طراحی نظام جایگزین اقتصاد بین‌المللی
احمدی‌نژاد: اقتصاد سرمایه‌داری در آستانه فروپاشی است
عکس: دنیای اقتصاد، حمید جانی پور

احمدی‌نژاد در اجلاس تهران مطرح کرد
۷ پیشنهاد به اکو
دنیای اقتصاد- زهرا واعظ: دهمین اجلاس سران کشورهای عضو همکارهای منطقه‌ای اکو دیروز با حضور 7 رییس دولت، دو هیات عالی رتبه و دو میهمان ویژه در تهران آغاز به کار کرد.
در این اجلاس امیر قطر و رییس جمهوری عراق به عنوان میهمان ویژه در کنار حامد کرزای، الهام علی‌اف، آصف علی زرداری، امام‌علی رحمان، عبدالله گل و قربانقلی بردی محمداف روسای جمهور افغانستان، آذربایجان، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه و ترکمنستان و همچنین کریم ماسیموف نخست وزیر قزاقستان، معاون نخست وزیر قرقیزستان و رییس مجلس سنای ازبکستان شرکت کردند.
نحوه برخورد سازمان اکو با بحران اقتصادی جهانی، تقویت و گسترش همکاری‌‌های اقتصادی اعضا، گسترش همکاری‌‌ها در زمینه حمل‌ونقل، انرژی و راه آهن از جمله مهم‌ترین مباحث اصلی در این اجلاس بود. در دهمین اجلاس سران کشورهای عضو اکو در تهران، پس از سخنرانی، الهام علی‌اف رییس‌جمهور آذربایجان، محمود احمدی‌نژاد به عنوان دهمین رییس اجلاس سران عضو اکو انتخاب شد. وی سپس ریاست جلسه را به عهده گرفت و به ایراد سخنرانی پرداخت و 7 پیشنهاد اقتصادی به اعضای اکو ارائه کرد.
سخنان رییس‌جمهور کشورمان به این شرح است:
روسای محترم، عالیجنابان، میهمانان عزیز
نشست ما در شرایطی برگزار می‌شود که جهان در آستانه تحولات بزرگ است. پس از فروپاشی اقتصاد بسته سوسیالیستی، اقتصاد سرمایه‌داری نیز در آستانه فروپاشی است و به‌رغم تلاش‌ها و اقداماتی که برای نجات آن انجام می‌دهند، کمتر کسی است که امیدی به تغییر وضع داشته باشد.
روشن است که با مبانی نظری و سازوکارهایی که خود عامل بحران و فروپاشی هستند، نمی‌توان بحران را مهار یا از فروپاشی آن جلوگیری کرد. بدون تردید وضعیت امروز حاصل نوع نگاه به انسان و جهان و اقتصاد و روابط اقتصادی برآمده از آن است که حدود یکصدسال بر جهان حاکم بوده است. آن نگاهی که انسان را فقط در دایره محدود عمر مادی این جهان محصور و موجودی مصرفی و لذت جوی فردی می‌داند و روابط بین انسان‌ها و ملت‌ها را براساس تنازع برای بقا تنظیم می‌نماید، نمی‌تواند امنیت پایدار و رفاه و سلامت را برای آحاد بشر به ارمغان آورد. این نگاه در ذات خود، تبعیض، تجاوز، جنگ، دشمنی، تولید فقر در اکثریت جوامع بشری و تمرکز ثروت بادآورده در دست عده‌ای قلیل و ناامنی را به همراه دارد و در بن‌بست حرکت می‌کند؛ چراکه جامعه انسانی به دنبال عدالت، برادری، رفاه و صلح برای همگان است و در این تقابل، انسان و انسانیت غلبه خواهد کرد. محبت، برادری و عدالت که پایه امنیت و صلح پایدارند در احترام به دیگران، ایثار و فداکاری برای همنوعان و مشارکت در غم‌ها و شادی‌های جامعه متجلی می‌شود. انسان موجودی الهی و کمال جو است و باید با تلاش در این جهان، خصلت‌های برجسته انسانی را که نشانی از اسماء الهی است در خود شکوفا نماید و در تلاش برای برپایی جامعه سعادتمند، خود را برای یک زندگی ابدی آماده سازد.
