روایت رسمی از کارنامه بهاری بورس

آخرین اقدامات برای اجرای اصل ۴۴. وزیر امور اقتصادی و دارایی تشریح کرد

برنامه آینده برای تقویت بورس

مهر - وزیر امور اقتصادی و دارایی آخرین اقدامات انجام‌گرفته از سوی دولت برای تقویت بازار سرمایه را تشریح کرد.

«سید شمس‌الدین حسینی» گفت: «تصویب یک فوریت لایحه توسعه ابزارهای مالی، راه‌اندازی نهادهای مالی جدید، اعمال حمایت‌های حقوقی و قانونی از شرکت‌های بورسی، عرضه سهام شرکت‌های مشمول صدر اصل ۴۴، از جمله مهم‌ترین برنامه‌هایی هستند که دولت با اجرایی کردن آنها به دنبال تقویت و توسعه بازار سرمایه است.»

وی در خصوص علت سقوط ۱۳‌میلیارد دلاری بازار سرمایه در ماه‌های گذشته و اقدامات انجام شده برای جلوگیری از این روند که اخیرا از سوی برخی از نمایندگان مجلس مطرح شده است، گفت: با وجود عمق و فراگیری بحران مالی، بورس تهران به طور نسبی کمترین آسیب را پذیرفته است و به همین دلیل طبق ارزیابی‌های مکرر فدراسیون جهانی بورس‌ها (WFE)، بورس تهران بهترین وضعیت را دارد. به گفته وی، به این ترتیب اگر توجه شود که ارزش و شاخص بازار متغیر است در دوره مورد بررسی شاخص تهران رشد داشته است که حکایت از توفیق این بازار دارد.

ما را با بحران کاری نیست

حسینی با بیان اینکه در راستای ارزیابی اثر بحران مالی بر اقتصاد ایران و به تبع آن بورس تهران توجه به چند نکته حایز اهمیت است، توضیح داد: بورس تهران از بحران مالی (بحران بورس‌ها)، مستقیم اثر نپذیرفته و نمی‌پذیرد؛ دلیل آن نیز روشن است، نه سهام شرکت‌های ایرانی (بورسی) در بورس‌های خارجی عرضه شده و نه سهام شرکت‌های خارجی (بورسی) در بورس تهران عرضه شده است.

وی گفت: با توضیح فوق روشن است که از این کانال بورس تهران آسیب نپذیرفت؛ بنابراین به‌رغم کاهش ارزش و شاخص در بازارهای مالی در نیمه اول سال ۱۳۸۷، بورس تهران با رشد مواجه بود؛ البته این رشد نه به دلیل بحران مالی جهانی، بلکه به دلیل رشد فزاینده قیمت جهانی نفت در نیمه اول سال ۲۰۰۸ بود.

همه چیز در خدمت رشد شاخص

وزیر امور اقتصادی و دارایی بیان کرد: در مقطع یاد شده وزن عمده در بورس تهران به شرکت‌های سیمانی و فلزات پایه چون آهن، فولاد، مس و آلومینیوم که محصولات انرژی بر هستند، تعلق داشت، با افزایش قیمت انرژی، قیمت جهانی این محصولات در جهان به شدت بالا رفت و طبعا قیمت آنها در داخل نیز بالا رفت؛ اما از آنجایی که قیمت انرژی (خوراک یا ماده اولیه اصلی) در ایران ثابت بود، حاشیه سود شرکت‌های تولید‌کننده این محصولات افزایش یافت؛ در نتیجه ارزش سهم آنها در بورس بالا رفت و در نتیجه، ارزش و شاخص بورس بالا رفت.

