علیرضا مجمع
قیمت بلیت سینماها از فردا ۱۵ تیرماه افزایش پیدا می‌کند.
مهدی کرم‌پور، رییس شورای صنفی نمایش، بعد از جلسه روز 9 تیرماه شورا با اعلام این مطلب گفت:

قیمت بلیت در سینماهای مدرن سه‌هزار‌تومان، ممتاز مجهز به سیستم فروش مکانیزه ۲۵۰۰‌تومان، فاقد این سیستم دوهزار‌تومان، سینمای درجه یک ۱۵۰۰‌تومان، درجه دو ۱۲۰۰‌تومان و درجه سه ۱۰۰۰‌تومان تعیین شد که از ۱۵ تیرماه این قیمت‌ها اجرا می‌شود.
وی همچنین از تغییر کف فروش فیلم‌ها خبر داد و گفت: برخلاف گذشته کف فروش در سینماهای سرگروه متغیر خواهد بود و با هم تفاوت خواهند داشت که این تغییر به اطلاع دفاتر پخش رسید.
کرم‌پور ادامه داد: شورای صنفی نمایش پیگیر تشکیل گروه فرهنگی برای اکران این فیلم‌ها است که امیدواریم به زودی محقق شود تا با شرایط و تدابیر جدید بتوانیم شاهد اکران این آثار باشیم.
در این گزارش سعی کرده ایم این افزایش قیمت را از چند زاویه بررسی کنیم.
افزایش قیمت بلیت، مثبت یا منفی؟
پیش از این مهدی کرم‌پور پیشنهاد کرده بود که قیمت بلیت سینما شناور شود. او با اشاره به اینکه مخاطبان مجازی نباید معیار باشد، درباره وضعیت اکران فیلم‌های سینمایی با نگاهی به تعداد مخاطبان هشت ماه اخیر به مهر گفت: تعداد تماشاگران افزایش یافته سال ۸۵ مربوط به اکران تعدادی فیلم خاص می‌شود که از نگاه من تماشاگرانی که فقط برای دیدن این کارها به سینما می‌آیند، مخاطب ثابت سینما نیستند.
وی ادامه داد: برای رسیدن به تحلیل مناسب از تعداد تماشاگران سینما و اینکه آیا در حال حاضر با افت تماشاگر روبه‌رو هستیم یا افزایش آن، باید ابتدا آماری از میانگین مخاطب در اختیار داشته باشیم و با معیار قرار دادن آن ارزیابی‌ها را انجام دهیم. مخاطبان مجازی فیلم‌ها یعنی کسانی که فقط برای دیدن تعدادی خاص از آثار به سینما می‌روند، نمی‌توانند معیار مناسب سنجش باشند.
کرم‌پور تعیین سقف ۱۸ سینما را برای تمام فیلم‌هایی که به نمایش عمومی در می‌آیند، چنین تحلیل کرد: برای قضاوت در مورد سقف تعیین شده تعداد سینماهای هر فیلم باید ظرف و مظروف را در نظر گرفت. نمی‌توان اجازه داد اغلب سالن‌ها در اختیار گروهی خاص از فیلم‌ها باشد و به این ترتیب تعدادی دیگر از فیلم‌ها امکانی برای نمایش به دست نیاورند.
رییس شورای صنفی نمایش گفت: مدت‌ها تعداد زیادی فیلم فرهنگی در انتظار نمایش باقی ماندند و بعضی از آنها همچنان امکان نمایش ندارند. امسال با شروع طرح اکران فیلم‌های فرهنگی به نوعی این شرایط سامان یافته و اگر تمام امکانات نمایشی برای اکران گروهی خاص از فیلم‌ها اختصاص یابد، با حبابی مواجه می‌شویم که نمی‌توان آن را امیدی برای سینمای ایران دانست.