دوستان عزیز
در عرصه سیاسی شاهدیم که نمی‌توانند اختلافات و درگیری‌ها را براساس راه‌حل‌های عادلانه حل و فصل کنند. نمونه آن مساله 60 ساله فلسطین، تشدید ناامنی‌ها در بعضی کشورهای منطقه ما، عدم توانایی در جلوگیری از تولید و توزیع مواد مخدر، ادامه تکثیر سلاح‌های هسته‌ای، مسابقات تسلیحاتی، توسعه تروریسم، عدم حل‌وفصل بسیاری از اختلافات مرزی و ادامه حالت نه جنگ و نه صلح بین بعضی کشورها است.
در عرصه اقتصادی شاهد اعمال سیاست‌های یک‌جانبه پولی، مالی و اقتصادی مانند تحمیل ارز واحد دلار بدون آنکه نظارتی از جانب دولت‌های جهان بر آن باشد، هستیم. تزریق هزاران میلیارد دلار بدون پشتوانه و جمع آوری دارایی کشورهای گوناگون، بازی با ارزش برابری دلار برای تنظیم اقتصاد آمریکا بدون در نظر گرفتن آثار مخرب آن بر سایر کشورها، بازگذاشتن دست بورس‌بازان و سفته‌بازانی که فقط به دنبال سود خود هستند و خرید و فروش‌های مربوط به کالاهایی که هنوز تولید نشده‌اند یا معاملات صوری بدون نظارت دقیق، پرداخت یارانه به کشاورزان و در مواردی صنعتگران خود برای خارج کردن رقبا از میدان تولید و تجارت و تحمیل قراردادهای ظالمانه اینکه بر اساس آن ورود کالاهای بدون تعرفه یا تعرفه‌های پایین اجباری است. تدوین مقررات یک‌سویه ناظر بر امور تولید، بانکی، مالی و پولی و تجاری و تحمیل آن به کشورهای دیگر تحت عنوان توصیه و مقررات بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، تعیین درجه ریسک برای کشورهای مختلف براساس معیارهای یکطرفه، سیاسی و دروغین به نحوی که کشوری نظیر آمریکا و بعضی متحدان او در حالی که مرکز بحران اقتصادی در جهان هستند، در درجه بالای امنیت اقتصادی معرفی می‌شدند و بالا نشان دادن ریسک بعضی از کشورهای مخالف سیاست‌های آنان در حالی که امن‌ترین اقتصادهای جهانی هستند و ده‌ها مورد دیگر از این قبیل، ثابت می‌کنند که نظام اقتصاد بین‌الملل ناعادلانه، غیرکارآمد و به ضرر بسیاری از کشورها است.
امروز امواج بحرانی که مراکز اصلی اقتصاد جهان سال‌ها به سایر کشورها منتقل می‌کردند، به خودشان برگشته است. تحولات نشان می‌دهد که لیبرالیسم اقتصادی یا اقتصاد لیبرال و بازار آزاد شکست خورده است. زمانی که در مراکز سرمایه‌داری جهانی، برای نجات شرکت‌های بزرگ و بانک‌ها تزریق صدها میلیارد دلار از خزانه دولت و دلارهای بی‌پشتوانه به بازار را به تصویب می‌رسانند، در حقیقت با صدای بلند شکست نظام سرمایه‌داری را اعلام می‌کنند.
متاسفانه ملت‌های جهان هزینه تئوری‌ها، سیاست‌ها و اقدامات اقتصادی نادرست برخی دولت‌ها و نظام‌های اقتصادی بین‌الملل را پرداخت کرده‌اند و می‌کنند. عقب‌ماندگی، تشدید فقر، بدهکاری، توقف یا کاهش فعالیت‌ها و رشد تولیدی و افزایش بیکاری از جمله این هزینه‌ها است. هرچه پیوستگی اقتصاد کشوری به اقتصاد جهانی و ذخایر ارزی و تجارت آن به دلار بیشتر بوده است، در معرض آسیب‌های بیشتری قرار گرفته است.
