رییس کمیسیون برنامه و بودجه ارائه کرد
پیشنهاد جایگزین برای طرح تحول
دنیای اقتصاد، زهرا واعظ: هر روز که می‌گذرد، طرح تحول اقتصادی و چگونگی اجرای آن ابعاد تازه‌ای به خود می‌گیرد و پیشنهادهای جایگزین دیگری با هدف رفع کاستی‌های آن عنوان می‌شود. در این میان رضا عبداللهی، رییس کمیسیون برنامه و بودجه در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد طرح جایگزین خود را ارائه کرده است. در گفت‌وگوی رضا عبداللهی رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با دنیای اقتصاد ارائه شد
پیشنهاد جایگزین برای طرح تحول
دنیای اقتصاد- زهرا واعظ: هر روز که می‌گذرد، طرح تحول اقتصادی و چگونگی اجرای آن ابعاد تازه‌ای به خود می‌گیرد. در شرایطی که برخی زمزمه‌ها از مرور بخشنامه‌های اولیه دولت به نهادهای دولتی برای کسب آمادگی برای اجرای طرح تحول حکایت می‌کند، همزمان نمایندگان مجلس هم واکنش نشان می‌دهند و دولت را از اجرای شتابزده طرح تحول و از آن مهمتر بدون اخذ مجوز از مجلس برحذر می‌دارند. در این میان برخی نمایندگان هم راهکارهای جایگزین برای طرح تحول ارائه می‌دهند. رضا عبداللهی نماینده ماهنشان و رییس کمیسیون برنامه و بودجه یکی از نمایندگانی است که در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد طرح جایگزین خود که بر محور اولویت دادن به تولید و واقعی کردن دستمزدها و سپس واقعی کردن قیمت کالاها و خدمات است، ارائه می‌دهد. گفت‌وگوی دنیای اقتصاد با رضا عبداللهی را می‌خوانید:
آقای عبداللهی، ارزیابی شما به عنوان رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره طرح تحول اقتصادی چیست؟
پیش از این درجلسات مشترکی که میان دولت و مجلس برگزار شده است، مطرح کردم که صورت مساله طرح تحول باید عوض شده و محوریت قرارگرفتن «هدفمند کردن یارانهها به سمت رشد تولید در راستای رونق و رشد اقتصادی» تغییر پیدا کند.
در این صورت باید رشد تولید با سه محور مشخصه دنبال شود؛ یکی کاهش هزینه‌های تولید نسبت به رقبا، دوم افزایش کیفیت تولیدات نسبت به تولیدات رقبا و سوم بالا بردن سرعت تولید با تسهیل در امور راه‌اندازی تولید. به این ترتیب می‌توانیم بر مشکلات فائق آمده و درآمد سرانه را افزایش دهیم که به تبع آن نرخ بیکاری و تورم کاهش خواهد یافت.
با وجود این تعریف طرح تحول و الزامات آن باید به طور کامل تغییر پیدا کند و موانع افزایشی رشد تولید در این مسیر برطرف شود که یکی از مهم‌ترین مسیرهای آن واقعی شدن قیمت‌های کالا، خدمات و دستمزد است.
اما در حال حاضر محور اصلی طرح تحول اقتصادی، هدفمند شدن یارانهها است و مواردی را که شما بیان کردید، حداقل در ظاهر در طرح دولت دیده نمی‌شود؟
به نظر من کار درستی نیست، بلکه باید در طرح تحول به سمت واقعی شدن قیمت‌ها برویم و همین هدف را هم در برنامه پنجم توسعه دنبال کنیم. البته این کار دارای الزاماتی است که از جمله آنها می‌توان به اصلاح نظام اداری اشاره کرد. نظام اداری باید کاملا در خدمت تولید و تولیدکنندگان باشد. برخی از قوانین و مقررات قوانین مزاحم اصلاح شود و در کنار آنها سیستم بانکی، بیمه، مالیات و گمرکات همگی در خدمت تولید و تولیدکنندگان باشد.
واقعی شدن قیمت‌ها به چه ابزارهایی نیاز دارد؟
واقعی شدن قیمت‌ها که از الزامات رشد تولید و سرمایه‌گذاری است، نیازمند دو فاکتور اساسی است، فاکتور اول بحث سرمایه‌گذاری است که ابتدا باید قیمت‌ها در آن واقعی باشد و سپس این سرمایه‌گذاری نیازمند محیط کار کارآمدی است که بهره‌وری در آن بسیار بالا باشد. ضمن آنکه واقعی شدن خدمات تنها در حوزه خدمات نیست، بلکه حقوق و دستمزدها را هم شامل می‌شود. بنابراین کسانی که در ادارات، کارخانه‌ها و بنگاه‌های تولیدی کار می‌کنند باید متناسب با زحمتی که می‌کشند دریافت واقعی داشته باشند و به تبع آن نرخ کالا و خدمات هم واقعی شود. از این طریق می‌توانیم جلوی مصرف بی‌رویه را بگیریم و بهره‌وری، علم و دانش را و همه مهمتر عدالتی که به دنبال آن هستیم خود را بهتر نشان خواهد داد.