وی که با افزایش قیمت بلیت سینما در روزهای پایانی هفته مخالفت ندارد و معتقد به شناور شدن قیمت‌ها است، افزود: در همه جای دنیا که صاحب سینمای حرفه‌ای هستند، طرح بلیت شناور اجرا می‌شود. فروش بلیت شناور به این شکل است که در ساعت‌های مختلف روز و روزهای مختلف هفته قیمت بلیت تغییر می‌کند و قیمت‌ها اغلب در روزهای پایانی هفته افزایش می‌یابد.
کرم‌پور در پایان گفت: سینما رفتن در ایران تفریحی گران نیست. از همین رو افزایش قیمت بلیت در روزهای پایان هفته نمی‌تواند چندان نادرست باشد؛ اما برای فروش بلیت‌ها با قیمت شناور ابتدا باید سیستم مکانیزه فروش بیلت در سینماها نصب شود.


این در حالی است که علت کاهش مخاطب در سال گذشته در ادامه کاهش ۴۰‌میلیونی مخاطبان سینماهای کشور از سال ۷۱ تا ۸۶ و کاهش ۱۴‌درصدی تماشاگران در سال ۸۶ نسبت به سال پیش از آن، تصویری مبهم از آینده سینمای ایران پیش رو قرار می‌دهد. در تهران هفت میلیون نفر به سالن‌های سینما رفته و در کل کشور این رقم نزدیک به ۱۴‌میلیون مخاطب است. این آمار و ارقام نشان‌دهنده کاهش ۱۴‌درصدی تماشاگر نسبت به سال ۸۵ است که شرایط سینمای ایران را نامشخص و در نوسان نشان می‌دهد. این در حالی است که در دو سال گذشته بیش از ۱۰ سالن جدید سینما به چرخه اکران تهران افزوده شده است.
سینمای ایران امسال هر چند نسبت به سال گذشته با افزایش مخاطب مواجه شده، اما از آنجا که سال 86 از سال‌های ناموفق سینمای ایران در جذب مخاطب بوده، قیاس تعداد مخاطبان امسال با پارسال چندان قابل استناد نیست. در بررسی تعداد سینماروهای امسال با دو سال پیش افتی قابل توجه دیده می‌شود و نگرانی‌هایی را در سینمادوستان برمی انگیزد.
اکران سال ۸۷ با فروش یک میلیاردی «دایره زنگی» ساخته پریسا بخت آور آغاز شد. «دایره زنگی» بیش از یک میلیارد‌تومان فروخت و این فروش در حد و اندازه فروشی بود که «آتش‌بس» به کارگردانی تهمینه میلانی در سال ۸۵ به آن دست یافت؛ اما یک تفاوت ویژه بین این دو فروش یک میلیاردی وجود دارد و آن هم قیمت بلیت‌های سینماها است. قیمت بلیت‌ها در سال ۸۷ دو برابر سال ۸۵ است و به همین خاطر نمی‌توان فروش یک میلیاردی «آتش‌بس» و «دایره زنگی» را در یک سطح دانست. اکران «آتش‌بس» موجب شد یک‌میلیون نفر راهی سینماها شوند و با نمایش «دایره زنگی» حدود ۵۰۰‌هزار نفر به سینما رفتند.
تعداد تماشاگران سینما در ماه خرداد 87 هم نسبت به خرداد 85 کمتر است. «زن‌ها فرشته اند»، «همخانه»، «قرنطینه»، «تلافی» و «دایره زنگی» که روزهای پایانی اکران را پشت سر می‌گذاشتند، در خردادماه نتوانستند بیش از 573‌هزار تماشاگر را به سینماها بیاورند. این رقم حدود 200‌هزار کمتر از تعداد تماشاگران سال 85 است. منحنی تعداد مخاطب سال 85 در تیرماه با صعودی جدی همراه است. در این ماه «آتش‌بس» به نمایش درمی آید و سیل تماشاگران راهی سینماها می‌شوند و به این شکل فقط در این ماه یک میلیون و 113‌هزار تماشاگر به سینما می‌روند؛ اما در تیرماه امسال 787‌هزار نفر به سینما رفتند. این رقم از تعداد مخاطبان سال قبل بیشتر است. اکران «همیشه پای یک زن در میان است» ساخته کمال تبریزی که دیگر این سال‌ها به کارگردانی محبوب بین مخاطبان بدل شده است، در مردادماه تعداد مخاطبان را بالا برد. تعداد تماشاگران سینما در سال 87 حدود 60‌هزار نفر بیشتر از سال 85 و 300‌هزار نفر بیش از مخاطب سال 86 است.