اینک با تشکر از همه اعضا مواردی را پیشنهاد می‌نمایم:
۱ - با همکاری و مشورت کارشناسان امین و خبره، نظام نوینی مبتنی بر اخلاق، ارزش‌های انسانی، عدالت و حفظ حقوق و تسهیل‌کننده پیشرفت و رفاه ملت‌ها، جایگزین نظام فعلی اقتصاد بین‌الملل طراحی شود و در فرآیند تصویب و اجرا قرار گیرد.
2 - سازوکار مناسب برای معاملات پایاپای بین کشورهای عضو تدوین گردد.
۳ - ساز و کار مناسب برای معامله براساس واحد‌های پول رایج کشورهای عضو به طور دوجانبه و چند جانبه تهیه شود.
4 - فرآیند دستیابی به ارز واحد در معاملات و تبادلات اعضا با یکدیگر و در مراحل بعدی با سایر کشورها طراحی گردد.
۵ - بانک توسعه و تجارت اکو و شعب آن در همه کشورهای عضو تاسیس و فعال گردد.
6 - حجم تجارت میان کشورهای عضو که در شرایط حاضر در حد قابل قبولی نمی‌باشد، در حد ممکن افزایش یابد. خوشبختانه با همکاری‌های انجام شده، برنامه حذف موانع تعرفه‌ای و کاهش تعرفه‌ها به نتیجه نهایی رسیده است. تسهیل شرایط از قبیل صدور آسان روادید، استانداردسازی و هماهنگی‌های مربوطه به این امر کمک می‌کند.
۷ - با توجه به گسترش فعالیت‌ها دبیرخانه اکو تقویت گردد.
اینجانب مجددا با عرض خیر مقدم به همه دوستان، برادران و خواهران، حضور فعال و ثمربخش روسای محترم کشورها و سایر عالیجنابان و میهمانان عزیز، رییس‌جمهور محترم عراق، امیر محترم قطر، معاون محترم رییس‌جمهور سوریه، رییس مجمع سازمان ملل و دبیر کل محترم سازمان کنفرانس اسلامی و دیگر عزیزان محترم را ارج می‌نهم و از دبیر کل محترم و کارکنان دبیرخانه که زحمات فراوانی متحمل شده‌اند، تشکر و قدردانی می‌نمایم. امیدوارم اجلاس ما منتج به نتایج سازنده و مفید برای ملت‌ها و تقویت همدلی‌ها و برادری‌ها در منطقه باشد. از خداوند متعال برای همه عالیجنابان، دولت‌ها و ملت‌های عضو و میهمانان عزیز و جامعه بشری، رفع مشکلات، زندگی سعادتمند و عزت و سلامتی مسالت دارم.
گزارش دبیرکل اکو
همچنین خورشید انور، دبیرکل سازمان همکارهای اکو، دیروز پیش از سخنرانی روسای هیات‌‌های حاضر در دهمین اجلاس سران کشورهای اکو، گزارشی از آخرین وضعیت و عملکرد سازمان اکو به حاضرین در اجلاس تهران ارائه کرد. وی در این گزارش با تقدیر و تشکر از آذربایجان به عنوان نهمین رییس اجلاس سران اکو، مبارزه با پولشویی، مبارزه با مواد مخدر، قاچاق انسان و گسترش همکاری‌ها و موافقتنامه‌‌ها را از جمله رویکردهای این سازمان برشمرد.