برخی از صاحبنظران اقتصادی معتقدند که دولت بهتر است به جای اجرای طرح تحول اقتصادی، قوانین مصوب مجلس از جمله اصل ۴۴، مدیریت خدمات کشوری و مدیریت مصرف سوخت را به اجرا در بیاورد. نظر شما در این باره چیست؟
مقدم بر طرح تحول اقتصادی، ایجاد فضای رقابتی سالم بر اساس سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی است. باید هزینه‌های اداره کشور، تولید کالا و خدمات را کاهش دهیم و اگر نتوانیم این امر را مدیریت کنیم، یارانهها بالاخره به آخر می‌رسد و تمام می‌شود. به عنوان مثال چنانچه قیمت آب و برق را واقعی کنیم، اما از آن طرف نظام را در فضای رقابتی سالم قرار ندهیم بنابراین کالا با کیفیت پایین و قیمت تمام شده بالا عرضه خواهد شد و از طرفی زندگی مردم سخت می‌شود. پس باید تولید کالا و خدمت توسط بخش خصوصی واقعی در فضای رقابتی سالم انجام پذیرد و آنچه را که بخش خصوصی نتوانست، آن را در اختیار دستگاه‌های حاکمیتی قرار دهد.
منتقدان طرح تحول اقتصادی، پرداخت نقدی یارانهها را تورم‌زا می‌دانند، آیا به نظر شما اجرای این طرح با ویژگی‌هایی که دولت برای آن در نظر گرفته است، تورمی به دنبال خواهد داشت؟
پرداخت یارانه در دو بخش وجود دارد؛ یکی پرداخت یارانه به کالاهای اساسی است که ذاتا نمی‌تواند به تورم دامن بزند، اما درباره یارانه انرژی در حال حاضر هر شبکه نفت برای مصرف‌کننده داخلی حدود ۳ تا ۴ دلار حساب می‌شود که اگر بخواهیم به صورت واقعی حساب کنیم، ابتدا باید پول چاپ کنیم، نقدینگی ایجاد کنیم و سپس به مردم یارانه نقدی پرداخت کنیم، که این امر به جهش قیمت منجر خواهد شد.
البته اگر منصفانه بخواهیم قضاوت کنیم، تورم ایجاد نمی‌کند، بلکه یک‌بار جهش قیمت خواهیم داشت که پس از آن با ابتکار و مدیریت از طریق کنترل رشد نقدینگی و رشد تولیدات شاید بتوانیم درست عمل کنیم و دیگر تورم ۱۵ و ۲۰ درصدی نداشته باشیم.
پس شما با تورم‌زا بودن پرداخت نقدی یارانهها به صورت دامنه‌دار مخالفید و معتقدید فقط یک‌بار جهش تورمی خواهیم داشت و پس از آن به آرامش نسبی می‌رسیم؟
بله جهش تورمی دارد و با مدیریت درست می‌توان آن را مهار کرد. به عقیده من اگر محور طرح تحول را رشد تولید قرار دهیم و الزامات آن را فراهم کنیم، با اصلاح نظام قیمت‌ها، تولید افزایش‌یافته و به تبع آن بیکاری و تورم کاهش خواهد یافت.از طرفی در اصلاح نظام قیمت‌ها شاید یکی از روش‌ها این باشد که در سال ۵ تا ۱۰ درصد به قیمت کالا و خدمات علاوه بر تورم اضافه کنیم، یعنی سال به سال روی نرخ تورم بسته به نوع کالا یا خدمت ۵، ۱۰ و ۱۵ درصد آن را گران کنیم و با این روش دیگر نیازی به روش کمیته امدادی عمل کردن نیست.
در واقع شما این روش را برای مهار جهش تورمی پیشنهاد می‌کنید؟
من معتقدم اگر بتوانیم خوب تدبیر کنیم و به مردم بگوییم که این جهش تورمی، تورم نیست بلکه قدرت خرید مردم است و چنانچه با اصلاحات بتوانیم قدرت خرید مردم را حفظ کنیم یا افزایش دهیم در این صورت مردم دیگر نگران نخواهند شد. در واقع با ایجاد فضای کسب و کار و رشد تولید، قدرت خرید واقعی مردم افزایش می‌یابد و دیگر نگرانی برای افزایش قیمت و تورم وجود ندارد.
ارسال نظر