دنیای اقتصاد - به دنبال ناتوانی اوپک برای اتخاذ تصمیم عملی برای جلوگیری از سقوط قیمت نفت، انتظار هفته گذشته در بازار نفت به پایان رسید و قیمت آن دوباره در سراشیبی سقوط قرار گرفت.در حالی که آخرین قیمت بازار جهانی برای نفت وست‌تگزاس در پایان هفته گذشته معادل ۵۴دلار بود، دیروز بازگشایی بازارها باعث شد تا چهار دلار از قیمت پایان هفته آن کاسته شود و قیمت آن به مرز ۵۰دلار بازگردد. این وضعیت باعث می‌شود تا قیمت نفت اوپک نیز به حول‌و‌حوش ۴۳دلار سقوط کند که احتمال می‌رود با تداوم این اوضاع، قیمت نفت اوپک به ۳۵دلار نیز برسد.در عین حال، رییس‌جمهور کشورمان اطمینان داده است که از این سقوط هیچ آسیبی متوجه اقتصاد ایران نخواهد شد، چراکه کشور با نفت پنج دلاری هم قابل‌اداره است.اظهارات رییس‌جمهور در شرایطی صورت گرفت که در برنامه چهارم نیز بنا بود بودجه با نفت زیر ۲۰دلار تنظیم شود، اما در سال‌های اخیر بودجه سالانه به نفت حول‌وحوش ۵۰دلاری عادت کرده و آخرین خبرها حاکی از آن است که بودجه ۸۸ نیز قرار است با نفت ۴۵دلاری تدوین شود. جلسه مشترک دولت و مجلس برای چاره‌جویی در بودجه ۸۸

توافق اولیه بر نفت ۴۵ دلاری

دنیای اقتصاد- زهرا واعظ: عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از توافق مقدماتی اعضای این کمیسیون و نمایندگان دولت بر قیمت نفت ۴۵ دلاری در بودجه سال آینده خبر داد.

روز یکشنبه نمایندگانی از معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری، وزارت امور اقتصادی و دارایی و خزانه‌داری کل کشور به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی آمدند و ضمن بررسی عملکرد ۷ ماهه بودجه ۸۷، به پیش‌بینی وضعیت بودجه در ۵ ماهه باقیمانده و تاثیر طرح تحول اقتصادی روی بودجه ۸۸ پرداختند. ظاهرا در این جلسه به گفته حسن ونایی، اعضای کمیسیون و نمایندگان دولت بر قیمت نفت ۴۵ دلار در بودجه سال آینده توافق اولیه کرده اند.

لایحه بودجه سال آینده با حذف تبصره‌ها و به صورت مجموعه‌ای از ماده واحده تا یک‌ماه آینده برای بررسی به مجلس شورای اسلامی خواهد رفت. این لایحه مطابق بودجه سال‌جاری هیچ تبصره‌ای نخواهد داشت و در قالب ماده واحده‌ ارائه خواهد شد؛ اما آنچه در حال حاضر تدوین بودجه را حایز اهمیت قرار داده است، قیمت نفت در بودجه سال ۸۸ است.پیشنهاد نفت ۴۵ دلاری در حالی مطرح می‌شود که محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهوری چندی پیش اعلام کرده بود، نوسان قیمت نفت بر ایران تاثیر کمی دارد و با نفت پنج و هشت دلاری هم می‌توانیم کشور را اداره کنیم و اتفاق مهمی نخواهد افتاد و ذخیره ارزی کافی هم داریم، اما این روزها قیمت نفت ایران به زیر ۴۵ دلار کاهش یافته، ضمن آنکه روند کاهش قیمت همچنان ادامه دارد.پیش از این رحیم ممبینی، معاون بودجه معاونت برنامه‌‏ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور از تدوین لایحه بودجه سال ۸۸ بر مبنای نفت در هر بشکه ۵۵ تا ۶۰ دلار خبر داده بود که به نظر می‌رسد پس از دستور رییس‌جمهور مبنی‌بر تشکیل کمیته بحران اقتصاد جهانی و بررسی تاثیر آن بر اقتصاد ایران، تغییراتی در تدوین لایحه بودجه صورت گرفته است. بر این اساس، معاونت نظارت و برنامه‌‏ریزی راهبردی رییس‌جمهور پیشنهاد تنظیم نفت بر پایه هر بشکه ۴۰ تا ۴۵ دلار را ارائه کرده و این پیشنهاد به کمیته‌‏های تنظیم بودجه سال ۸۸ ارائه شده است که به احتمال قوی لایحه بودجه سال ۸۸ با یکی از این دو رقم نهایی خواهد شد.تحلیلگران معتقدند با توجه به این که قیمت نفت به طور مداوم در حال کاهش است، سناریوهای پیشین دولت برای قیمت نفت در بودجه به هم ریخته، بنابراین دولت برای داشتن حاشیه امنیت بیشتر و ریسک کمتر ناچار است که قیمت نفت در بودجه را کاهش دهد. این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند هزینه دولت برای سال جاری و سال آینده بالا است و امکان رشد کسری بودجه دولت همچنان وجود دارد.

