جلیلی آخرین وضعیت مساله هسته‌ای را به مجلس هشتم گفت

عکس: ایرنا. احتمال توافق ایران و ۱+۵ قوت گرفت

جلیلی درباره آخرین تحولات پرونده هسته‌ای به مجلس گزارش داد

جلیلی: نمایندگان ۱+۵ پیشنهاداتی را برای چگونگی آغاز مذاکرات مطرح کردند

مجید اعزازی- در حالی که دیپلمات‌های غربی روز جمعه اعلام کردند که تحریم‌ها علیه ایران در ازای توسعه نیافتن غنی‌سازی طی شش هفته و به منظور آغاز مذاکره برای مذاکرات اصلی میان تهران و کشورهای ۱+۵ تشدید نخواهد شد، کشورهای فرانسه و آمریکا بار دیگر بر تعلیق غنی‌سازی توسط کشورمان تاکید کردند.

در همین حال دبیر شورای امنیت ملی کشورمان از توافقی دوجانبه میان ایران و کشورهای یاد شده به ریاست خاویر سولانا مبنی بر بررسی بسته‌های پیشنهادی تهران و غرب توسط طرفین خبر داد. در این میان برخی از ناظران بین‌المللی با توجه به اینکه آمریکا و فرانسه سازی مخالف نسبت به سایر اعضای گروه ۱+۵ کوک کرده‌اند، بر این باورند که قطب‌بندی جدیدی میان کشورهای یاد شده در حال شکل‌گیری است، به گونه‌ای که بخش اروپایی کشورهای ۱+۵ به همراه کشور چین و روسیه و به غیر از فرانسه، روز به روز نسبت به دستیابی به اشتراک نظر مقدماتی برای آغاز مذاکرات به پیش می‌روند، اما در همین حال فرانسه و آمریکا راه دیگری در پیش گرفته‌اند و همچنان بر مواضع سلطه‌جویانه خود در قبال ایران تاکید می‌کنند. در همین حال دسته‌ دیگری از کارشناسان روابط بین‌الملل بر این باورند که فشارهای روانی آمریکا و فرانسه و به نمایش گذاشتن اختلاف صوری میان کشورهای ۱+۵ چیزی جز تکمیل سیاست هویج و چماق نیست و این کشورها به این وسیله تلاش دارند، بیش از گذشته ایران را دست‌کم به پذیرش موقت تعلیق فعالیت‌‌های هسته‌ای ترغیب کنند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد تکرار موضع قدیمی ۱+۵ مبنی بر ضرورت تعلیق غنی‌سازی در ایران از جانب واشنگتن و متحد تازه‌یافته‌اش در اروپا، یعنی پاریس، به نظر نشانه‌ای از نزدیک بودن حصول توافقی میان ایران و نماینده تام‌الاختیار ۱+۵، خاویر سولانا است؛ چرا که هرگاه در مناقشه هسته‌ای ایران راهکار تازه‌ای فراهم شده، کاخ سفید مخالفت خود را تشدید کرده است. از سوی دیگر جلسه غیرعلنی دیروز مجلس را می‌توان نشانه‌ای دیگر از تحولات تازه در مناقشه هسته‌ای دانست. در این نشست که پشت درهای بسته برگزار شد، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای کشورمان میهمان مجلس بوده است. همچنین سخنان جلیلی در جمع خبرنگاران، خود نشانه‌ای امیدوارکننده از امکان دستیابی به توافقی است که احتمالا با عقب‌نشینی ۱+۵ از موضع تعلیق به دست آمده است.

دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان گفت: مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که با کلیات و عناوین بسته پیشنهادی ایران موافق هستند.

به گزارش خبرگزاری‌ها، سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی پس از جلسه غیرعلنی و غیر رسمی دیروز مجلس شورای اسلامی که برای بررسی آخرین تحولات هسته‌ای کشورمان تشکیل شد، در جمع خبرنگاران از اینکه در صحن مجلس شاهد آن بود که نمایندگان مجلس از طیف‌های مختلف سیاسی در موضوع هسته‌ای اجماع نظر و توافق جدی دارند، ابراز خرسندی کرد و این مساله را ظرفیت خوبی برای پیگیری و پیشبرد موضوع هسته‌ای دانست.

دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: ایران یک بسته پیشنهادی ارائه کرده است و با توجه به رویکردی که امروز وجود دارد و شرایطی که در آن قرار داریم، بعد از حل مسائل باقیمانده در آژانس و اجلاس مارس، ظرفیت بسیار خوبی ایجاد شد تا بین ما و برخی قدرت‌ها زمینه‌ای برای همکاری درباره نگرانی‌های مشترک با تعهداتی مشترک فراهم شود.

