دعوت ایران و غرب به تنش‌زدایی

عکس: AFP

سفیر ایران در مسکو: طرح گام به گام اصلاح شد

دنیای‌اقتصاد- درحالی که ایران و ۱+۵ با وساطت ترکیه رایزنی‌های نهایی را برای برگزاری دور تازه مذاکرات هسته‌ای انجام می‌دهند، بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد از غرب و ایران خواست تا تنش‌زدایی کرده و از طریق مذاکره مسائل موجود را حل‌وفصل کنند. در این میان، در پی تصمیم اولیه اتحادیه اروپا برای تحریم نفت ایران، سه کشور اروپایی خواستار تعویق این تحریم‌ها شده‌اند. با وجود این، خبری دیگر از تدوین طرح «یک ماه عرضه روزانه ۱۴ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک غرب به بازار» در صورت انسداد تنگه هرمز از سوی ایران حکایت می‌کند.

آنچنان که خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری فرانسه گزارش داده است، دبیرکل سازمان ملل در سخنانی گفته است که دو طرف (غرب و ایران) باید نهایت تلاش خود را برای تنش‌زدایی در منطقه انجام دهند و از طریق گفت‌وگو و مذاکره و به روشی مسالمت‌آمیز در راستای حل تمام موضوعات و تفاوت دیدگاه هایشان تلاش کنند.

بر اساس این گزارش، بان کی مون، ضمن تاکید بر انجام اقدامات صلح‌آمیز کشورهای غربی و ایران با هدف کاهش تنش‌ها تاکید کرده است که ایران باید اثبات کند که برنامه هسته‌ای‌اش بعد تسلیحاتی و نظامی ندارد.

دبیرکل سازمان ملل ضمن ابراز نگرانی از گزارش ماه دسامبر سال ۲۰۱۱ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به بعد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران پرداخته بود،‌ افزود: در عین حال ایران باید کاملا از قطعنامه‌های مربوط به شورای امنیت پیروی کند.

این در حالی است که در گزارش اخیر سازمان بین‌المللی انرژی اتمی هیچ مدرک موثقی که نگرانی‌های غرب درباره نظامی بودن برنامه هسته‌ای ایران را تایید کند، ارائه نشده بود و این آژانس بارها در گزارش‌های خود بر عدم انحراف برنامه هسته‌ای ایران و تطابق کامل آن با توافقات بین‌المللی تاکید کرده است.

بان کی مون ادامه داد: مقامات ایرانی مسوول هستند تا به طور مستند اثبات کنند که برنامه هسته‌ای آنها اهداف صلح‌آمیز دارد، چرا که جامعه بین المللی در این راستا قانع نشده اند.

دبیرکل سازمان ملل در شرایطی این اظهارات را بیان کرده است که به تازگی فشارهای تحریم‌آمیز غرب علیه ایران شدت یافته است. آمریکا برنامه تحریم بانک مرکزی ایران را تصویب کرده است و اروپا نیز درصدد تحریم نفت کشورمان است. به دنبال تهدید واشنگتن و اروپا به تحریم صنعت نفت ایران، حدود دو هفته پیش، محمدرضا رحیمی، معاون اول رییس‌جمهور ایران طی سخنانی در سومین همایش ارتقای توان داخلی با بیان این‌ که ما با تحریم به طور جدی مقابله کردیم، گفت: آنها زمزمه‌ تحریم نفت را دارند، ولی هرگز به این آرزو نخواهند رسید، اگر بنا باشد نفت ایران را تحریم کنند یک قطره نفت از تنگه‌ هرمز عبور نخواهد کرد. ما علاقه‌مند به دشمنی نیستیم و شعار ما دوستی و برادری است، اما غربی‌ها نمی‌خواهند ما را رها کنند و زمانی رها می‌کنند که ما آنها را با تمام قدرت سر جای خود بنشانیم. رزمایش دریایی ۱۰روزه ارتش در منطقه‌ای از شرق تنگه هرمز تا خلیج عدن برخی گمانه‌ها مبنی بر بسته شدن تنگه هرمز از سوی ایران را تقویت کرده است. وزارت دفاع آمریکا در واکنش به این احتمال، اعلام کرده بود که اجازه چنین کاری را به ایران نخواهد داد. انگلیس نیز با ابراز نگرانی از این تحولات، یکی از ناوهای جنگی خود را روانه خلیج فارس کرده است. با وجود این، کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده گروه ۱+۵ از ترکیه خواسته است تا برای برگزاری مذاکرات میان ایران و گروه یادشده میانجیگری کند. در همین چارچوب، در روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه هفته گذشته وزیر خارجه ترکیه به تهران آمد و درجریان دیدار با مقامات تهران آمادگی آنکارا برای میزبانی مذاکرات هسته‌ای را اعلام کرد.

