«ون»قوطی متحرک
اوایل تابستان امسال وقتی خبر آمدن خودروی ون به سیستم حملونقل شهری در مطبوعات پیچید، خیلی‌ها منتظر ورود آن بودند.
اوایل تابستان امسال وقتی خبر آمدن خودروی ون به سیستم حملونقل شهری در مطبوعات پیچید، خیلی‌ها منتظر ورود آن بودند.
عکس: دنیای اقتصاد، نسیم گلی
تصویری که آن زمان از ون در ذهن‌ها ترسیم شده بود خودرویی بود کوچک‌تر از مینی‌بوس‌هایی که می‌شناختیم اما شیک‌تر و سریع‌تر.
از زمان انتشار این اخبار تا روزی که ون به خیابان‌های تهران آمد زیاد طول نکشید و در یکی از روزهای تیرماه گذشته این مینی‌بوس - تاکسی وارد چرخه حملونقل شد.
ون، خودرویی ساخت کشور چین است با ظرفیتی از ۹ تا ۱۲ نفر که زیر نظر سازمان تاکسیرانی به بخش خصوصی واگذار شده است. زمانی که این خودروها فعالیتشان را آغاز کردند، ضوابط خاصی برایشان تعیین شد به گونه‌ای که طبق مصوبه شورای شهر ون‌ها می‌بایست کرایه‌ای معادل دو سوم کرایه‌هایی که مردم به تاکسی‌ها می‌پردازند را دریافت کنند.
از سوی دیگر اعلام شده بود که دارندگان خودروهای ون از آنجا که این خودرو به سیستم‌های ردیاب GPS مجهز نیستند صرفا باید به صورت خطی فعالیت کنند.
اما با گذشت زمان هیچ کدام از این امور محقق نشد، به طوری که اکثر قریب به اتفاق رانندگان این خودروها کرایه خود را مطابق کرایه‌های تاکسی‌ها تنظیم کرده‌اند. هر چند که در بعضی مواقع، مسافران مبالغی بیشتر از کرایه‌های تاکسیهای عادی را پرداخت می‌کنند.
این در حالی است که بعضا دیده می‌شود برخلاف مصوبه شورا این خودروها به غیر از مسیر خطی تعیین شده در خارج از این مسیرها نیز به صورت گردشی یا دربستی فعالیت می‌کنند (البته طی تماسی که با تاکسیرانی تهران گرفته شد، روابط عمومی این سازمان مساله یاد شده را تایید نکرد) اما گذشته از این بحث‌ها حضور ون در شهر آشفته و هزارتوی تهران خود جای بحث فراوان دارد.
بیهوده نگفته ایم اگر اتفاق بحث برانگیز
سهمیه بندی بنزین را در پس تصمیم خریداران و مشتریان «ون» ببینیم. آنچه که بیش از همه، ترغیب رانندگان و علاقمندان به استفاده از این وسیله نقلیه را به همراه داشته است، سهمیه حدودا 600لیتری این نوع از خودروی مسافر‌کش است، به‌گونه‌ای که به دنبال استفاده از سهمیه بنزین این وسیله نقلیه هوای خرید
۱۳-۱۴میلیون تومانی کردند.
چند سالی است که در پی برخی تحولات در عرصه سیاست خارجی ایران کشورمان سیاست نگاه به شرق را در اولویت قرار داده است. البته این مواضع که به شدت عرصه‌های اقتصادی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده سبب شده تا عمده طرف‌های اقتصادی ایران به کشورهای شرق اروپا و آسیا به ویژه روسیه و چین محدود شوند.