افت تعداد مخاطبان سینما در شهریورماه که همزمان با ماه مبارک رمضان بود، به طور قابل توجه مشاهده می‌شود. در شهریور ۸۷ با حضور ۴۴۵‌هزار نفر در سینماها حدودا نصف تماشاگران سال ۸۵ و دو سوم مخاطبان سال ۸۶ به سینما رفته‌اند؛ اما در مهرماه با پایان یافتن ماه رمضان و اکران فیلم‌هایی چون «دعوت» ساخته ابراهیم حاتمی کیا و «آواز گنجشک‌ها» فیلم جدید و تحسین شده مجید مجیدی تعداد تماشاگران سینما‌ها به حدود دو برابر سال‌های ۸۵ و ۸۶ رسید. تعداد تماشاگران در این ماه در سال ۸۷ حدود ۶۴۷‌هزار نفر بوده است.
حسین فرحبخش: گران شدن بلیت واقعیت ندارد


حسین فرحبخش تهیه‌کننده‌ای که در نظرسنجی ویژه‌نامه جشنواره فجر روزنامه دنیای‌اقتصاد از سوی بعضی از منتقدان به عنوان تنها کسی که تهیه‌کننده واقعی بخش‌خصوصی نام گرفت در مورد گرانی بلیت سینماها نگاه مثبتی دارد. او اعتقاد دارد، تازه از این رقم هم باید گران‌تر شود. او در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: «اصلا اینکه می‌گویند گران شده واقعیت ندارد و به نظر من اشتباه کردند که این موضوع را اعلام کردند، چون این اتفاق نیفتاده است و از فردا هم این اتفاق نمی‌افتد، چون قیمت بلیت سینمای درجه یک 1500 تومان است که همان رقم قبلی است، سینمای درجه 3 هم چند تا سینما بیشتر در تهران نداریم. در سینمای فوق مدرن هم همین الان از 5 بعدازظهر به بعد 3000 تومان است. معمولا هم تا پنج بعدازظهر کسی سینما نمی‌رفت. در سینماهای دیگر هم قیمت 2000 تومان، شده 2500 تومان، پس فرق چندانی نکرده.»
فرحبخش در ادامه به نقد سیاست‌های دولت پرداخت: «یکی از اشتباهات چهارسال گذشته مقاومت و مخالفت با افزایش قیمت بلیت سینماها بود. قیمت کپی صفر فیلم در ابتدای دولت نهم بین یکصد تا ۱۲۰هزار تومان بود، الان ۳۴۰هزار تومان است. تبلیغات فیلم آن زمان ۳۰میلیون تومان بود، الان کف تبلیغات برای یک فیلم ۱۰۰میلیون تومان است، اما قیمت بلیت تنها دوبرابر افزایش پیدا کرده، این یک نوع خیانت است. دولت که نباید سوبسید سینما را از جیب بخش‌خصوصی بدهد. دولت باید خودش خسارت بدهد، نه این که خسارت را به بخش‌خصوصی تحمیل کند.»
فرحبخش در بخش دیگری از صحبت‌هایش اشاره کرد: «اکثر سینمادارها هم با گران شدن بلیت سینماها موافق هستند. به نظر من حداقل قیمت بلیت باید 4000 تومان باشد. بعد می‌گویند فیلم دیدن نیاز مردم نیست. اتفاقا سینما رفتن نیاز مردم است. زمانی که بلیت 120 تومان بود، فیلمی در همین تهران 5میلیون و 700هزار تومان فروش کرد و دکه جلوی سینما 18میلیون فروش کرد. فیلم نیش که خودم تهیه‌کننده‌اش بودم در سال 1373 در مشهد با بلیت 50تومان تنها در سینما هویزه 200هزار تومان فروخت. بوفه سینما سه میلیون فروش کرد. این گرانی اساسا به نفع سینماست.»
