بازخوانی پرونده منوریل از شهرداری تا دولت
خبرگزاری فارس- پروژه منوریل که سناریوی آن برای نخستین بار پایان سال ۸۲ توسط شورا و شهرداری اصولگرا در تهران کلید خورد، امروز به عنوان پرچالش‌ترین پروژه شهری طی ۴سال گذشته به پروژه‌ای ۱۵۰۰میلیارد تومانی تبدیل شده است. شهرداری تهران در پایان سال ۸۲، درست ۵ماه بعد از آغاز فعالیت شورای دوم شهر تهران، با ارائه طرحی ۲صفحه‌ای می‌خواست موافقت رسمی شورای شهر تهران را برای ساخت قطار هوایی به طول ۲۴۰کیلومتر با اعتباری بالغ بر ۳۵۰۰میلیارد تومان با مشارکت بخش‌خصوصی دریافت کند، اما نشد. از آنجا که قرار بود به هر شکلی شده کلنگ منوریل در تهران بر زمین زده شود، اعضای شورای شهر بعد از مشاهده اشکالات فنی طرح، آن را با حضور چند نفر از استادان دانشگاه امیرکبیر در مدت زمان یک ماه، بار دیگر بازنگری کرده و طول پروژه را از ۲۴۰کیلومتر به ۶کیلومتر کاهش دادند و با ساخت آن در مسیر صادقیه ـ اکباتان موافقت کردند. در میانه سال گذشته، ۳سال بعد از مراسم کلنگ ساخت مونوریل و همچنین حدود یک سال بعد از آغاز دوران فعالیت نهمین دوره ریاست جمهوری، شهردار سابق تهران در جایگاه رییس‌جمهوری بحث اجرای این پروژه را برای تهران و برخی دیگر از شهرهای کشور مطرح کرد.
تصویب اختصاص ۱۵۰میلیارد تومان اعتبار برای ساخت منوریل در سفر استانی رییس‌جمهوری به تهران برداشت‌های متفاوتی را به وجود آورد.
مدیریت شهری و استاندار تهران بر این گمان بودند که این اعتبار برای ساخت ادامه پروژه نیمه‌کاره منوریل صادقیه اختصاص یافته و عده‌ای دیگر عنوان می‌کردند که این اعتبار برای آغاز ساخت خطوط جدید منوریل اختصاص یافته است اما اظهارات هاشمی معاون عمرانی وزیر کشور در ۲۰ آذر ۸۶ نشان داد که ۱۵۰میلیارد تومان اعتبار مصوب هیات دولت در قالب تبصره ۱۳، برای ساخت ۴خط منوریل به طول ۴۰کیلومتر اختصاص یافته نه پروژه صادقیه ـ اکباتان. از آنجا که طراحان پروژه این بار برخلاف دوره قبل در جایگاه قدرت برتر قرار داشتند و معتقد بودند که اجرای این طرح نیازی به مصوبه شورای شهر ندارد (و چه بسا گاهی برای کم کردن غائله‌ها عنوان می‌کردند که مصوبه شورا در این رابطه وجود دارد) با خیالی آسوده فعالیت‌های خود را برای عملیاتی شدن طرح‌شان ادامه دادند و سرانجام موفق شدند طی روزهای اخیر قرارداد ساخت منوریل را در ۴جهت تهران به طول ۳۹کیلومتر به ارزش ۱۵۰۰میلیارد تومان منعقد کنند.
اختصاص ۱۵۰میلیارد تومان اعتبار برای ساخت منوریل در سفر استانی رییس‌جمهوری، دور جدید آغاز فعالیت‌های مربوط به پروژه منوریل بود. به‌گونه‌ای که اعضای قدیمی شورای سوم تهران را همچون چمران، شکیب و دانشجو بر آن داشت که نسبت به این تصمیم دولت اظهارنظرهایی مبنی بر اینکه «خدا نکند که دولت بدون دریافت نظر شورا اقدام به ساخت منوریل کند.»، «دولت باید برای ساخت منوریل در تهران مصوبه شورای شهر را داشته باشد و روند قانونی را طی کند.» را در پی داشت اما دولتی‌هایی که خود روزگاری جز مدیران شهری محسوب می‌شدند، بی‌توجه به اظهارات یاران قدیمی خود همچنان به فعالیت خود ادامه دادند و با وجود آن که سعی کرده بودند با تشکیل جلسه‌ای مشترک با حضور مهدی چمران رییس شورای سوم تهران، تشکری هاشمی معاون ترافیک شهردار تهران، محسن هاشمی مدیرعامل شرکت متروی تهران، وزیر کشور و رییس شورای عالی ترافیک نظر موافق شورا و شهرداری را جلب کنند و هرگونه تصمیمی در ارتباط با ساخت منوریل بر اساس نظر کمیته تخصصی منتج از جلسه مذکور اتخاذ شود اما اظهارات چمران و قالیباف نشان می‌دهد که قرارداد منوریل بر اساس نظر کمیته مذکور نبوده است چراکه کلیه مسوولان شورا و شهرداری از عقد قرارداد منوریل اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.
