تازه منتشر شده، به این معنی نیست که صادرات آلمان احیا شده است و بازگشت اقتصاد این کشور به وضعیت رشد، به دلیل بهبود اقتصاد داخلی بوده است.اما اقتصاددانان هشدار داده‌اند که اقتصاد داخلی آلمان همچنان بسیار شکننده است.بیکاری در این کشور هنوز رو به افزایش است و افزایش مصرف داخلی از جمله ناشی از ترغیب‌های اقتصادی دولت بوده است. پرداخت وجه نقدی در ازای تعویض خودروهای کهنه با خودروهای نو، یکی از این مشوق‌ها بوده است که دوره آن به زودی به پایان می‌رسد.

علائم پایان رکود در ژاپن

همچنین اواسط هفته پیش، به دنبال رشد اقتصادی به میزان ۹ دهم درصد در سه ماهه دوم سال ۲۰۰۹، ژاپن از رکود اقتصادی بیرون آمد.رشد اقتصادی که در این کشور بین ماه‌های آوریل تا ژوئن امسال مشاهده شده است در پی انقباضی رخ داده که ژاپن برای یک سال با آن دست به گریبان بوده است.گفته می‌شود، دلیل رشد اقتصادی اخیر در ژاپن، مشوق‌های بزرگ دولتی بوده است، اما این مشوق‌ها پایان می‌یابد و روشن نیست که تاثیرات مثبت آنها تا چه زمانی دوام بیاورد.به هر حال، آمار و ارقام اخیر نشان داده است که اقتصادهای مهم دیگر جهان نیز از رکود بیرون آمده‌اند. اقتصاد آلمان، فرانسه و هنگ‌کنگ از جمله این اقتصادها بوده‌اند. بهتر شدن وضعیت اقتصادی در نقاط مختلف جهان نشانه‌ای است از اینکه شتاب رشد منفی اقتصاد جهان آرام‌تر شده است.به‌رغم خارج شدن ژاپن از رکود اقتصادی، نیکی، شاخص سهام اصلی این کشور، کاهش داشته است، چون رشد اقتصادی که در سه ماهه دوم امسال در این کشور رخ داده به اندازه‌ای که تحلیلگران اقتصادی ژاپن انتظار آن را داشته‌اند، نبوده است.اگر ارقام سه ماهه دوم برای یک سال تمام پابرجا بماند، اقتصاد ژاپن سه و هفت دهم درصد رشد خواهد کرد، اگرچه بازار ژاپن انتظار داشته است که رشد اقتصادی این کشور در این مدت به سه و ۹‌دهم درصد برسد. در حالی که وضعیت نامطلوب اقتصادی جهان آسیب زیادی به صادرات ژاپن وارد کرد، این کشور سال گذشته رسما وارد رکود اقتصادی شد و رشد اقتصادی در سه ماهه اول سال ۲۰۰۹، به شدت پایین آمد.مشوق‌های دولت (بالغ‌بر ۲۶۰‌میلیارد دلار)، که از جمله شامل دادن وجه نقد و یارانه برای خرید خودرو و وسایل خانه می‌شده، به تقویت اقتصاد کمک کرده است.تولیدکنندگان ژاپن نیز از بازگشت مشتریان خود در چین و دیگر بازارهای جهان سود برده اند. این در حالی است که صادرات ژاپن نیز در سه ماهه دوم به میزان ۶ و سه دهم درصد بالا رفت.