جلسه غیرعلنی مجلس با عرب مازار

دنیای اقتصاد-مرجان توحیدی:صبح روز گذشته نمایندگان با ورود به صحن مجلس شاهد حضور عرب مازار، رییس سازمان امور مالیاتی کشور شدند که برای شرکت در یک جلسه غیرعلنی و به دعوت هیات‌رییسه مجلس به بهارستان آمده بود تا به گفته ابوترابی فرد که ریاست‌جلسه را بر عهده داشت گزارشی از قانون مالیات بر ارزش افزوده ارائه دهد. ناآرامی‌های اخیر بازار اصفهان، مشهد، تبریز و تهران که از هفته گذشته و در پی اجرایی شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده، مصوب مجلس هفتم ایجاد شده بود، هیات‌رییسه را بر آن داشت تا با دعوت از عرب مازار در یک جلسه غیرعلنی، توضیحات وی را استماع کرده و اعتراض‌های نمایندگان نسبت به عدم‌اطلاع‌رسانی مطلوب را در این باره به وی منعکس کند، جلسه‌ای که تعدادی از نمایندگان از تشکیل آن و البته به صورت غیرعلنی اطلاع نداشتند و با حضور رییس سازمان امور مالیاتی در صحن متوجه این مساله شدند.

در جلسه مذکور که حدود سی دقیقه به طول انجامید ابطحی و محمدحسین فرهنگی انتقاد خود را از روش اجرایی شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده توسط دولت به عرب مازار مطرح کرده و علت ناآرامی‌های اخیر بازار شهرهای مهم کشور را عدم‌اطلاع‌رسانی مطلوب دولت به بازاریان و صنوف دانستند. اگرچه در این صحبت‌ها ظاهرا بحث درگیری‌های پیش‌آمده در بازار و تعطیلی چند روزه آن به شکل گذرا مورد اشاره قرار گرفت و روح بحث به ایراد نمایندگان در مورد نحوه اجرایی شدن قانون مذکور گذشت. به اعتقاد معترضان و نمایندگان منتقد به عرب مازار، دولت می‌بایست قبل از اجرایی شدن این قانون درباره مشمولان آن، معافیت‌های مالیاتی که در این قانون دیده شده است و روند اجرایی مرحله به مرحله آن نسبت به اصناف و بازار و مصرف‌کنندگان اقدام به اطلاع‌رسانی می‌کرده تا بسیاری از بخش‌های معترض به این قانون به‌ویژه در بازار متوجه می‌شدند که دایره شمول این قانون در فاز اول اجرایی تنها ۴۰هزار نفر از تولیدکنندگان و صادرکنندگان هستند که درآمد آنها بالغ‌بر ۳۰۰میلیون تومان درسال است. عرب‌مازار هم در این جلسه تاکید کرده است که شورای اصناف مودیان را توجیه کرده است شورایی که به گفته خباز، مخبر کمیسیون اقتصادی این شورا شش ماه است که به دلیل اختلافات درونی تعطیل است.

با این حال و به گفته عرب مازار در فاز اول اجرایی شدن این قانون ۴۰هزار نفر از تولیدکنندگان و صادرکنندگان مشمول می‌شوند ودر بخش دوم ۹۸هزار نفر از افرادی که بین ۱۰۰ تا ۳۰۰میلیون تومان درآمد دارند، باید از این قانون تبعیت کنند که این قانون به مرور زمان مشمول حال همگان خواهد شد.

سه سوال فرهنگی از عرب‌مازار

به این ترتیب محمدحسین فرهنگی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت‌و‌گو با دنیای‌اقتصاد با اشاره به صحبت‌هایش در جلسه غیرعلنی دیروز تصریح کرد: سوالاتم را در سه مورد به عرب‌مازار مطرح کردم. اول این که از او پرسیدم، ساز و کار اجرای سازمان مالیاتی برای محقق کردن آنچه در قانون تکلیف شده چیست؟

اطلاعات متناقضی که از این مساله عنوان شده ناشی از این است که قانون به اشکال متفاوتی در کشور اجرا می‌شود.