وی اظهار داشت: اما هنگامی که در نیمه دوم سال ۲۰۰۸ (سال ۱۳۸۷)، بحران مالی جهانی به بحران اقتصاد جهانی تسری یافت و بخش واقعی (صنایع و فعالیت‌های اقتصادی) وارد رکود شد، تقاضا برای انرژی کاهش یافت، قیمت جهانی نفت نزول کرد و به دنبال آن تقاضا برای محصولات یاد شده در جهان و در ایران کاهش یافت و حاشیه سود ایجاد شده برای این صنایع کاهش یافت.

حسینی اضافه کرد: در این شرایط ارزش سهم‌های یاد شده کاهش یافت و شاخص در بازار تهران نیز کاهش یافت؛ اگر چه بحران مالی، به طور مستقیم بورس تهران را تحت‌تاثیر قرار نداد، لیکن با تسری بحران مالی به بخش واقعی، بورس تهران نیز آسیب دید که طولی نکشید با اقدامات انجام‌شده بهبود یافت.

چگونه بحران را سپری کردیم

وی همچنین در خصوص اقدامات مقامات برای بهبود وضعیت بورس تهران گفت: به محض وقوع بحران، وزیر امور اقتصادی و دارایی فعالان اصلی بازار سرمایه را

فرا خواند و در چارچوب مشاوره و تفاهم کاری بر این تفاهم شد که با ارائه اطلاع‌رسانی مدیریت شده، از انتشار التهاب و جو روانی منفی در بازار پرهیز شود، به بیانی از آسیب اعتماد به بازار جلوگیری شود.

وی اظهار داشت: توافق شد که از یک طرف عرضه سهام دولتی محدود یا متوقف شود، از طرف دیگر شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیز حتی‌المقدور از عرضه سهام خود اجتناب کنند و بازار‌گردانی و بازار‌سازی لازم را انجام دهند.

به گفته وی، رییس‌جمهوری طی حکمی، جمعی از وزرا با مسوولیت وزیر امور اقتصادی و دارایی را مسوول رسیدگی به این امر کرد که با برگزاری جلسات متعدد و همایش‌های مختلف کارشناسی، ابعاد موضوع رسیدگی و پیشنهادهای لازم به هیات‌وزیران ارائه شد و در این گزارش ضمن تاکید بر حمایت از بازار سرمایه بر حمایت از بخش واقعی تاکید شد، بنابراین اقدامات دیگری نیز انجام شد.

حسینی تصریح کرد: اقداماتی از قبیل استمهال وام‌ها یا اقساط بنگاه‌هایی که سهام دولتی را خریده بودند با مجوز هیات واگذاری، انجام پذیرفت.

تازه‌واردها آمدند

به گفته وی، تلاش شد که به صورت برنامه‌ریزی شده سهام بنگاه‌های جدید چون بانک ملت، بانک تجارت، بانک صادرات و حفاری شمال عرضه شود که با افزایش تنوع در بازار بورس تهران، تکانه‌پذیری بازار و شاخص کاهش یابد که این اقدامات نیز با موفقیت همراه شد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی بیان کرد: حمایت‌های حقوقی و قانونی لازم از سهام شرکت‌های بورسی، از جمله صدور مصوبه هیات‌وزیران مبنی‌بر اینکه دریافت ۴۰‌درصد خزانه از شرکت‌هایی چون مخابرات، متناسب با سهام متعلق به دولت باشد و مطابق قانون تجارت به سهام فروخته شده (غیر دولتی - بورسی) تسری نیابد.

وی گفت: تصویب لایحه یک فوریتی «توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی» در دولت که خوشبختانه فوریت آن به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، از دیگر اقدامات بوده است.

حسینی راه‌اندازی نهادهای جدید مالی چون شرکت‌های تامین سرمایه و صندوق‌های زمین و ساختمان را نیز در همین راستا ذکر کرد و افزود: در سایه اقدامات فوق در روندهای بورس تهران دوباره مثبت شده است، به گونه‌ای که ارزش بازار در انتهای تیرماه به حدود ۵۲۰‌هزار میلیارد ریال رسیده است که ۱۶‌درصد بیشتر از رقم پایان سال ۱۳۸۷ (۴۴۹‌هزار میلیارد ریال) است.

