قیمت هتل

محمدحسین رحمتی*

این ستون مثال‌هایی ساده‌ از کاربرد آموزه‌های اقتصاد در زندگی روزمره است و نشان می‌دهد که در هر رویدادی استفاده از مفاهیم اقتصادی به فهم بهتر مساله کمک می‌کند. ۲۷ تیر ۱۳۹۰- امروز گزارشی در روزنامه شرق به چاپ رسید با این محتوا که قیمت هتل‌ها در شهر‌های توریستی ایران به طور متوسط حدود ۲ برابر قیمت هتل‌های معادل در کشورهای توریستی مشابه است. برای مثال قیمت هتل ۵ ستاره در شیراز شبی ۷۰ هزار تومان و در استانبول شبی ۴۵ هزار تومان گزارش شده است. دلایل متعددی برای این گرانی می‌توان ذکر کرد. اول آنکه در شیراز تنها ۵ هتل پنج‌ستاره دائر می‌باشد درحالی‌که در استانبول حداقل۵۰ هتل فعال می‌باشند.

اگر تعداد مسافرین در استانبول کمتر از ۱۰ برابر تعداد مسافرین در شیراز باشد، می‌توان ادعا کرد که هتل‌های۵ ستاره در شیراز نسبت به استانبول قدرت بازار بیشتری دارند و لذا گران‌تر قیمت‌گذاری می‌کنند. دلیل دوم اینکه در استانبول این ۵۰ هتل پنج‌ستاره در تمام شهر گسترده شده است و لذا در استانبول هتل با هر کیفیتی در دسترس است. برای مثال می‌توان هتل‌هایی یافت که در مناطق با زمین ارزان‌تر احداث شده باشند و لذا با هزینه فرصت زمین کمتر، اجاره هر شب کمتری دارند.

بنابر قانون، قیمت‌گذاری در هتل‌های ایران در سرتاسر سال باید بدون تبعیض باشد و لذا قیمت‌ هتل‌ها در بیشترین روز تقاضا در سال، با قیمت همان اتاق در یک روز معمولی برابر است. هتل‌داران برای بیشینه‌کردن سودشان ترجیح می‌دهند، برای روزی که بیشترین مسافر را دارند وزن بیشتری در قیمت‌گذاری قائل شوند. بنابراین وضع چنین قانونی موجب می‌شود هتل‌دارانی که قدرت بازار دارند، متوسط سالانه‌ گران‌تری اخذ کنند.

در نهایت و احتمالا از همه مهم‌تر «نرخ تبدیل ارز» است. اجاره هتل به یک مسافر خارجی صادرات خدمات است. وقتی نرخ حقیقی دلار کاهش می‌یابد باعث می‌شود در مقایسه میان قیمت‌ هتل در ایران و ترکیه، قیمت هتل ایرانی گران شود و قیمت هتل استانبول ارزان شود. فرض کنید یک روزه قیمت ارز دوبرابر شود. در این صورت فردا قیمت یک شب اتاق در هتل استانبولی ۹۰ هزار تومان می‌شود، در حالی‌که قیمت هتل در شیراز همان ۷۵ هزار تومان می‌ماند.

*دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه آستین

Mh.rahmati@gmail.com