خاله‌بازی در ویترین
درباره رمان خاله‌بازی
غزال صادقی- در رمان «خاله‌بازی» ما شاهد دو راوی اول شخص به نام‌های «ناهید» و «مسعود» هستیم که هریک به روایت سرگذشت یا سرنوشت یا سرشت جمعی نسلی سخن می‌گویند که جوانی‌شان با سال‌های ابتدایی انقلاب مصادف بود؛

سال‌هایی که افراد اهل تفکر هر لحظه به سویی کشیده می‌شدند و سردرگم سعی می‌کردند به آرمان‌های ذهنی خویش وفادار بمانند. اما مشکل از اینجا آغاز می‌شود که انتظار داریم نویسنده، حرکتی داشته باشد به سوی تفکرات، شک‌ها و رازها و آن پس پشت‌های ذهن که مخاطب از آن خبر ندارد. هر تکانه‌ای از عالم بیرون به حرکتی در ذهن منتهی می‌شود. اگر قرار است راوی اول شخص در یک رمان 250 صفحه‌ای کارکرد نمایشی داشته باشد و بیشتر اوقات به نقل اتفاقات بیرونی بپردازد، پس دلیل انتخابش چه بوده است؟
بلقیس سلیمانی در این رمان تمرکزش بر روی زن است و داستان‌های متعددی حول محور زن در این رمان شکل گرفته‌اند که البته این جنبه اجتماعی رمان از نقاط برجسته آن است. شخصیت زن رمان «خاله‌بازی» از جایگاه روستایی حرکت می‌کند و تغییر جایگاه و طبقه اجتماعی می‌دهد و باز هم این تداخل طبقات اجتماعی از دیگر نقاط قوت داستان است. داستان اصلی این رمان براساس زندگی زنی نازاست که در چند مسیر عاطفی قرار می‌گیرد و نازایی او موجب می‌شود پای زنان دیگری نیز به زندگی همسرش باز شود. ممکن است شبیه به «رمان خاله بازی» را در فیلم سارای داریوش مهرجویی بیابیم، اما نمونه این داستان را در ادبیات داستانی نداریم.
با این تفاوت که کارگردان فیلم خود را به سرانجام می‌رساند و تمام شخصیت‌های داستان که در آن حضور دارند نقشی اصلی و کلیدی را بازی می‌کنند و هیچ‌کدام بی‌دلیل وارد داستان یا از آن خارج نمی‌شوند، اما نویسنده خاله‌بازی در پایان نمی‌تواند از پس شخصیت‌های داستان‌های متعدد خود برآید و آن‌ها را معلق به حال خود در داستان رها می‌کند. از بارزترین این شخصیت‌ها در این داستان، کاراکتر حمیرا دوست ناهید است که عملا در داستان ابتر می‌ماند. اصلا بود و نبودش فرق نمی‌کند. و این در حالی است که یک‌بار اول روایت داستان به خانه ناهید می‌آید و 15 صفحه از داستان به شرح حرکات و شخصیت داستان می‌پردازد. اما کار به همین‌جا ختم می‌شود و ذهن خواننده همیشه درگیر نقش و منتظر آمدن حمیرا می‌ماند.
حمیرا یک‌‌بار هم آخر روایت وارد می‌شود و گویی می‌خواهد به ناهید بفهماند که درگیر مسعود شده است. از نگاه دیگر شاید بتوان گفت شخصیت‌های «رمان خاله بازی» از نظر روانشناختی ناقص هستند، چرا که در طول رمان هرگز برای مخاطب روشن نمی‌شود که شخصیت‌ها چه روندی را طی کرده‌اند.
نگاه سوم- «خانم دکتر گفت این لیلی شما جناب مسعودخان، صحیح و سالم، از این به بعد هم بیشتر مراقبش باشید»، دسته گل را به طرفش دراز کردم. روشنک پقی زد زیر خنده و خانم دکتر گفت: «چرا مثل مجسمه وایسادی، بشینید تا روشنک از خنده غش نکرده.»
بلقیس سلیمانی نویسنده رمان ستوده شده بازی آخر بانو، در رمان خاله بازی نسلی را باز می‌خواند که جهان و بنیان‌هایش را دگرگون می‌خواست، نسلی که نقش‌های ازلی را ابدی نمی‌خواهد و ...
