تفکیک یعنی چه؟

علی آذر نوش

چند روز پیش داخل مترو بودم و مقصدم میدان امام حسین بود. از این رو، می‌بایست از متروی خط ۲ در میدان امام خمینی پیاده شده و وارد متروی خط ۳ شوم. در ایستگاه هفت تیر بود که سه خانم علاوه بر مردان، وارد واگن ما شدند و قطار شروع به حرکت کرد. در ایستگاه‌های مختلف ایستاد و بر جمعیت داخل واگن افزوده شد.

به ایستگاه میدان امام خمینی که رسیدیم قطار نگه داشت و این سه خانم تصمیم به خروج از واگن گرفتند، جمعیت بیرون قطار زیاد بود، از یک طرف برخی مسافران و از جمله این خانم‌ها تصمیم به پیاده شدن داشتند و از طرف دیگر جمعیت بیرون قطار فشار می‌داد تا وارد واگن شود. هر گروهی هل می‌داد تا خارج یا وارد شود.

خانم‌ها اذیت شدند و یکی از آنها شروع به فحش دادن کرد، فحش‌های رکیک بین دو طرف بالا گرفت. به هر حال قضیه این گونه تمام شد و برخی حرمت‌ها پایمال. تفکیک واگن‌ها از نظر جنسیت در کشور ما - که البته برخی کشورهای اروپایی نیز در تلاش برای اعمال چنین شیوه‌ای هستند- اقدامی پسندیده است تا خانواده‌ها و به خصوص خانم‌ها با احساس ایمنی بیشتری مسافرت کنند. در واقع جدا کردن واگن‌های زنان و مردان برای حفظ حرمت و احترام به شان آنها است.

این واقعیتی است که زنان محترم ایرانی با توجه به شرایط موجود جامعه به آن اذعان دارند و چنانچه از بسیاری خانواده‌ها در این مورد سوال شود آنها نیز بر این امر صحه می‌گذارند. از این رو، توجه به این مساله نه تنها هویت زنان ایرانی را مخدوش نمی‌کند، بلکه نشان دهنده این است که آنها بیش از پیش به حفظ و محترم شمردن حقوق خود از سوی دیگران علاقه‌مندند. البته این امر، حمل بر این نمی‌شود که همه مردان ایرانی حقوق زنان را پایمال می‌کنند. بلکه تفکیک در چنین شرایطی، شبهات مربوط به خدشه در حقوق افراد را پاک می‌کند و در عین حال احتمال ایجاد مشکلات جسمی و روحی را کاهش می‌دهد. در همین واگن‌های شلوغ و پرفشار قطار مترو، زیاد دیده شده که زنان ازسوی مسافران تکریم شده و حقوق آن‌ها حتی‌الامکان رعایت شده و در بسیاری موارد نیز مردان صندلی خود را در اختیار خانم‌ها قرار داده‌اند. با تمام اینها احترام به تفکیک جنسیتی در اماکنی همچون مترو، احترام به خود است.