فرحبخش در مقابل این پرسش که اگر با گران شدن بلیت موافق است نگران پایین آمدن آمار تماشاگران سینماست، گفت: «اگر آمار سینماروها کم شده، به سیاستگذاری مدیران و سانسور مربوط است نه قیمت بلیت، اگر فیلم مردمی ساخته شود، آمار تماشاگر بالا می‌رود. اگر همین الان فیلمی مثل اخراجی‌ها روی پرده بیاید مردم می‌روند می‌بینند، ما بالاترین فروش‌هایمان را در سینماهای مدرن داریم، چون کیفیت فیلم دیدن برای مخاطب مهم‌ شده است. این هم که می‌گویند در روزهایی که بلیت سینما نصف قیمت است آمار تماشاگر بیشتر است به فرهنگ ایرانی‌ها بازمی‌گردد نه چیز دیگر، ما ایرانی‌ها اگر یک حراجی ببینیم به سمتش می‌رویم تا چیزی که ارزان‌تر است را ولو اینکه نیاز نداشته باشیم بخریم.
قاسم قلی‌پور: کاش این افزایش قیمت به چرخه تولید باز گردد


قاسم قلی‌پور تهیه کننده فیلم آتش بس بیشتر مشهور به ساختن فیلم‌های کم‌مخاطب اما فرهنگی است، او در مورد گران شدن بلیت سینماها نظر دیگری به خبرنگار دنیای اقتصاد داد: «گمان می‌کنم اگر همه این پول‌هایی که از گران شدن بلیت‌ سینماها به جیب تهیه‌کننده‌ها می‌رود به چرخه تولید برگردد. در عرصه رسانه‌ها این اتفاق افتاده و در رسانه‌های تصویری فیلم‌های تولیدی بالا رفته؛ اما این کافی نیست و باید خیلی بیشتر تولید شود.»
قلی‌پور در مورد کمبود آمار تماشاگران ناشی از گران شدن بلیت سینماها گفت: احتمالا این اتفاق می‌افتد، البته آنقدر عوامل بازدارنده نسبت به سینما زیاد است که گران شدن بلیت در میان آن گم است. نشاط و شادی در جامعه آنقدر کم است که کسی حوصله سینما رفتن ندارد. باید سیاستی اتخاذ نمود که آیین سینما رفتن فراموش نشود. سینمای خانگی و فیلم‌های خارجی چرخه تولید سینما را نابود کرده که خود جای حرف دارد، حالا اگر قیمت بلیت را هم زیاد کنیم، بر این ماجرا ستمی مضاعف وارد کرده‌ایم.»
مدیر سینما آفریقا:
با گران شدن همه چیز مخالفم
سینما دارها هم در معرض این گرانی واقع شده‌اند و شاید اولین هدف پیکان گرانی قیمت بلیت سینماها آنها باشند. با یگانه، مدیر سینما آفریقا که در این مورد صحبت کردیم نگاه خیلی مثبتی نسبت به این ماجرا نداشت. این گرانی بی‌تاثیر نیست، البته من در کل با گران شدن همه چیز مخالفم مدیریتی باید حاکم باشد که این گرانی را بتواند کنترل کند. جامعه ما به همبستگی نیاز دارد. فیلم که تهیه می‌شود هزینه دارد، سینما هم هزینه دارد، هزینه آب و برق و پرسنل، وزارت ارشاد باید به تهیه کننده و سینمادار همزمان بها بدهد. این مساله باید کنترل شده باشد، جوری که تماشاگر از سینما رفتن پشیمان نشود و پس نزند.»