تدوین بودجه بر اساس نفت ۴۵ دلاری در حالی صورت می‌گیرد که دولت در صدد است طرح تحول اقتصادی را به مجلس ارائه کند. اما هنوز مشخص نشده که دولت می‌خواهد لایحه تحول اقتصادی را مستقل به مجلس بیاورد یا آن را در قالب بودجه ارائه خواهد کرد.

حسن ونایی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، در خصوص جلسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با نمایندگان دولت با اشاره به اینکه رییس‌جمهوری چهارشنبه هفته جاری در خصوص هدفمند کردن یارانه‌ها توضیح خواهد داد، گفت: با توجه به اینکه مجلس به خصوص کمیسیون ویژه سوالات اساسی در خصوص این لایحه دارد و هنوز پاسخ خود را در این خصوص دریافت نکرده، قطعا این مساله با واکنش نمایندگان مواجه خواهد شد.

ونایی با اشاره به در پیش بودن بودجه سال ۸۸ گفت: دو سوال اساسی در خصوص این بودجه وجود دارد، اول اینکه آیا دولت قصد دارد نحوه عملیاتی کردن اصل ۴۴ قانون اساسی را مشخص کرده و آن را به اجرا درآورد و دوم این که آیا قصد دارد لایحه تحول اقتصادی را مستقل به مجلس بیاورد یا آن را در قالب بودجه ارائه خواهد کرد؟

وی ادامه داد: در هر دو شکل قطعا باید شاهد تغییرات اساسی در بودجه ۸۸ بود که هر دو به شرط اجرا در همه بخشها تصدیگری دولت را به حداقل خواهد رساند. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه تاکید کرد: دولت باید همه‌ پیش‌بینی‌های لازم برای اجرای طرح تحول اقتصادی و عواملی که باید در بودجه سال ۸۸ و سال‌های بعد لحاظ گردند را مدنظر داشته باشد.

انحراف شدید از بودجه سنواتی در واردات بنزین

در تحولی دیگر جلسه اخیر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس که با حضور نمایندگانی از معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری، وزارت امور اقتصادی و دارایی و خزانه‌داری کل کشور برگزار شد، به بررسی عملکرد بودجه ۷ ماهه ۸۷، پیش‌بینی وضعیت بودجه در ۵ ماهه باقیمانده و تاثیر طرح تحول اقتصادی بر روی بودجه ۸۸ انجامید. بر این اساس، گزارش نمایندگان دولت به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس حکایت از تحقق ۶۰درصدی بودجه عمرانی، عملکرد ۱۱۱درصدی درآمدهای مالیاتی و ۸/۴ میلیارد دلار واردات فراتر از رقم بودجه ۸۷ طی هفت ماهه نخست امسال دارد.