جلیلی ادامه داد: بر این مبنا بسته پیشنهادی را تهیه کردیم و یکی از موضوعات مساله ظرفیت‌های ایران بود و فقط موضوع هسته‌ای در این بسته مطرح نشده است که بسته را اصحاب رسانه ملاحظه کردند.

وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی در بسته پیشنهادی خود هیچ تقاضا و مطالبه‌ای نداشت، بلکه گفتیم این ظرفیت‌ها را ایران دارد و در یک تعامل سازنده می‌تواند موضوعی برای مذاکره و همکاری قرار گیرد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه بسته پیشنهادی ایران با استقبال مواجه شد و بسیاری از کشورهای جهان به این پیشنهادهای ارائه شده اقبال نشان دادند، اظهار کرد: برخی از همین قدرت‌ها در تماس‌هایی که قبل از سفر اخیر با من داشتند، بسته پیشنهادی ایران را حاوی نکات و عوامل بسیار مهم و مثبت دانستند.

جلیلی افزود: در سفری که سولانا به اتفاق مدیران کل وزارت خارجه ۵ کشور به تهران داشتند، از این بسته استقبال شد و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی اعلام کرد ما با کلیات و عناوین این بسته موافق هستیم.

وی اضافه کرد: آنها نیز متقابلا بسته‌ای را به ایران پیشنهاد دادند که ما اعلام کردیم بسته شما را مطالعه و بررسی و نظر خود را در این زمینه اعلام می‌کنیم. جلیلی خاطرنشان کرد: البته آنها به همراه بسته، پییشنهاداتی را برای چگونگی آغاز مذاکرات مطرح کردند.

دبیر شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد: پیشنهاد زمانبندی مطرح شده از سوی ۱+۵ برای مذاکره با ایران شامل تعلیق غنی‌سازی اورانیوم نیست.

دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به این سوال که آیا سولانا برای رفع تحریم‌ها از کشورمان پیشنهاد محدود کردن و جلوگیری از گسترش فعالیت‌های هسته‌ای توسط ایران را مطرح کرد، گفت: ایران اعلام کرده است مشترکات دو بسته می‌تواند مبنای خوبی برای شروع مذاکرات باشد و درباره چگونگی مذاکرات نیز پیشنهادات آنها را مطالعه کرده و پیشنهادهای خود را ارائه خواهیم داد. دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: طبیعی است برای مذاکره آنچه که ما به عنوان بسته پیشنهادی ارائه کردیم و مبتنی بر ظرفیت‌های خود و مباحث مربوطه می‌دانیم، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

جلیلی افزود: ۱+۵ به ایران بسته پیشنهادی داد که ما گفتیم اگر می‌خواهیم مذاکره، گفت‌وگو و همکاری باشد، این کار معمولا از نقاط مشترک به‌وجود می‌آید و اگر می‌خواهیم این کار صورت گیرد، باید بر اساس مشترکات باشد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به اینکه آیا ایران بررسی بسته پیشنهادی غرب را منوط به بررسی بسته پیشنهادی کشورمان کرده است، اظهار کرد: توافق ما با آقای سولانا این بوده که آنها اعلام کردند با کلیات بسته پیشنهادی ما موافق هستند و این بسته را دارای عناوین و عناصر خوب دانستند و ایران نیز متقابلا اعلام کرد بسته پیشنهادی آنها را بررسی می‌کند و درباره خصوصیات مذاکرات نیز بعدا با هم گفت‌وگو خواهیم داشت.

دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اروپا و ۱+۵ تا چه اندازه به مذاکره و گفت‌وگو اعتقاد دارند، اظهار داشت: بسیاری از کشورهایی که در همین دور مذاکرات صحبت کردند، این موضوع را عنوان می‌کردند و ما هم از مساله استقبال کردیم، اما باید تحقق موضوع را در عمل ببینیم.

جلیلی افزود: نماینده کشور چین در جریان مذاکرات تاکید داشت که گفت‌وگو می‌تواند خودش مهم‌ترین نکته مشترک بین طرفین باشد و آلمان نیز همین موضوع را مورد تاکید قرار داد و نماینده این کشور در مصاحبه اعلام کرد که بحثی وجود دارد که ما باید با ابتکار و خلاقیت یک دوره جدید آغاز کنیم.