وی در توضیح سوال دوم خود گفت: از قول کارشناسان و مسوولان بخش‌ها اطلاعات متناقضی صادر شده و گفته می‌شود که صادرکنندگان و تولید‌کنندگان از قانون مذکور معاف هستند که این مساله در ظاهر منطبق با قانون نیست.

فرهنگی در ادامه گفت‌و‌گوی خود با اشاره به سوال سوم خود از عرب مازار افزود که در حوزه قانون برنامه چهارم اشاره شده است که معافیت از مالیات برخلاف قانون است و این در حالی است که بخشی از مودیان قول رییس سازمان مالیات معاف از مالیات اعلام شده است.

فرهنگی افزود: عرب‌مازار در توضیح سوال اول من گفت که ساز و کار اجرایی مبنی‌بر خوداظهاری است و با ابزار فاکتور کار چندانی نداریم.فرهنگی ادامه داد: وی در توضیحاتش گفت که یک کالا از تولید تا مصرف نهایی مشمول مالیات قرار می‌گیرد و در هر مرحله‌ای میزان ارزش افزوده چه در دوره تولید و چه در بخش خدمات فقط مالیات آن بخش را می‌گیریم.نماینده تبریز در ادامه تصریح کرد: عرب‌مازار در مورد سوال دوم هم افزود که بر اساس قانون اجرایی شدن مرحله به مرحله یک قانون وجود دارد و ما اجازه داریم در بخش مالیات بر ارزش افزوده نیز مرحله به مرحله وارد عمل شویم.این نماینده مجلس در ادامه یادآور شد: عرب‌مازار در مورد سوال سوم من هم تاکید کرد که ما اصل را بر این گذاشتیم که بخش‌هایی از قانون برنامه که درخصوص مالیات‌ها است و احکام خاصی در این باره وجود دارد، آنها استثنا شوند. فرهنگی گفت: من تاکید کردم که طبق ماده ۴ قانون برنامه چهارم، هرگونه معافیت مالیاتی خلاف است در حالی که سازمان مالیاتی بخش‌هایی را از مالیات نظیر مواد غذایی معاف اعلام کرده است که این معافیت، اجرایی شدن قانون را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. فرهنگی ارزیابی خود را از توضیحات عرب‌مازار در بخش‌هایی خوب توصیف کرد و گفت که این تبادل نظر باید در اتفاقات بعدی مورد توجه قرار گیرد.

عدم اطلاع‌رسانی موجب ناآرامی‌های اخیر شد

در همین حال محمدرضا خباز ،مخبر کمیسیون اقتصادی در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد با اشاره به جلسه غیرعلنی صبح با تاکیدبر این‌که باید نام این قانون به مالیات بر مصرف تغییر کند، گفت: ذهن مردم با مطرح‌شدن این قانون به این سمت رفت که برای هر کالایی که ممکن است ارزش افزوده داشته باشد، باید مالیات پرداخت کنند. وی ادامه داد: این قانون در مجلس هفتم تصویب شد و امسال باید اجرایی می‌شد که دولت در عرض دو، سه ماه که مدت‌زمان کمی است برای اجرا نتوانست مودیان مالیاتی را توجیه کند و توضیح دهد که در مرحله اول تنها ۴۰هزار نفر که درآمد آنها حدود ۳۰۰میلیون تومان در سال است مشمول می‌شوند و در بخش دوم ۹۸هزار نفر که بین ۱۰۰ تا ۳۰۰میلیون تومان درآمد دارند مشمول می‌شوند. همچنین به گفته خباز، در ماده ۱۲ این قانون معافیت‌ها اعلام شده است که به طور‌مثال فرش، فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه از آن جمله است. خباز در ادامه با اشاره به اینکه این قانون به مرور شامل حال همه خواهد شد و همه فروشندگان در فاکتور خود مالیات را هم محاسبه و از مصرف‌کننده می‌گیرند، با طرح سوالی گفت: این پول قرار است از مصرف‌کننده گرفته شود چرا مغازه‌دارها سروصدا کردند؟!

