درباره ترمزهای ضدقفل بیشتر بدانیم
ایست بیخطر
ترمزهای ضد قفل خطرهای این واقعه ترسناک را کاهش میدهد. در واقع روی سطوح لغزنده حتی رانندههای حرفهای بدون ترمزهای ضد قفل نمیتوانند به خوبی یک رانندهمعمولی با ترمزهای ضد قفل ترمز کنند. تئوری ترمزهای ضد قفل بسیار ساده است.
یک چرخ در حال لیز خوردن (به طوری که سطح تماس تایر نسبت به زمین سر بخورد) نسبت به چرخی که لیز نمیخورد نیروی اصطکاک کمتری دارد. اگر با اتومبیل خود در یخ گیر کرده باشید میدانید که اگر چرخها بچرخند هیچ نیروی جلو بری به اتومبیل وارد نمیشود، زیرا نیروی اصطکاک بین سطح تماس چرخ و یخ صفر است. ترمزهای ضد قفل با جلوگیری کردن از سر خوردن چرخها در هنگام ترمز کردن، دو مزیت را به وجود میآورند، اول اینکه خودرو زود تر متوقف میشود و دوم اینکه میتوان خودرو را هنگام ترمز کردن نیز هدایت کرد.
تعریف ساده از مکانیزم سیستم ترمز بدون قفل (ABS: Anti Break System) این است که در این سیستم، ترمز در هر ثانیه چندین بار عمل میکند تا بدون اینکه باعث قفل شدن چرخ شود، سرعت خودرو را کاهش دهد. در این صورت خودرو هیچوقت در برف و یخ لیز نمیخورد.
در ترمزهای ضد قفل چهار بخش اصلی وجود دارد:
حسگرهای سرعت، پمپ، سوپاپها، کنترلکننده
حسگرهای سرعت: سیستم ترمز ضدقفل باید بداند چه موقع چرخ در حال قفل کردن است، حسگرهای سرعت که در هر چرخ یا در بعضی مواقع در دیفرانسیل قرار گرفتهاند این اطلاعات را فراهم میکنند.
سوپاپها: در هر لولهترمز که به ترمز میرود یک سوپاپ وجود دارد که با کنترلکننده کنترل میشود، در بعضی از سیستمها سوپاپ سه حالت دارد:در حالت اول سوپاپ باز است و فشار از سیلندر اصلی مستقیما به ترمز میرسد، در حالت دوم سوپاپ لولهترمز را میبندد و ترمز را از سیلندر اصلی جدا میکند، این حالت از افزایش بیش از حد فشار ترمز وقتی راننده روی پدال فشار میآورد، جلو گیری میکند و در حالت سوم سوپاپ مقداری از فشار ترمز را کم میکند.
پمپ: چون سوپاپ میتواند فشار ترمز را کم کند باید به طریقی این فشار از دست رفته را جبران کرد و این کاری است که پمپ انجام میدهد. بعد از اینکه سوپاپ فشار را در یک ترمز کم کرد پمپ دوباره فشار ایجاد میکند.
کنترلکننده نیز یک پردازنده است که با توجه به حسگرهای سرعت، سوپاپها را کنترل میکند. انواع مختلف و الگوریتمهای کنترل گوناگونی برای ترمزهای ضد قفل وجود دارد. ما درباره طرز کار یکی از سادهترین انواع آن توضیح میدهیم.