فرآیند اجرای قانون اصل ۴۴

همزمان، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی نظارت بر اصل ۴۴ از برگزاری اولین جلسه شورای رقابت در هفته جاری، انحلال کارگزاری سهام عدالت تا پایان شهریور، عدم‌دریافت مجوز راه‌اندازی کانون نهادهای سرمایه‌گذاری استانی از سازمان بورس، راه‌اندازی دبیرخانه شورای رقابت در مرکز ملی رقابت و انتشار دومین گزارش عملکرد ۶ ماهه سیاست‌های اجرایی خبر داد.

داوودخانی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، آخرین فعل‌و‌انفعالات دفتر برنامه‌ریزی نظارت بر روند سیاست‌های اصل ۴۴ را اعلام کرد.

برگزاری اولین جلسه شورای رقابت

وی گفت: اولین جلسه شورای رقابت موضوع قانون اجرای اصل ۴۴ چهارشنبه جاری با حضور اکثریت اعضای شورا برگزار می‌شود.

خانی با بیان اینکه صدور احکام برخی از اعضای شورا باقی مانده ادامه داد: این شورا بر اساس فصل ۴ قانون اصل ۴۴ وظایف گسترده‌ای دارد؛ به طوری که نیمی از ۹۲ ماده قانون؛ یعنی از ماده ۴۳ تا ۸۴ در خصوص شورای رقابت و تسهیل رقابت و موضوع انحصار است.

این مقام مسوول با اشاره به اینکه برگزاری جلسات منظم شورای رقابت به این اقدام نیاز داشت، خاطرنشان کرد: راه‌اندازی شورای رقابت در حالی انجام شده که راه‌اندازی دبیرخانه این شورا در مرکز ملی رقابت در مراحل نهایی قرار دارد و ظرف چند روز آینده مصوبات لازم برای تصویب به دولت ارسال می‌شود.

انتشار دومین گزارش عملکرد ۶ ماهه سیاست‌های اجرایی

خانی در خصوص دومین فعل‌وانفعال مهم در حوزه دفتر برنامه‌ریزی نظارت بر اجرای اصل ۴۴ خاطرنشان کرد: بر اساس تکلیف ماده ۸۸ قانون، دومین گزارش عملکرد ۶ ماهه سیاست‌های اجرایی اصل ۴۴ توسط وزارت اقتصاد در حال تدوین است و پایان مردادماه برای مجلس و اطلاع عمومی منتشر خواهد شد.

کانون نهادهای سرمایه‌گذاری استانی به‌جای کارگزاری سهام عدالت

خانی در پاسخ به این سوال که موضوع انحلال کارگزاری سهام عدالت و تشکیل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری استانی به کجا انجامید، اظهار داشت: بر اساس تکلیف آیین‌نامه توزیع سهام عدالت که حدود ۴ ماه پیش ابلاغ شد، کارگزاری سهام عدالت باید ظرف سه ماه منحل و به جای آن کانون نهادهای سرمایه‌گذاری استانی تشکیل شود.

وی با بیان اینکه فرآیند انحلال کارگزاری سهام عدالت شروع شده است، افزود: تشکیل این کانون به مجوز سازمان و اوراق بهادار نیاز دارد؛ اما هنوز این سازمان مجوز لازم را صادر نکرده است. بر این اساس، به عنوان نهادی که بر اجرای اصل ۴۴ نظارت و پالایش دارد، پیگیر این موضوع هستیم تا سازمان بورس هر چه زودتر مجوز‌های تشکیل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری استانی را صادر کند.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی نظارت بر روند سیاست‌های اصل ۴۴، تصریح کرد: انحلال کارگزاری سهام عدالت موضوعی فنی است، اما تا پایان شهریورماه این برنامه عملی خواهد شد.