رایزنی تلفنی داود اوغلو با صالحی و اشتون

احمد داود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه جمعه شب هم پس از گفت‌و‌گوی تلفنی با کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مجددا با علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران تماس گرفت.

به گزارش ایرنا، خبرگزاری دولتی ترکیه آناتولی خبر داد: در گفت‌وگوی تلفنی داود اوغلو و اشتون، نتایج دیدارهای وزیر خارجه ترکیه در تهران و موضوع فعالیت‌های هسته‌ای ایران مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. آناتولی افزود: داود اوغلو به دنبال این گفت‌وگو با صالحی نیز تماس برقرار کرد. در رویدادی دیگر، اوغلو در دیدار با همتای ژاپنی خود در ترکیه گفت که ایران آماده است بر سر میز مذاکره برای گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای خود بنشیند. بر اساس این گزارش، مقامات تهران طی دو هفته گذشته خواستار از سرگیری مذاکرات در قالب طرح گام به گام روسیه شده‌اند. طرحی که تابستان سال جاری از سوی مسکو ارائه شده است.

طرح گام به گام اصلاح شد

در چنین شرایطی است که سفیر ایران در مسکو از اصلاح طرح گام به گام روسیه خبر داده و گفته است: این طرح اصلاح شده از طریق سفارت روسیه به ایران داده شده است.

سیدرضا سجادی سفیر ایران در مسکو در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار کرد: پس از آن که روس‌ها این طرح را ارائه دادند به مدت ۲ ماه آن را بررسی کردیم. در سفر آقای علی باقری معاون دبیر شورای‌عالی امنیت ملی به مسکو، ایشان نظرات کشورمان را در این زمینه اعلام کرد. روس‌ها بعد از حدود سه هفته، طرح اصلاح شده خود را از طریق سفارت روسیه در تهران به ایران دادند که در حال حاضر مرجع ذیربط در حال بررسی این طرح اصلاح شده است.

سفیر ایران در مسکو درباره این طرح گفت: تفاوت این طرح با پیشنهادهای ۱+۵ این است که اولا ۱+۵ برخلاف معاهده NPT حقوق حقه ما را در فعالیت‌های هسته‌ای به رسمیت نمی‌شناسد و از سوی دیگر خواستار توقف همه فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ماست؛ اما طرح گام به گام حق مسلم ایران را در دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای به رسمیت می‌شناسد و عنوان می‌کند که به ازای هر گامی که ایران بر می‌دارد یکی از ابعاد تحریم‌ها باید برداشته شود.

برنامه غرب برای مقابله با انسداد احتمالی تنگه هرمز

در این میان، خبرگزاری انگلیسی رویترز اعلام کرده است که کشورهای غربی طرحی را تهیه کرده‌اند که بر اساس آن در صورت بسته شدن تنگه هرمز تا یک ماه روزانه ۱۴ میلیون بشکه نفت و محصولات پالایشگاهی از ذخایر استراتژیک خود وارد بازار می‌کنند.

به گزارش خبرگزاری فارس، دیپلمات‌ها و منابع آگاه غربی به رویترز گفتند، مقامات ارشد آژانس بین‌المللی انرژی، که به ۲۸ کشور مصرف‌کننده نفت خدمات مشاوره انرژی ارائه می‌دهد، روز پنج‌شنبه در مورد طرحی به بحث و تبادل نظر پرداختند که بر اساس آن قرار است، در صورت بسته شدن تنگه هرمز، به مدت یک ماه روزانه حدود ۱۴ میلیون بشکه نفت و فرآورده‌های آن از محل ذخایر نفتی کشورهای آمریکا، اتحادیه اروپا، ژاپن و سایر واردکنندگان، به بازار نفت تزریق شود.

بر اساس این گزارش، در صورت تزریق این میزان نفت، حجم نفت وارد شده به بازار از این طریق بیش از ۵ برابر حجم نفت تزریق شده به بازار در جریان تهاجم نظامی عراق به کویت در سال ۱۹۹۰ خواهد بود.

یک دیپلمات اروپایی به رویترز گفت: «اجرای این طرح واکنش ضروری و معقولی در برابر بسته شدن تنگه هرمز خواهد بود.»