کنترلکننده همیشه حسگرهای سرعت را کنترل میکند و به دنبال کاهش سرعت غیر معمول در چرخها میگردد. دقیقا قبل از اینکه چرخی قفل کند کاهش سرعت شدیدی را تجربه میکند، اگر این چرخ کنترل نشود بسیار زودتر از زمانی که خودرو برای متوقف شدن نیاز دارد قفل خواهد کرد. یک خودرو که با سرعت ٦۰مایل در ساعت حرکت میکند در شرایط ایده آل حدود ٥ ثانیه زمان لازم دارد تا بایستد، اما یک چرخ در کمتر از یک ثانیه از چرخیدن میایستد و قفل میکند. کنترلکننده میداند که یک چنین کاهش سرعتی در چرخها غیرممکن است. بنابراین در چرخی که کاهش سرعت غیر معمول داشته فشار ترمز را کاهش میدهد تا زمانی که حسگر آن چرخ افزایش سرعت را ثبت کند آنگاه کنترلکننده دوباره فشار ترمز را افزایش میدهد تا اینکه حسگرها کاهش سرعت را گزارش کنند. کنترلکننده این کار را بسیار سریع و قبل از آنکه تایر تغییر سرعت زیادی داشته باشد، انجام میدهد نتیجه این است که حرکت چرخها با همان شدتی که از سرعت خودرو کم میشود کند میگردد و ترمزها چرخها را نزدیکی نقطه قفل کردن نگه میدارند که این به سیستم بیشترین نیروی ترمز کردن را میدهد.
وقتی ترمز ضد قفل در حال کار کردن است شما ضربات منظمیدر پدال ترمز احساس میکنید که به خاطر باز و بسته شدن سریع سوپاپها است. بعضی از ترمزهای ضد قفل تا ۱٥بار در ثانیه این کار را انجام میدهند.
انواع ترمزهای ضد قفل: ترمزهای ضد قفل طراحیهای مختلفی دارند که به نوع ترمز به کار رفته بستگی دارد. ما به آنها بر اساس تعداد کانالها (تعداد سوپاپهایی که به طور جداگانه کنترل میشوند) و تعداد حسگرهای سرعت اشاره میکنیم:
ترمز ضد قفل با چهار کانال و چهار حسگر سرعت: این بهترین طراحی است که در آن برای هر چرخ حسگر و سوپاپ جداگانهای وجود دارد با این روش کنترل گر هر چرخ را به طور مجزا بررسی میکند تا به هر چرخ بیشترین نیروی اصطکاک وارد شود. سه کانال و سه حسگر: این روش بیشتر در وانتها و کامیونها با چهار چرخ ضد قفل استفاده میشود و در آن برای هر چرخ جلو یک حسگر و یک سوپاپ وجود دارد، اما برای دو چرخ عقب فقط یک حسگر و یک سوپاپ وجود دارد. حسگر سرعت چرخهای عقب روی محور عقب قرار دارد.
در این حالت برای هر چرخ جلو کنترل جداگانه وجود دارد، بنابراین چرخهای جلو به بیشترین نیروی ترمزی میرسند. چرخهای عقب قبل از فعال شدن سیستم ضد قفل، قفل میکنند. با این سیستم ممکن است یکی از چرخهای عقب هنگام ترمز کردن قفل کند که نسبت به حالت چهار کاناله باعث کاهش کارایی ترمز میشود. یک کانال و یک حسگر: این سیستم در وانتها و کامیونها با محور عقب ضد قفل وجود دارد که یک سوپاپ برای کنترل هر دو چرخ عقب و یک حسگر سرعت واقع در محور عقب دارد.
این سیستم مشابه قسمت عقب سه کاناله عمل میکند دو چرخ عقب با هم کنترل میشوند و قبل از فعال شدن سیستم ضد قفل هر دو قفل میکنند. در این روش هم ممکن است یکی از چرخهای عقب هنگام ترمز کردن قفل کند که باز هم باعث کاهش کارایی ترمز میشود.
این سیستم به سادگی قابل تشخیص است. معمولا یک لولهترمز وجود دارد که با یک اتصالT شکل به دو چرخ عقب وصل میشود. شما میتوانید حسگرهای سرعت را با مشاهده اتصالات الکتریکی نزدیک دیفرانسیل در محور عقب پیدا کنید.
منبع: Parsikhodro.com
ارسال نظر