خباز افزود: توضیحات عرب‌مازار بر این مساله بود که این قانون شامل حال همه نمی‌شود و ما هم اعتراض داشتیم که اگر اطلاع‌رسانی خوب و به موقع بود این اتفاق نمی‌افتاد. وی ادامه داد: عرب‌مازار گفت که دولت می‌گوید شورای اصناف را توجیه کرده است و آنها باید به کسبه می‌گفتند که این شورا به دلیل برخی اختلافات درونی شش ماه است که تعطیل است.

مالیات بر ارزش افزوده

متوقف نشده است

خباز افزود که یکی از اتهامات به ما این است که چون در کشور ما قانون مالیات بر ارزش افزوده نیست، پولشویی در کشور انجام می‌شود که این قانون منجر به شفاف‌سازی و جلوگیری از پولشویی خواهد شد. خباز در عین حال تاکید کرد که این قانون برخلاف آنچه گفته می‌شود که متوقف شده، متوقف نشده است و قانون برای ۴۰هزار نفر از ابتدا جاری و ساری بوده است. بنابراین قانون مذکور همگانی نبوده است که بخواهد متوقف شود. در حقیقت این قانون تنها محدود شده بین ۴۰هزار نفر بود که قرار است گسترده‌تر شود.وی همچنین یکی از اعتراضات وارد به این قانون را این دانست که معلوم نیست واقعا از هر لحاظ فقط یک بار مالیات بر ارزش افزوده گرفته شود و ممکن است این سه درصد هر چند بار که کالا دست به دست می‌شود از مصرف‌کننده بعدی گرفته شود.خباز ادامه داد؛ این مساله با عرب مازار در میان گذاشته شد که اعتراض درستی است و باید برای آن چاره‌اندیشی کرد.

دولت کارهای خلق‌الساعه انجام می‌دهد

در همین حال ونایی، نماینده ملایر و دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد تاکید کرد که آقایان معتقدند که این قانون برای اصناف و بازار اجرا نشده است و مخاطبان در مرحله اول ۴۰هزار نفر از تولیدکنندگان بوده‌اند که بار روانی ایجاد شده در بازار تهران و اصفهان از این موضوع حکایت نمی‌کرد. وی ادامه داد: گفته‌های عرب مازار با آنچه اجرا شده متفاوت است که این مساله هم به دلیل بی‌تدبیری و غیرکارشناسی بودن این طرح در مرحله اول اجرا اتفاق افتاده است. به گفته ونایی این قانون در برخی از کشورها به ۶ تا ۸ سال زمان برای اجرا نیاز داشته است و ما آن را یکباره اجرا کردیم. وی در عین حال تاکید کرد که دولت این روزها کارهای خلق‌الساعه‌ای انجام می‌دهد، یک روز مالیات بر ارزش افزوده، یک روز آزادسازی حامل‌های انرژی در قالب طرح تحول که اینها ممکن است شوک جدیدی را ایجاد کند که به جامعه آسیب بزند.

همچنین یک عضو هیات رییسه مجلس نیز در این باره گفت:‌ در این جلسه عرب‌مازار ابهامات و اشکالات اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده که برای برخی اصناف در شهرهایی مانند تهران، مشهد، اصفهان و تبریز به وقوع پیوست را برای نمایندگان تشریح کرد.

سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی گفت: عرب‌مازار در این جلسه اظهار کرد که این قانون تا رفع ابهامات و اشکالات آن درباره اصناف و بازاریان متوقف شده است و تا زمان رفع اشکالات ادامه می‌یابد. عضو هیات رییسه مجلس در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید آیا رییس جمهور می‌تواند با تکیه بر اختیارات خود قانون ابلاغ شده از مجلس را متوقف کند و آیا این خلاف قانون نیست، گفت: اجرای کل این قانون متوقف نشده بلکه برخی از اجرای آن برای رفع اشکالات متوقف شده است.

میرتاج‌الدینی عنوان کرد: اجرای این قانون به تمهیداتی نیاز دارد که بدون این تمهیدات اجرای آن به نحو کنونی ممکن نیست و دستور رییس جمهور برای لغو کل قانون نبوده است، بلکه توقف این قانون برای رفع اشکالات آن بوده است.