در آستانه برگزاری نشست وزرای خارجه ۱+۵ در برلین برای حصول توافق در مورد ایران
اشتاین مایر: تضمین نمی‌دهم
نسیم بجنوردی- روز گذشته وزرای امور خارجه پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان به دعوت فرانک والتراشتاین مایر در برلین گرد هم آمدند تا درباره برنامه هسته‌ای ایران به توافق دست یابند. پیش از برگزاری این نشست، اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان گفت که تضمینی برای حصول توافق درباره تشدید تحریم‌ها علیه ایران وجود ندارد. با این وجود وی از همتایان خود در کشورهای عضو گروه ۱+۵ خواست که در نشست برلین درباره تدابیر جدید تنبیهی علیه ایران جبهه متحدی را به نمایش گذارند. وزیر امور خارجه آلمان به شبکه خبری آ.آر.د گفت: نمی‌توانم قول بدهم درباره توافقی درباره چگونگی پیشرفت در شورای امنیت سازمان ملل و اینکه در خصوص متن یک قطعنامه توافق خواهیم کرد، قولی بدهم و نمی‌توانم به شما بگویم که تحریم‌های جدید چه طور خواهد بود.
اشتاین‌مایر افزود: اما بسیار خوش‌بین هستم که بتوانیم به نتایجی برسیم و به ایران نشان دهیم که نگرانی‌هایمان نمی‌تواند نادیده گرفته شود و جامعه بین‌المللی از جمله روسیه و چین متحد هستند.
در آستانه نشست برلین چین هشدار داد که بن بست در این باره به نقطه حساسی رسیده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز سه‌شنبه در پکن اعلام کرد: چین امیدوار است جامعه بین‌المللی از جمله ایران تلاش‌های مشترکی برای از سرگیری گفت‌وگوها انجام بدهند تا اینکه این مساله بتواند به شکل مناسب و جامع حل شود.
اشتاین مایر علاوه بر شرکت در نشست۱+۵ گفت‌وگوهای جداگانه‌ای با کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا و یانگ جیه‌چی، وزیر امور خارجه چین انجام خواهد داد.
روابط میان آلمان و چین از زمانی که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در سپتامبر گذشته میزبان دالایی‌لاما، رهبر جدایی طلب تبت شد دچار مشکل شده است.
دیپلمات‌ها بیم دارند که این اختلاف بتواند همکاری درباره مساله ایران را دچار مخاطره کند؛ اما در آستانه نشست سه‌شنبه برلین و پکن اعلام کردند که روابط دو جانبه در حال بهبود است.
چین که به دلیل منافع اقتصادی‌اش در ارتباط با ایران در برابر تشدید تحریم‌ها علیه تهران مقاومت می‌کند، هفته گذشته عرصه آمدوشدهای دیپلماتیک بود. چند روز قبل سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و جان نگروپونته، معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده همزمان عازم چین شدند و به مذاکره با مقام‌های چینی پرداختند.
با وجود تلاش‌های نگروپونته و احتمال بحث درباره واگذاری متقابل امتیازها در دیدار فرستاده واشنگتن با مقام‌های چینی، نشانه مشخصی از چرخش پکن در سیاست خود در قبال تهران مشاهده نشد.
از سوی دیگر پیش از برگزاری نشست ۱+۵ آمریکایی‌ها تلاش کردند سطح انتظارات از این نشست را پایین بیاورند. از جمله کاندولیزا رایس گفت که به اتفاق معاونش نیکلاس برنز، سه‌شنبه به برلین می‌رود تا «ملاقات کوچکی» با وزرای خارجه کشورهای ۱+۵ داشته باشد.
شان مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز پیش از این گفته بود نشست برلین نه درباره مفاد تحریم‌ها، بلکه درباره راهبرد آن گفتگو خواهد شد.
مک کورمک گفت: می‌توانید نام نشست برلین را «جلسه مشکل‌گشایی گروهی» در زمینه اینکه ما چه راه‌های دیپلماتیکی در اختیار داریم تا بتوانیم دولت ایران را طوری تحت فشار قرار دهیم که این کشور تصمیمات متفاوتی را در زمینه رفتارش در نظام بین‌المللی اتخاذ کند، بگذارید. این هدف اصلی این جلسه است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به اینکه آیا امید دارد که وزرا در طول نشست برلین در روز سه‌شنبه درباره عناصر قطعنامه جدید به توافق برسند، گفت: ممکن است بیش از این زمان ببرد.