شنبه هفته گذشته خاویر سولانا رییس سیاست خارجه اتحادیه اروپایی به نمایندگی از کشورهای ۱+۵ (آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آلمان) افزون بر بسته جدید مشوق‌های کشورهای یاده شده نامه‌ای را که به امضای وزرای خارجه کشورهای ۱+۵ رسیده بود نیز به مسوولان کشورمان تسلیم کرد. درهمین حال، اواسط هفته گذشته روزنامه فایننشال تایمز نیز خبرداد که سولانا افزون بر نامه و بسته پیشنهادی، نامه جداگانه‌ای به سعید جلیلی دبیر شورای امنیت ملی کشورمان ارائه کرده است که براساس آن ایران و جامعه بین‌المللی می‌توانند اولین گام را به سوی از سرگیری مذاکرات کامل درباره برنامه‌ هسته‌ای ایران بردارند. براساس این پیشنهاد ایران به غنی‌سازی ادامه خواهد داد؛ اما به‌عنوان اولین گام اعلام می‌کند که نصب سانتریفیوژهای بیشتر در تاسیساتش را متوقف می‌کند. درعوض کشورهای ۱+۵ برداشتن گام به سوی تحریم‌های بیشتر را متوقف می‌کنند. افزون بر این پیشنهاد، روز جمعه دیپلمات‌های غربی اعلام کردند که کشورهای ۱+۵ مذاکرات مقدماتی درباره برنامه هسته‌ای را به ایران پیشنهاد کردند، مشروط بر آن که به مدت شش هفته غنی‌سازی اورانیوم را در سطح فعلی و در ازای توقف حرکت به سوی تحریم‌های سخت‌تر محدود کند.

ساز مخالف آمریکا و فرانسه مبنی بر لزوم تعلیق غنی‌سازی توسط ایران درحالی نواخته می‌شود که شنبه هفته گذشته سولانا در ابتدای نشست خبری خود در تهران تاکید کرد که نماینده تام‌الاختیار کشورهای ۱+۵ است. افزون بر این، وی بار دیگر در خلال این نشست خبری درپاسخ به سوالی مجبور شد بر جایگاه و اختیارات خود تاکید کند.

براساس این گزارش معاون ارشد وزیر امور خارجه آمریکا بار دیگر با نادیده گرفتن حقوق مشروع هسته‌ای کشورمان از جمله حق غنی‌سازی اورانیوم، در اظهار نظری جالب از کشورمان خواست برنامه هسته‌ای را با صرف نظر از حق داشتن چرخه سوخت ادامه دهد.

ویلیام برنز سفیر سابق آمریکا در روسیه و معاون ارشد وزیر امور خارجه آمریکا گفت‌: ایران بدون برخورداری از چرخه کامل سوخت هسته‌ای، می‌تواند برنامه هسته‌ای خود را داشته باشد.

برنز که در پایان نشست گروه کاری روسیه و آمریکا در زمینه مبارزه با تروریسم در مسکو در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، اظهار کرد‌: ایران می‌تواند برنامه هسته‌ای خود را داشته باشد، اما اگر مطابق معیارهای بین‌المللی باشد و نیز در صورتی که از چرخه کامل غنی‌سازی امتناع کند. همچنین فرانسه، مذاکره با کشورمان را به چشم‌پوشی از این حق مشروع مشروط کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، پاسکال آندره آنی، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه که در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، درباره پیشنهاد سخنگوی سولانا مبنی بر مذاکره با تهران همزمان با ادامه غنی‌سازی در ایران گفت‌: موضع ما تغییری نکرده است و تا تعلیق غنی‌سازی محقق نشود، مذاکره با ایران را آغاز نخواهیم کرد. آنچه از سال ۲۰۰۷نیز مطرح بوده مذاکره درباره مدالیته است. وی با این ادعا که ایران تاکنون چهار قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرده است، افزود: ما از ایران می‌خواهیم فعالیت‌های هسته‌ای و قبل از همه غنی‌سازی اورانیوم را به حالت تعلیق در آورد. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه ابراز امیدواری کرد با توجه به آنچه که وی آن را اثرات مثبت بسته پیشنهادی کشورهای ۱+۵ خواند، ایران با استفاده از این فرصت امکان همکاری مشترک در همه زمینه‌ها به ویژه همکاری در بخش هسته‌ای صلح آمیز را فراهم کند. آندره آنی از پاسخ درباره بررسی فرانسه و پاسخ این کشور به بسته پیشنهادی ایران خودداری کرد و گفت: ما در انتظار پاسخ ایران هستیم و این تنها موضع فرانسه نیست، بلکه موضع همه شش کشوری است که منتظر پاسخ ایران به سولانا هستند.