متن زیر دومین گزارش کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی است که دیروز از تریبون مجلس قرائت شد. کمیسیون ویژه بررسی «طرح تحول اقتصادی دولت» که گزارش اول خود را در پایان شهریورماه سال جاری منتشر و به اطلاع ملت بزرگ و رشید ایران و نمایندگان محترم مردم رساند، اینک گزارش دوم خود را به شرح زیر به استحضار می‌رساند:

۱ - در طی جلسات کارشناسی و در فاصله زمانی دو گزارش، به لحاظ اهمیت بحث «هدفمند شدن یارانه‌ها» کمیسیون ویژه از نمایندگان و مسوولان کار گروه تخصصی طرح تحول در دولت خواست که درجلسات کمیسیون تا تعیین تکلیف و بررسی کامل بخش یارانه‌های طرح تحول، صرفا به مباحث یارانه‌ها پرداخته‌ و مجموعه مطالعات و بررسی‌های انجام شده را به کمیسیون ارائه نماید.

کمیسیون با استماع نتایج مدل‌های به کار گرفته شده جهت ارزیابی آثار افزایش قیمت حامل‌های انرژی در شاخص‌های مهمی مانند تورم، تولید ملی و اشتغال، کار گروه نشست تخصصی خود را با حضور استادان مجرب دانشگاه و کارشناسان مرکز پژوهش‌ها و تعدادی از اعضای کمیسیون و نمایندگان دولت تشکیل داد.

نتایج بررسی‌های دقیق و مباحث مفصل علمی این نشست این بود که «مدل‌های به کار رفته، گرچه زحمات زیادی برای آنها کشیده است، لکن به نتایج قابل اطمینان منجر نمی‌شود.» و تنها حاکی از آن است که شوک قیمتی حامل‌های انرژی به جهش بزرگی در قیمت کالاها و خدمات منجر خواهد شد، بدون آنکه بتوان مقدار آن را با اطمینان تعیین نمود یا طریقه جبران آن به طور مشخص پیش‌بینی شود. بنابراین کمیسیون ویژه به این نتیجه رسید که «به رغم تلاش‌های بسیار زیاد و ارزشمند متخصصین دولت، نمی‌توان در جمع‌بندی مدل‌های یاد شده برای هدفمند کردن یارانه‌ها، به این مدل‌ها اتکا نمود و به نتایج مطلوب رسید به ویژه که نتایج این مدل‌ها عموما آثار تورمی بخشی از عوامل واقعی را نشان می‌دهد که به دور از واقعیت است».

۲ - پیش‌نویس اولیه لایحه دولت برای اجرای طرح تحول اقتصادی «به طور غیررسمی» به کمیسیون ارائه شد و نمایندگان دولت اظهارنظرهای کلی پیرامون آن ارائه نمودند و مقرر گردید در صورت تقدیم لایحه توسط دولت به صورت رسمی، با توجه به اسناد بالا دستی مانند سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور و برنامه چهارم توسعه و قانون سیاست‌های اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی به آن پرداخته شود. نظر غالب کمیسیون ویژه بر این نکته استوار است که بسیاری از موضوعات و مفاد لایحه پیشنهادی دولت را می‌توان به صورت دو مرحله‌ای بخشی در مدت باقیمانده از برنامه چهارم اجرا شده و بقیه در قالب برنامه پنجساله پنجم توسعه تدوین و تصویب شود.

۳ - تاکنون دولت محترم و کار گروه تخصصی طرح تحول، پاسخ اکثر سوالات مطرح شده در کمیسیون ویژه را که بخش‌هایی از آن در گزارش اول نیزآمده بود، برای اعضای کمیسیون ویژه بیان ننموده و روشن نکرده‌اند و عمده پرسش‌های اساسی، همچنان به قوت خود باقی است. البته در هنگام تنظیم گزارش نامه‌ای از وزیر محترم اقتصاد و دارایی دریافت شد که هنوز در کمیسیون بررسی نشده است.

۴ - کمیسیون ویژه ضمن ارج نهادن به اقدامات دولت محترم پیرامون طرح تحول اقتصادی، موکدا اعلام می‌نماید که اجرای این طرح نیازمند مطالعات تکمیلی، بررسی‌های بیشتر، تصویب قوانین مورد نیاز، رعایت تدریج زمانی و تامین منابع مالی برای اجرای کامل آن به ویژه با توجه به کاهش درآمدهای نفتی می‌باشد و هرگونه شتاب‌زدگی در اجرای ناقص آن یا پرداخت هرگونه وجه خارج از ضوابط قانونی و بودجه‌ای و عدم اقناع اعضای کمیسیون ویژه و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به مصلحت کشور نیست و باید از آن پرهیز نمود. همچنین لازم است هرگونه اقدام در این خصوص در بودجه سالانه منعکس گردد.

۵ - همانگونه که در گزارش اول نیز قید گردیده، کمیسیون ویژه با عزم و اراده جدی در حال بررسی ابعاد طرح تحول اقتصادی دولت بوده و با رویکرد مثبت در خصوص مطالعات، برنامه‌های اجرایی و شیوه‌های نظارتی آن پرداخته و به طور منظم نتایج کار را به اطلاع مردم شریف ایران و نمایندگان معزز آنان خواهد رساند.

مصباحی مقدم

رییس کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی دولت