درخواست کرزای از اکو
حامد کرزای، رییس‌جمهور افغانستان طی سخنانی در دهمین اجلاس سران کشورهای عضو اکو در تهران، با اشاره به اهمیت سازمان اکو اظهار کرد: افغانستان خود را برای انجام توافقات انجام شده در اکو متعهد می‌داند. کرزای با اشاره به پروژه‌های احداث راه و توسعه‌ حمل‌ونقل بین کشورهای عضو اکو تصریح کرد: اکنون شاهد ایجاد بحران مالی در عرصه‌ جهانی هستیم و بدون شک برای کاهش اثرات منفی بحران مالی بر اقتصاد کشورهای اکو باید کشورهای عضو همکاری بیشتری را با یکدیگر انجام دهند و من امیدوارم این امر محقق شود. رییس‌جمهور افغانستان با اشاره به اهمیت توسعه‌ مبارزه با مواد مخدر و همکاری کشورهای عضو در این زمینه تاکید کرد: افغانستان نه منبع تروریسم است و نه سودی از قاچاق مواد مخدر می‌برد و خود خواهان مبارزه با مواد مخدر و باندهای سازمان‌یافته در این زمینه است.
مواضع آذربایجان در قبال اکو
الهام علی‌اف، رییس‌جمهور آذربایجان نیز طی سخنانی در دهمین اجلاس سران عضو کشورهای اکو انرژی را مساله مورد توجه و مهم کشورهای اکو عنوان کرد و گفت: ما باید تلاش کنیم توافقات و پروژه‌های اقتصادی مصوب را به نحو احسن اجرا کنیم. وی همچنین بر اهمیت گسترش ارتباطات و حمل‌ونقل بین کشورهای عضو تاکید کرد و افزود: ما باید تلاش کنیم توافقات و پروژه‌های اقتصادی مصوب را به نحو احسن اجرا کنیم. وی به وضعیت کنونی آذربایجان اشاره کرد و گفت: تولید ما 5 برابر شده است و این به ما این امکان را داده است که سطح فقر را به 30درصد کاهش دهیم. علی‌اف امنیت را دیگر مقوله مهم در منطقه دانست و افزود: گسترش سرمایه‌گذاری‌ها، همکاری‌های اقتصادی همه و همه منوط به ایجاد امنیت در منطقه است.
درخواست پاکستان برای میزبانی
آصف علی زرداری، رییس‌جمهور پاکستان نیز در این اجلاس خواستار برگزاری اجلاس بعدی سران اکو در این کشور شد. وی که در دهمین اجلاس همکاری‌های اقتصادی کشورهای عضو اکو سخن می‌گفت، ضمن اعلام آمادگی کشورش برای میزبانی یازدهمین اجلاس سران اکو در پاکستان گفت: کشور ما متاسفانه قربانی تروریسم است. بنده در همین‌جا ضمن تشکر از تلاش‌‌های صورت گرفته از سوی اعضای اکو درخواست می‌کنم تا اجلاس بعدی در کشور ما برگزار شود؛ چرا که بر این اعتقادیم برگزاری اجلاس اکو در پاکستان باعث گسترش روابط اقتصادی در این کشور خواهد شد.
نگرانی گل از بحران اقتصادی
عبدا... گل رییس‌جمهور ترکیه نیز طی سخنانی در دهمین اجلاس سران اکو با بیان اینکه اعضای این سازمان باید در زمان مناسب اقدامات لازم را برای صیانت از دستاوردهای اکو انجام دهند، اظهار کرد: رسیدن به ظرفیت‌ها و زمینه‌‌های جدید همکاری میان اعضای اکو مشروط به نهادینه کردن تلاش‌های اعضا است. وی با بیان اینکه ترکیه به نقش اکو در منطقه اهمیت فراوان می‌دهد، افزود: از اجلاس نهم این سازمان در باکو برای توسعه و نهادینه کردن همکاری‌های اعضا گام‌های بسیار مهمی برداشته شده است. گل با بیان اینکه به علت موقعیت راهبردی اعضای اکو میان شرق و غرب جهان، این سازمان از توان تبدیل بحران اقتصادی غرب به فرصت بهره‌مند است، تصریح کرد: با استفاده از منابع غنی طبیعی، نیروی کار و همکاری در حوزه‌‌های اقتصادی می‌توان از طریق یکسان کردن سیاست‌های اقتصادی آثار منفی بحران اقتصادی بین‌المللی را در عرصه‌‌های بازرگانی، تجارت، صنعت و حمل‌ونقل کاهش داد.