عباسعلی نورا عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، در این باره گفت: طبق این بررسی‌ها، درآمدهای مالیاتی هفت ماهه اول امسال حدود ۱۱۱ درصد محقق که بیشتر از حد پیش‌بینی شده در بودجه ۸۷ بود. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: سایر درآمدها هم ۷۷ درصد تحقق عملکرد داشت که در مجموع با ۱۱۳ درصد رشد می‌توان گفت که تراز مالی دولت در ۷ ماهه اول سال جاری مثبت بود. وی با اشاره به مشکل عمده در بحث هزینه‌های صورت گرفته در مدت مذکور گفت: واردات در نیمه اول سال جاری حدود ۸/۴ میلیارد دلار بیشتر از رقم تعیین شده در بودجه ۸۷ بود. نورا گفت: در حالی که کل مصوبه واردات بنزین در بودجه سال جاری رقم ۳۰ هزار میلیارد ریال یا به عبارتی ۳ میلیارد دلار در نظر گرفته شده بود، کل این رقم در ۵ ماه هزینه شد و علاوه بر میزان مذکور واردات ادامه یافت. وی افزود: این نشان می‌دهد که انحراف از بودجه سنواتی در امر واردات بنزین شدید است و مجوزهای آن را تاکنون دولت از مجلس اخذ نکرده و احتمال می‌رود که در متمم بودجه آنها را لحاظ کرده باشد. این عضو کمیسیون همچنین به عملکرد واگذاری دارایی‌های مالی و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای اشاره کرد و گفت: در این بخش‌ها نیز دولت ۸۰ درصد تحقق عملکرد داشت، علاوه بر این نیز عملکرد دولت در بخش تملک دارایی سرمایه‌ای (بودجه عمرانی) حدود ۶۰ درصد بود. وی از دیگر بحثهای مطروحه در این جلسه را پیش‌بینی ۵ ماهه آینده و وضعیت بودجه در سال ۸۸ اشاره کرد و افزود: ضمن اینکه حاضرین در جلسه بر لزوم صرفه‌جویی در هزینه‌ها تاکید داشتند در قالب یک پیشنهاد و بحث از سوی دولت روی رقم قیمت نفت بر مبنای ۴۵ دلار برای بودجه ۸۸ بحث و نظر شد که عمده نظرها بر همین رقم بود. نورا با بیان اینکه رقم مذکور یک پیشنهاد غیررسمی از سوی دولت برای سنجش عکس‌العمل مجلس بود، گفت: نمایندگان نیز در یک نگاه بدبینانه بر رقم ۴۰ دلار و در نگاه خوشبینانه بر رقم نفت بشکه‌ای ۴۵ دلار اتفاق نظر دارند. وی ادامه داد: براساس ضرب و تقسیم‌هایی که داشته‌ایم چنانچه نفت بشکه‌ای ۴۵ دلار برای بودجه ۸۸ مبنا قرار گیرد، عملا ۲۵ تا ۳۰ میلیارد دلار در تراز مالی ۸۸ نسبت به سال جاری کاهش پدید خواهد آمد. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفت: با توجه به احتمال کاهش مذکور در بودجه ۸۸، این امکان وجود دارد تا این کاهش با باقیمانده حساب ذخیره ارزی پایان سال آینده قابل جبران باشد. وی تاکید کرد: اگر مجلس و دولت همانند شرایط فعلی در خصوص حسابها سخت بگیرند، می‌توان امیدوار بود که بتوان از سال آینده نیز همچون امسال با جدی گرفتن صرفه‌جویی عبور کرد. نورا خاطرنشان کرد: آنچه دولت و مجلس بر آن اتفاق نظر دارند این که کاهش درآمدهای نفتی فرصتی و تمرینی برای اداره کشور با کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است. وی به پیشنهادهای مطروحه در جلسه مذکور اشاره کرد و گفت: پیشنهادهای زیادی در جلسه اخیر مطرح شد از جمله اینکه دولت حقوق و دستمزدها را بپردازد، ولی اصلا به خرید تجهیزات اقدام نکند. همچنین از واردات کالاهای غیر ضروری خودداری شود.

این عضو کمیسیون از دیگر پیشنهادهای مطروحه را لزوم سوق اقتصاد به صادرات غیرنفتی، تقویت تولید، پرداخت خسارت به بخش خصوصی و همچنین حمایت از بخش خصوصی اشاره کرد.

وی یادآور شد : دولت مدنظر دارد تا سال آینده از بخش خصوصی حمایت کند که این مساله مورد نظر مجلس هم هست.