ایران خواستار مختومه اعلام شدن پرونده هستهای خود شد
استقبال متفاوت از گزارش آژانس
دنیای اقتصاد - مقام‌های ایران در واکنش به تازه‌ترین گزارش فصلی محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی به شورای حکام که برای چهاردهمین بار بر فعالیت صلح‌آمیز هستهای تهران مهر تایید زده و همزمان خواهان انجام تعهدات فراقانونی و فراتر از ان.پی.تی از ایران شده است، تاکید می‌کنند که «تعهد کامل ایران نباید تحت الشعاع سایر مسائل جزیی قرار گیرد، چرا که این گزارش آشکارا نشان می‌دهد که ایران به همکاری همیشگی خود با آژانس ادامه داده است. مدیرکل آژانس شامگاه چهارشنبه به وقت وین، گزارش فصلی خود را به ۳۵عضو شورای حکام تسلیم کرد. اعضای این شورا ۲۷نوامبر (۷آذر) سال جاری در وین به تجزیه و تحلیل اوضاع درباره برنامه هستهای ایران و سوریه خواهند پرداخت. نتیجه این بررسی‌ها گام‌‌های بعدی جامعه بین‌الملل در برخورد با ایران را مشخص خواهد کرد. گزارش تازه البرادعی اگرچه تصریح کرده است که بازرسان آژانس نتوانسته‌اند انحراف ایران را از برنامه‌های صلح‌آمیز هستهای تایید کنند، اما در همین حال، از «همکاری ناکافی» جمهوری اسلامی در ارتباط با «مطالعات ادعایی» نیز ابراز ناخرسندی کرده است. از همین‌رو، ناظران بر این باورند که گزارش پاییزه آژانس، تفاوتی با گزارش‌های پیشین البرادعی ندارد و همچون گذشته موضعی دوگانه در قبال ایران اتخاذ کرده است. در عین حال، این که گزارش یاد شده به تحریم‌های تازه‌ای علیه تهران منجر شود، بعید به نظر می‌رسد. چرا که هفته گذشته روسیه در نشست پاریس گروه ۱+۵ به صراحت اعلام کرد که با اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران مخالف است و از خواسته کشورهای غربی عضو گروه یاد شده که همچنان بر لزوم این تحریم‌ها اصرار دارند، حمایت نخواهد کرد. گزارش تازه البرادعی تاکید دارد که تمام مواد هستهای در تاسیسات هستهای ایران از جمله نطنز، اصفهان و بوشهر به صورت مستمر تحت بازرسی و نظارت با دوربین و مهر و موم آژانس باقی مانده‌اند و حسابرسی‌ها در مورد مواد هستهای هیچ‌گونه انحرافی را نشان نمی‌دهد.
البرادعی در گزارش خود با اشاره به مساله مطالعات ادعایی آورده است که هیچ‌گونه اطلاعاتی دال بر ساخت یا تلاش برای ساخت سلاح هستهای و قطعات آن در ایران به دست نیامده است. به عبارتی آژانس به طور رسمی اعلام کرده است که ایران از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۸ هیچ‌گونه فعالیت اطلاعاتی درباره مطالعه یا تامین ملزومات ساخت سلاح نداشته و آژانس اطلاعاتی در این زمینه به دست نیاورده است.گزارش مدیرکل آژانس همچنین از عدم اجرای مفاد مورد درخواست قطعنامه‌ها مبنی بر توقف غنی‌سازی اورانیوم در نطنز، عدم پذیرش پروتکل الحاقی و عدم اجرای کد ۱/۳خبر داده است که درخواست‌هایی فراقانونی بوده و ایران برخلاف عمل به آنها به صورت داوطلبانه و اعتمادساز و موقت در سال‌های اخیر درپی برخوردهای غیرحقوقی و مداخله جویانه طرف‌های هستهای و فشار غیرقانونی آژانس از ادامه این روند خودداری کرده است. گفتنی است: ایران از سال ۲۰۰۳ به مدت ۳۰ ماه مفاد پروتکل الحاقی را که بر بازرسی‌های سرزده آژانس از تمام کارگروه‌ها، معادن و نیروگاه‌های هستهای تصریح دارد، به صورت داوطلبانه اجرا کرد، اما در پی مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر لغو کلیه فعالیت‌های داوطلبانه، دولت وقت از ادامه این روند خودداری کرد. البرادعی همچنین در گزارش پاییزه خود پیشرفت ایران در راه‌اندازی دستگاه‌های سانتریفیوژ را اعلام کرده و از افزایش دستگاه‌های نصب شده در نطنز و نظارت آژانس خبر داده است. براساس این گزارش، ایران امکان دسترسی به همه مواد هستهای گزارش شده با فعالیت‌های هستهای اعلام شده را برای آژانس فراهم آورده است، اما درباره مسائل مربوط به مطالعات ادعایی همکاری لازم را نداشته و از همین رو، آژانس
در این باره ابراز نگرانی عمیق کرده است.
علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس، اما گفته است که مهم‌‌ترین نکته مثبت در گزارش تازه آژانس این است که با ایستادگی ایران و مواضع محکم کشورهای در حال توسعه سرانجام اقدامات داوطلبانه کاملا از الزامات حقوقی تفکیک شد. سلطانیه با بیان این که گزارش البرادعی پیام آشکاری دارد که در شش سال گذشته بارها تکرار شده، گفته است: براساس این گزارش، آژانس به‌رغم دقیق‌ترین بازرسی‌ها از سایت‌های هستهای ایران، هیچ گونه مدرکی حاکی از انحراف مواد و فعالیت‌های هستهای تهران پیدا نکرده است. این مساله مهمی است. تعهد کامل ایران نباید
تحت الشعاع سایر مسائل جزیی قرار بگیرد. این گزارش آشکارا نشان می‌دهد که ایران به همکاری همیشگی خود با آژانس ادامه داده است.در همین رابطه، محمد سعیدی معاون امور بین‌الملل و برنامه‌ریزی سازمان انرژی اتمی نیز تاکید کرده است که ایران دسترسی‌های لازم برای بازدید بازرسان آژانس از تاسیسات نطنز و سایر تاسیسات حساس هستهای کشور و راستی آزمایی از مواد هستهای را فراهم کرده است و این روند در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
واکنش قدرت‌ها به گزارش البرادعی
به گفته سلطانیه اعضای آژانس بینالمللی انرژی هستهای با اعلام قطعی این که براساس مقررات حقوقی و محتوای گزارش تازه البرادعی پذیرفته‌اند که فعالیت‌های هستهای ایران در «وضعیت سفید» قرار دارد؛ این در حالی است که آمریکا، انگلیس، آلمان و حتی اسرائیل واکنش‌های متفاوتی نسبت به این گزارش داشته‌اند. شان مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است که ما اعتراض و مخالفتی نسبت به برخورداری ایران از انرژی هستهای صلح‌آمیز نداریم، اما آنچه که ما به آن معترضیم، برخورداری تهران از چرخه کامل سوخت هستهای است.مک‌‌کورمک افزوده است که آمریکا طی روزهای آینده بر آژانس و شورای امنیت سازمان ملل برای اعمال اقدامات سخت‌گیرانه‌تر علیه ایران برپایه گزارش اخیر آژانس فشار وارد می‌کند. همچنان به بررسی اقدام‌هایی که باید در حوزه تحریم‌های اقتصادی برداشته شود تا جاده‌ای که ایران را به سلاح هستهای می‌رساند، مسدود کند، ادامه می‌دهیم و با سایر کشورها در این زمینه همکاری می‌کنیم. دیوید میلی‌باند، وزیر خارجه انگلیس نیز اظهار کرده است که ما مشکلی با اعطای سوخت به نیروگاه هستهای غیرنظامی بوشهر توسط روسیه نداریم، بلکه مشکل بزرگ ما برنامه‌های غنی‌سازی اورانیوم است. از این رو، ما برای تغییر نظام ایران تلاش نمی‌کنیم، بلکه تلاش می‌کنیم این کشور به وظایف و تکالیف خود در رابطه با معاهده منع گسترش سلاح‌های هستهای پایبند باشد.فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر خارجه آلمان نیز از جامعه بینالمللی خواست فشار وارد بر ایران را برای واداشتن تهران به شفافیت درباره برنامه هسته‌ای‌اش حفظ کند و ابراز امیدواری کرد که دولت جدید آمریکا علائمی جدید را برای ایران ارسال کند. وی ادعا کرده است که ایران با داشتن این انتظار که دولت جدید آمریکا علامتی جدید را ارسال خواهد کرد، در حال تعلل کردن است. در همین حال، وزارت خارجه اسرائیل برخلاف صراحت گزارش تازه البرادعی در تایید فعالیت صلح‌آمیز هستهای ایران در بیانیه‌ای ادعا کرده است که تهران همچنان دست به فریبکاری می‌زند و واکنش‌های ایران نمی‌تواند نگرانی‌های جامعه بینالمللی را درباره هدف واقعی آن از برنامه هسته‌ای‌اش از بین ببرد.
ارسال نظر