کاندولیزا رایس همچنین دیروز پیش از برگزاری نشست ۱+۵ انتظارات در خصوص سومین قطعنامه تحریم علیه ایران را پایین آورد و گفت: هنوز راه درازی در پیش است.
وزیر امور خارجه آمریکا در آستانه نشست وزیران امور خارجه پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان در برلین گفت: مدیران سیاسی پیشرفت‌هایی را به دست آوردند؛ اما من می‌دانم همچنان شکاف‌هایی وجود دارد که باید بسته شود.
قطعنامه ۱۷۴۷ آخرین قطعنامه‌ای بود که درباره ایران از جانب شورای امنیت صادر شد. در این قطعنامه که بیست و چهارم مارس ۲۰۰۷ (چهار فروردین ۱۳۸۶) به تصویب رسید، به ایران شصت روز مهلت داده شده بود که برخی فعالیت‌های هسته‌ای خود از جمله غنی‌سازی اورانیوم در کارخانه نطنز را متوقف کند. قطعنامه ۱۷۴۷ هشدار می‌داد که در صورت امتناع ایران از اجرای مفاد این قطعنامه طی مهلت مقرر، تحریم‌های تنبیهی بیشتری علیه ایران اعمال می‌شود.
مهلت مقرر قطعنامه ۱۷۴۷ اواخر ماه مه، اوایل خرداد به پایان رسید؛ با این حال توافق تازه لاریجانی با البرادعی و سولانا برای پاسخگویی به ابهام‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران، مانع از حصول توافق میان کشورهای ۱+۵ شد. این فقدان توافق تا آخرین نشست ۱+۵؛ یعنی حدود یک‌ماه پیش ادامه داشت. شکست‌های پیاپی نشست‌های معاونان وزرای خارجه پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان، این کشورها را بر آن داشت تا نشست آتی خود در برلین را در سطحی بالاتر با حضور وزرای خارجه برگزار کنند.
با وجود این پیش از آخرین نشست ۱+۵ دو اتفاق تازه روی داده است که بر مشکلات ایالات متحده و هم‌پیمانانش در اعمال فشار بر ایران افزوده است.
۱۶ نهاد اطلاعاتی آمریکا با انتشار برآورد امنیتی خود درباره برنامه هسته‌ای ایران اذعان کردند که ایران در حال حاضر برنامه تسلیحاتی را دنبال نمی‌کند.
گرچه این گزارش مدعی بود که ایران تا سال ۲۰۰۳ به دنبال سلاح هسته‌ای بوده است، با این حال ضربه سختی را به اعتبار ادعای مقامات ایالات متحده وارد کرد؛ چرا که همین نهادهای امنیتی در سال ۲۰۰۵ مدعی بودند که ایران در پی به دست آوردن سلاح هسته‌ای است و در این رابطه اقداماتی انجام داده است. از سوی دیگر طی چند هفته پیش از انتشار این گزارش دولتمردان ایالات متحده بر شدت حملات لفظی خود علیه ایران افزوده بودند و حتی بوش از جنگ جهانی سوم سخن گفته بود و این در حالی بود که بنابر گزارش‌ها، وی از برآورد امنیتی ۱۶ نهاد اطلاعاتی آمریکا آگاه بوده است.
پس از انتشار گزارش NIE توافق تازه ایران و آژانس بر دشواری تشدید تحریم‌ها افزود. مقام‌های ایرانی در سفر البرادعی به تهران به وی پیشنهاد کردند که آژانس بررسی مسائل باقی مانده را تسریع کند تا بتوان ظرف یک ماه تمامی ابهام‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران را مرتفع کرد.
این توافق باعث شده است تا برخی دیپلمات‌ها حصول نتیجه در نشست برلین را منتفی بدانند. احتمالا مخالفان تشدید تحریم ایران بر این موضع پای خواهند فشرد که تا پایان مذاکرات تهران و آژانس باید منتظر ماند.
در همین رابطه، یک مقام ارشد آمریکایی گفت: شش قدرت جهان که درباره تحریم‌های جدید سازمان ملل علیه ایران بحث می‌کنند هنوز «مسائل باقی‌مانده‌ای» دارند که پیش از توافق باید آن را حل کنند.
این مقام که خواست نامش فاش نشود، روز دوشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: مذاکرات ما هنوز به پایان نرسیده است.
این مقام افزود مدیران سیاسی شش کشور چندین بار مذاکرات تلفنی را اوایل هفته برگزار کردند.
ارسال نظر