«این مرد یک آقای سنتی به تمام معنا است، تو چه طور متوجه نشدی، چرا فکر کردی این مرد به پای تو می‌سوزد و می‌سازد.»
علاقه‌مندان به داستان‌های فارسی مانند
دوسه ماه گذشته «خاله‌بازی» بلقیس سلیمانی را به عنوان پرفروش‌ترین‌ها معرفی می‌کنند. بلقیس سلیمانی نویسنده رمان ستوده شده «بازی آخر بانو» و مجموعه داستان‌های کوتاه «بازی عروس و داماد» است.
رمان خاله بازی اولین بار در مهر ماه امسال به بازار آمد و بعد از این مدت کوتاه به خاطر استقبال عمومی به چاپ دوم هم رسیده است.
«کافه پیانو» نیز یکی دیگر از کتاب‌های پرفروش در زمینه داستان فارسی طی هفته گذشته بود. «کافه پیانو» فرهاد جعفری، یکی از کتاب‌هایی است که مورد اقبال عمومی قرار گرفته و نشر چشمه آن را با قیمت 4هزار تومان چاپ کرده است.
در شناسنامه چاپ سیزدهم کافه پیانو چاپ ۲۵۰۰ نسخه درج شده است.
از دیگر پرفروش‌های بازار این هفته کتاب باید به «مرگ‌بازی» پدرام رضایی اشاره کرد. این کتاب حول و حوش مرگ می‌گردد، اما نه آن حال‌و‌هوای ترسناک یا پر از ترس و پند و اندرز.
«عطر سنبل عطر کاج» نوشته فیروزه جزایری دوما هنوز هم پس از دو سال جزو یکی از پرخواننده‌ترین رمان‌های فارسی است که اکنون به چاپ پانزدهم خود رسیده و با قیمت ۲۵۰۰ تومان به بازار ارائه شده است.
اما ریچارد براتیگان نیز از مشهورترین و پرطرفدارترین نویسندگان و شاعران دنیا است که آثارش در ایران جزو پرطرفدارترین‌ها محسوب می‌شود.
«پس باد همه چیز را با خود نخواهد برد» درصدر فروش داستان‌های خارجی است. این کتاب توسط نشر نی به چاپ رسیده است.
کتاب «زنگبار یا دلیل آخر» نوشته آلفرد آندرش با ترجمه سروش حبیبی است که توسط انتشارات ققنوس به بازار آمده است. در کنار آن می‌توان به دو کتاب «نقشه‌هایت را بسوزان» نوشته رابین جوی‌لف و ترجمه مژده دقیقی و «خانواده پاسکو آل دوآرته» اشاره کرد که به عنوان پرفروش‌ترین داستان‌های خارجی این هفته محسوب می‌شوند.
«خرده جنایت‌های زنا شوهری» مانوئل اشمیت نیز جزو کتاب‌های پرفروش بود که بعد از پخش تله تئاتر آن از تلویزیون با بازی‌ نیکی کریمی و محمدرضا فروتن، فروش بیشتری پیدا کرد. «خرده جنایت‌های زناشوهری» را نشر قطره با قیمت ۱۲۰۰تومان منتشر کرده است.
اما در ژانر تاریخی نیز می‌توان به کتاب دو جلدی «اروپا از دوران ناپلئون» نوشته «دیوید تامسون» با ترجمه خشایار دیهیمی می‌توان اشاره کرد. «طبقات اجتماعی دولت و انقلاب در ایران نیز» از دیگر کتاب‌های تاریخی است که توسط نشر قطره ارائه شده و جزو پرفروش‌ترین‌های هفته گذشته محسوب می‌شود. «احمد اشرف» نویسنده کتاب در آن به اصلاحات ارضی ایران و اتفاقات آن دوران اشاره کرده است که توسط سهیلا ترابی فارسانی ترجمه شده است.
علاقه‌مندان به فیلمنامه و نمایشنامه نیز در هفته گذشته فیلمنامه «سالواتوره جولیانو» نوشته «فرانچسکورزی» و ترجمه «آنتونیا شرکا» و «پنج فیلمنامه» از «آندری تارکوفسکی» محبوب‌ترین کارگردان روسی را انتخاب کردند. این دو فیلمنامه را نشر نی با قیمت ۳۴۰۰ و ۶۰۰۰ تومان منتشر کرده که نسبت به دیگر فیلمنامه‌ها فروش بهتری داشته‌اند.