طرح تحول و چند پرسش اساسی

محمدمهدی مفتح *

یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت محترم، طرح تحول اقتصادی است که توسط رییس‌ محترم جمهوری اسلامی‌ایران جناب آقای دکتر احمدی‌نژاد مطرح شده است. ایشان در دیدار با اعضای کارگروه تحول اقتصادی اظهار داشته‌اند: «در طول ۲۰ سال اخیر تلاش‌های فراوانی شده است تا ساختارهای اقتصادی کشور اصلاح شود، طبیعی است که امروز باید به دنبال طرح جامع، کامل، موثر و هدفمند در این باره باشیم و از این رو طرح بزرگ تحول اقتصادی تدوین شده است.»

همچنین بر این نکته تاکید کرده‌اند که: «چاره‌ای جز اجرای طرح تحول اقتصادی نداریم و اصولا راه دیگری برای اصلاح اوضاع اقتصادی کشور وجود ندارد.»

موفقیت این طرح بزرگ نیازمند شروطی در اجرای آن است که از آن جمله می‌توان به وفاق عمومی، ‌اطلاع‌رسانی شفاف و صریح و بسیج افکار عمومی‌و تنظیم کامل طرح در مدل منسجم اشاره کرد و خوشبختانه اصل طرح و ایده مورد حمایت همه‌جانبه است و رهبر انقلاب ضمن تاکید بر رعایت ملاحظات کلیات آن را تایید فرموده و صاحب‌نظران و روسای قوای سه‌‌گانه موافقت خود را با کلیات آن اعلام کردند.

این طرح باید بتواند به مواردی همچون موارد ذیل پاسخ روشن دهد، به طوری که گفته می‌شود با اجرای این طرح یک جهش در قیمت هرچند میزان آن هنوز رسما اعلام نشده، پیش خواهد آمد، اما پس از آن شاخص تورم در عدد یک رقمی‌و به میزان بسیار کم آرام می‌گیرد؛ اثبات این گزاره امر بسیار مهمی‌است، باید روشن شود که با اجرای این طرح چه اصلاح ساختاری در اقتصاد رخ می‌دهد که غول تورم را در عدد یک رقمی‌ پایین مهار می‌کند. همچنین روش قیمت‌گذاری کالاهای مشمول این طرح محل بحث است؛ چراکه در مواردی که قیمت تمام شده منظور می‌گردد، عملا هزینه‌های عدم کارآیی و صرف هزینه‌های غیرضروری و غیرکارآمد به مردم تحمیل می‌شود و این امر تا زمانی که بستر و فضای رقابت در عرضه کالاهای مذکور نباشد استمرار خواهد یافت و به نظر می‌رسد برای این موضوع در جهت حمایت از مردم به عنوان مصرف‌کننده و نیز بنگاه‌های تولیدی کالاهای مذکور در راستای افزایش بهره‌وری، راندمان و کارآیی آنها باید چاره‌ای اندیشید.

همچنین طرح تحول اقتصادی که در نظام یارانه به اصلاح قیمت و حذف اخلال‌های قیمتی در بازار به ویژه در رابطه با کالاهای مشمول یارانه می‌پردازد، قاعدتا باید انعطاف در بازار کار را نیز مدنظر قرار دهد. از یک اقتصاد سالم که تحقق آن پس از اجرای این طرح در کشور مورد انتظار است، باید انتظار داشت که دستمزد نیروی کار برای یک نوبت کاری به میزانی باشد که بتواند زندگی مناسب و قابل قبولی را تهیه کند و نباید به نحوی برنامه‌ریزی و عمل نمود که تمامی ‌۷۰درصد از مردم جامعه همواره چشم به دست دولت برای اخذ یارانه مستقیم باشند تا بتوانند هزینه زندگی خود را تامین کنند.

قطعا چنین شیوه‌ای با کرامت انسانی ناسازگار است، خصوصا در نظام ارزشی ما که پرداخت دستمزد را قبل از خشک شدن عرق نیروی کار توصیه می‌کند، البته کاملا منطقی است که در دوران گذار از وضعیت فعلی تا ثبات یافتن وضعیت طراحی شده و برای ایجاد تور حمایتی در مقابل نوسانات شدید قیمت‌ها پرداخت مستقیم یارانه ضرورتی باشد، ولی این امر باید کوتاه مدت و مقطعی بوده و پس از عبور از دوران گذار تنها به افرادی که به دلایلی خارج از اختیار خود امکان کار ندارند، تخصیص یابد. البته در نظام بهره‌وری طراحی شده در برنامه تحول اقتصادی در مقام معرفی برنامه‌های این نظام در راهبرد تحریک تقاضا ۳ برنامه ارائه می‌شود که برقراری‌ رابطه بین دستمزد و بهره‌وری یکی از آن برنامه‌ها است و پروژه آن نیز ارتقای بهره‌وری از طریق ترسیم دستاوردها ذکر شده است.

* نماینده رزن و عضو فراکسیون اصولگرایان