بعد از توقف پروژه منوریل و آشکار شدن مشکلات آن، اعضای شورای شهر نیز کم کم ـ به ویژه در مصاحبه‌ای مربوط به ارزیابی عملکرد شورای دوم تهران ـ اظهاراتی مطرح کردند که در آن به نوعی سیاسی بودن پروژه منوریل را مورد تایید قرار دادند. مهدی چمران در یکی از مصاحبه‌ها به خبرنگاران درخصوص تصویب اعتبار ۱۵۰میلیارد تومانی توسط دولت برای ساخت منوریل و دخالت دولت در حیطه وظایف مدیریت شهری گفته بود «ان‌شاءا... که مباحث سیاسی بر مسائل شهری سایه نیفکند.»
از طرفی اظهارات احمدی‌نژاد به عنوان شهردار سابق تهران در جمع خبرنگاران مبنی بر اینکه «مخالفت‌ها از سوی وزارت کشور و شورای عالی ترافیک به دلیل وجود مسائل پشت‌پرده در ارتباط با منوریل و مسائل حریم است» و عکس‌العمل موسوی لاری وزیر کشور وقت برای مکاشفه اظهارات شهردار وقت و عدم اعلام نتایج این جنگ رسانه‌ای ـ با وجود آن که گزارشی توسط وزارت کشور جمع‌آوری شد ـ حاکی از سیاسی بودن این پروژه است. سکوت اعضای شورای دوم تهران و عدم ارائه نتیجه گزارش قالیباف از آخرین وضعیت منوریل به رسانه‌ها و موکول کردن هر گونه اظهارنظری در این رابطه به نتایج طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران نکات دیگری است که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.
دولتی‌ها برای این که نشان دهند که برای نظر مدیریت شهری اهمیت قائلند، اواخر سال گذشته اقدام به تشکیل جلسه‌ای با مهدی چمران، تشکری هاشمی معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران، محسن هاشمی مدیرعامل شرکت مترو تهران، پور‌محمدی وزیر کشور و رییس شورای عالی ترافیک برای بررسی ساخت خطوط جدید منوریل ـ بررسی ساخت منوریل در خط ۸ و ۹ مترو ـ کردند و قرار شد کمیته تخصصی جزئیات آن را به طور دقیق مطالعه و نتایج را به شورای شهر و شورای عالی ترافیک در مدت زمان ۲هفته ارائه کند تا بر اساس آن نسبت به ساختن منوریل در تهران تصمیم‌گیری شود اما اظهارات رییس شورای شهر حاکی از آن است که کمیته مذکور تاکنون گزارشی از مطالعات خود در اختیار شورای شهر قرار نداده است و معلوم نیست که دولت با استناد به کدام کارشناسی اقدام به عقد قرارداد منوریل کرده است که مدیران شهری از آن بی‌اطلاعند. با این حال برخی از اعضای شورا همچنان با این امید به سر می‌برند که دولت ـ حتی به شکل صوری ـ بدون هماهنگی با شورای شهر کار اجرایی برای ساخت منوریل انجام نخواهد داد. دلایل اصرار دولت بر ساخت سیستمی که هنوز فرایند آزمایشی خود را طی نکرده و اطمینانی نسبت به پاسخگو بودن این سیستم در تهران و چه بسا در کشور وجود ندارد، چیست؟
اینکه مسوولان تبصره ۱۳ در وزارت کشور چگونه توانسته‌اند با توجه به شرایط فعلی کشور از بعد بین‌المللی موفق به عقد قرارداد منوریل با شرکت آلمانی شوند ـ هر چند اظهاراتی به نقل از روزنامه گاردین مبنی بر این انصراف شرکت مذکور از اجرای مفاد قرارداد، مطرح است ـ و چرا دولت به جای کمک به شهرداری برای دریافت فاینانس و اعطای اعتبار مورد نیاز مترو همچنان بر روی ساخت منوریل تاکید دارد؟
ارسال نظر