رفت و برگشت طرح تسهیل استیضاح رییس‌جمهور

عکس: خبرگزاری مهر

لاریجانی: پرونده این طرح فعلا بسته شده و نمایندگان باید دوباره درخواست دوفوریت را ارائه کنند

دنیای‌اقتصاد- مجلس، برخلاف انتظار و پیش‌بینی‌ها، با کلیات طرح اصلاح نحوه سوال و استیضاح رییس‌جمهور مخالفت کرد. این طرح که دو فوریت آن تنها یک روز قبل با ۱۳۸ رای موافق تصویب شده بود، روز گذشته با اختلاف تنها ۲ رای رد و از دستور کار مجلس خارج شد. با این حال، بلافاصله پس از رد کلیات طرح، ۵۰ نماینده مجلس دوباره خواستار تغییر دستور کار مجلس و بررسی مجدد این طرح شدند و نمایندگان نیز به آن رای دادند تا طرح یادشده در جلسات بعدی مجلس برای دومین بار مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که این طرح مورد تصویب نهایی قرار می‌گرفت، ۶ پاسخ غیرقابل قبول رییس‌جمهور به سوالات مجلس، به استیضاح وی می‌انجامید.

مخالفت مجلس با کلیات

کلیات این طرح که نیازمند رای دو سوم نمایندگان برای تغییر آیین‌نامه داخلی مجلس بود، از سوی نمایندگان مورد تصویب قرار نگرفت و با ۱۳۰ رای موافق، ۱۷ رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع از مجموع ۱۹۸ نماینده با آن مخالفت شد. دو فوریت این طرح در جلسه علنی روز سه‌شنبه با ۱۳۸ رای موافق به تصویب مجلس رسیده بود.

در این طرح آمده بود که مدت طرح سوال از طرف نمایندگان منتخب سوال‌کنندگان حداکثر ۴۰ دقیقه و مدت پاسخ رییس‌جمهور حداکثر یک ساعت است. همچنین در تبصره این طرح آمده بود که درباره پاسخ رییس‌جمهور به هر یک از سوالات از نظر قانع‌کننده بودن یا نبودن به صورت جداگانه رای‌گیری می‌شود و چنانچه بیش از نیمی از نمایندگان حاضر در جلسه از پاسخ رییس‌جمهور به سوالی قانع نشده باشند آن سوال به قوه‌قضائیه ارسال می‌شود و با رسیدن شمار پاسخ‌های غیرقابل قبول یک رییس‌جمهور به عدد شش، طرح استیضاح او در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد. با مخالف مجلس با کلیات این طرح دوفوریتی، این طرح از دستور کار مجلس خارج شد.

درخواست ۵۰ نماینده برای بازگشت مجدد

به دنبال رای مخالف و دور از انتظار مجلس به کلیات این طرح، دو تن از نمایندگان به نحوه رای گیری اعتراض کردند؛ چراکه معتقد بودند فرصت کافی برای صحبت درباره این طرح داده نشده و هیات‌رییسه مجلس سریع از آن عبور کرده است. در پی این اتفاق،

۵۰ تن از نمایندگان طبق ماده ۱۳۳ آیین‌نامه داخلی مجلس درخواست بررسی مجدد این طرح را به هیات‌رییسه مجلس ارائه کردند و این موضوع به رای مجلس گذشته شد و مورد موافقت ۱۲۴ تن نیز قرار گرفت. ماده ۱۳۳ آیین‌نامه داخلی مجلس تصریح دارد: اگر طرحی مورد تصویب مجلس یا کمیسیون‌های موضوع اصل ۸۵ قانون اساسی واقع نشد بدون تغییر اساسی تا ۶ ماه دیگر نمی‌توان آن را مجددا به مجلس پیشنهاد کرد مگر با تقاضای کتبی ۵۰ نماینده و تصویب مجلس.

پرونده بررسی طرح در دور اول بسته شد

پس از آنکه بررسی مجدد این طرح با موافقت نمایندگان مواجه شد، حمید رسایی نماینده تهران در تذکری خطاب به علی لاریجانی اظهارکرد: طبق آیین‌نامه در صورتی که ۵۰ نفر از نمایندگان تقاضا کنند که طرحی که تصویب نشده دوباره رای گیری شود، این امکان فراهم است. وی تصریح کرد: اما بر اساس آیین‌نامه پرونده طرح قبلی بسته شده و نمایندگان باید مجددا درخواست دوفوریت طرح اصلاح ماده ۱۹۷ آیین‌نامه داخلی را مطرح کرده و پس از تصویب آن، کلیات این طرح را به تصویب مجلس برسانند.

نمایندگان مجددا طرح ارائه کنند

رییس مجلس نیز با تایید این تذکر اعلام کرد: کلیات این طرح هم اکنون در صحن علنی مجلس قابل بررسی نیست. وی با بیان اینکه تذکر آقای رسایی به نظر من درست است، افزود: نمایندگان حق دارند که تقاضا کنند تا طرحی که تصویب نشده مجددا به رای مجلس گذاشته شود و اگر مجلس به آن رای داد، دوباره در دستور کار قرار گیرد؛ در حال حاضر بیش از ۵۰ نفر درخواستی را بر اساس ماده ۱۳۳ به مجلس دادند و بیش از ۱۰۰ نفر هم به آن رای دادند؛ بر این اساس باید به آن رجوع کنیم. اما بررسی این مساله در این جلسه امکان پذیر نیست و به نظر من باید در جلسه بعد، دوباره دو فوریت این موضوع را بررسی کنیم تا مجلس به آن رای دهد.

لاریجانی گفت: به نظر من از لحاظ آیین‌نامه پرونده طرح قبلی بسته شد و دوباره باید نمایندگان درخواست دو فوریت برای این موضوع را بدهند تا در مجلس آن را بررسی کنیم.

به این ترتیب، در صورتی که علی مطهری و سایر نمایندگان امضا کننده طرح تسهیل استیضاح رییس‌جمهور همچنان بر نظر خود برای تصویب آن پافشاری کنند، دو فوریت این طرح باید در جلسات آینده مجلس بار دیگر مورد بررسی قرار گیرد.