در سال‌های اخیر حجم مبادلات اقتصادی ایران با این دو کشور به اندازه‌ای بوده که حتی در موضوعات سیاسی نیز به واسطه همین ارقام برخی انعطاف‌پذیری‌ها به نفع کشورمان در عرصه‌های جهانی صورت گرفته است. (چندی پیش) ولادیمیر پوتین پس از سفر به تهران اعلام کرد که کشورش قصد دارد تا ۱۰سال آینده حجم صادرات به کشورمان را به مرز ۲۰میلیارد دلار برساند. البته مبادلات ایران و روسیه در این چند سال عمدتا حول تجهیزات نظامی و هسته‌ای دور زده؛ اما سیل ورود کالاهای چینی به بازار ایران محدودیت خاصی ندارد به طوری که از کوچکترین کالای مصرفی (سوزن، سنجاق، بدلیجات) تا سرمایه‌ای‌ترین کالاها به کشورمان وارد شده است. در این اثنا سیستم حملونقل درون‌شهری کشور نیز از این امر مستثنی نبوده و ورود خودروی ون نمونه بارز حضور فرهنگ و الگوی زندگی مردم ریز جثه شرق آسیا به کشورمان است. البته زمانی که موضوع ورود ون به ایران جدی شد مسوولان وعده ساخت این خودروها در داخل کشور را دادند که این روند با تولید ۱۷۵دستگاه ون در تیرماه پیگیری شد ولی با کاهش این تعداد به ۱۳۶دستگاه در مرداد ماه رو به کمرنگ شدن نهاد. به این ترتیب در حال حاضر با صفر شدن تعرفه
واردات ون مطابق آیین‌نامه اجرایی ستاد تبصره ۱۳ در مردادماه گذشته تمامی خودروهای ون وارداتی محسوب می‌شوند، این در حالی است که وعده ساخت ۵۰۰دستگاه ون کاروان در سازمان گسترش شرکت سایپا و ۴هزار و ۳۰۰دستگاه در شرکت ایران‌خودرو نیز تا به حال عملی نشده است. پس با این اوصاف و با محتمل دانستن وارداتی ماندن خودروهای ون و پرهیز شرکت‌های خودروسازی داخلی از ساخت آن باید قبول کنیم که خودروهای چینی تا سال‌های بعد همچنان در خیابان‌های شهرمان در کنار ما خواهند ماند.
خودرویی مغایر فرهنگ ایرانی
اما اگر حضور این خودروها را در کنار خویش بپذیریم، هرگز نمی‌توانیم از معایب آن صرف‌نظر کنیم. طبق اذعان بسیاری از مسافران درون‌شهری، خودروهای ون واقعا با فیزیک بدنی ایرانی‌ها سازگاری ندارند. اکثر این خودروها با ۸صندلی ثابت و ۲صندلی متحرک در کنار ردیف‌های دوتایی، فضایی نامناسب و ناراحت را برای مردم ایجاد کرده‌اند. سقف کوتاه خودروی ون یکی دیگر از مشکلات آن است به نحوی که اغلب مسافران که قد و قامت متوسطی نیز دارند هنگام ورود و خروج با مشکل جدی مواجه می‌شوند. از سویی دیگر صندلی‌های متحرک این خودروها سبب می‌شود تا در هنگام تکمیل ظرفیت خودرو، فضا برای عبور و مرور مسافران بسته شده و فرد مستقر بر این صندلی‌ها را با مشکل مواجه می‌کند.
از دیگر سو طراحی متناسب با اندام مردم شرق آسیا در این خودروها به ویژه در قسمت برآمدگی مقابل ردیف جلوی صندلی‌ها امکان استقرار بدون دغدغه مسافران را از بین برده است.
به این ترتیب با جمع کردن تمام این نواقص در کنار هم می‌توان قاطعانه گفت که اکثر قریب به اتفاق مسافران به خاطر طراحی نامناسب خودرو از بدو ورود به آن همواره نگران نحوه پیاده شدن‌شان هستند که این خود اضطرابی دائمی را در شهروندان سبب شده است.
مردم زیاد استقبال نمی‌کنند
اگر تا به حال مسیرتان به پایانه‌های تاکسی افتاده باشد صف عریض و طویل مسافران منتظر را دیده‌اید. به ویژه در اوقات پس از غروب آفتاب در فصل زمستان آنقدر تعداد مسافران در این پایانه‌ها زیاد می‌شود که تاکسیهای چهارسرنشینه نمی‌توانند پاسخگو باشند.
اما از زمان ورود ون به سیستم حملونقل، مسافرانی که انتظار زیاد خسته شان کرده است از ورود این خودروها به پایانه‌ها استقبال می‌کنند.
با این وجود آنهایی که از انتظار کشیدن، زیاد خسته نشده‌اند یا کسانی که می‌خواهند در میانه راه پیاده شوند حتما منتظر تاکسیهای معمولی خودمان می‌مانند چرا که پیاده شدن از ون پس از تکمیل ظرفیت آن واقعا کار مشکلی است.
به ویژه برای خانم‌هایی که پوشش چادر دارند یا آنهایی که باری به همراه آورده‌اند.
در این میان هستند کسانی که نوبت خود را به دیگران می‌دهند تا موفق شوند در صندلی‌های نزدیک به در ورودی مستقر شوند.
ارسال نظر