درخواست از ترکیه برای بازنگری در استقرار رادار ناتو

تصمیم‌گیری درباره هواپیمای آمریکایی در شورای‌عالی امنیت ملی علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه در یک گفت‌و‌گوی مبسوط به مهمترین مسائل روز سیاست خارجی ایران از جمله هواپیمای جاسوسی آمریکا، روابط تهران- لندن، استقرار سامانه راداری سپر موشکی ناتو در ترکیه و... پرداخته است. در بخش قابل توجهی از این مصاحبه نیز صالحی به انتقاد‌ها درباره مدیریت سیاست خارجی کشورمان پاسخ داده است.صالحی در مصاحبه با ایرنا در پاسخ به سوالی درباره هواپیمای جاسوسی بدون سرنشین رادار گریز آمریکا (RQ۱۷۰) گفت: حضور این هواپیما را بر فراز حریم هوایی ایران، یک «تجاوز» می‌دانیم و در چارچوب کنوانسیون‌ها که حقوقمان در آنها لحاظ شده است، به همان میزان که خود را «متعهد» می‌دانیم، به همان میزان نیز سعی خواهیم کرد از «حقوقمان» دفاع کنیم و به هر آنچه در این کنوانسیون‌ها پیش‌بینی شده است، عمل خواهیم کرد.

شورای‌عالی امنیت ملی تصمیم می‌گیرد

وزیرخارجه با اشاره به درخواست رسمی آمریکا برای استرداد پهپاد خود از طریق سفیر سوئیس در تهران گفت: پاسخ ما مشخص است؛ حالا آنها برای اینکه از این مهلکه خود را خارج کنند، ادعاهای دیگری دارند از جمله اینکه اعلام کرده‌اند این هواپیما در حال انجام ماموریت سازمان ملل بوده است. وی تصریح کرد: انجام ماموریت برای سازمان ملل، شیوه‌های خود را دارد. ادعاهای آمریکا در این زمینه «کاملا بی‌مبنا، بی‌اساس و بی‌پایه» برای «رد گم کردن، فرار به جلو و ایجاد زمینه‌ای برای توجیه عمل خصمانه‌اش» است که البته هیچ کس، خریدار آن نیست. صالحی با بیان اینکه ایران صاحب اختیار هواپیمای جاسوسی آمریکا است، گفت: هرگونه تصمیم‌گیری [معامله یا مصالحه] درباره این موضوع به عهده شورای‌عالی امنیت ملی است.

ترکیه بازنگری کند

وی همچنین با هشدار به همسایگان ایران برای جلوگیری از سوءاستفاده آمریکا علیه کشورمان، درباره استقرار سامانه راداری مربوط به سپر موشکی ناتو در ترکیه نیز گفت: با دوستان ترک صحبت کردیم و اعتراض خود را به‌طور دوستانه با آنها بیان کردیم و آنها توضیحاتی داشتند مبنی بر اینکه مقصد و هدف این سامانه راداری، ایران نیست.صالحی در عین حال یادآور شد: برخلاف آنچه دوستان ترک بیان کرده‌اند، وزیر خارجه آمریکا چند روز پیش در ژنو اعلام کرد که این سامانه راداری فقط برای مقابله با موشک‌های ایرانی است. وی گفت: از دوستان ترک می‌خواهیم که نسبت به حساسیت همسایگان از جمله ایران درقبال استقرار سامانه راداری در خاک این کشور توجه ویژه داشته باشند. صالحی از دولت ترکیه خواست در این زمینه بازنگری جدی داشته باشد و توضیح داد: این فقط ما نیستیم که نسبت به این سامانه راداری حساسیت داریم، کشورهای دیگری هم در منطقه هستند که همین حساسیت را دارند از جمله روسیه؛ روس‌ها هم به این موضوع اعتراض دارند. وزیر خارجه افزود: با توجه به جایگاه مهم ترکیه در منطقه و اینکه به عنوان کشوری نقش‌آفرین در منطقه در حال ظاهر شدن است و در بین افکار عمومی مردم مسلمان، جایگاه مورد احترامی را برای خود کسب کرده است، نباید اجازه دهد این جایگاه به خاطر اقدامی بی اثر، خدشه‌دار و تبدیل به وسیله‌ای برای سوءاستفاده دیگران شود.

جلوگیری از بحران در حادثه سفارت انگلیس

صالحی در بخشی دیگر از این مصاحبه از عملکرد وزارت خارجه در قبال حادثه ورود عده‌ای به سفارت انگلیس در تهران دفاع کرد و با تاکید بر اینکه نباید به دست دشمن بهانه داد، گفت: با اقدام صحیح وزارت امور خارجه در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت توانستیم از یک بحران وسیع‌تر جلوگیری کنیم. وی در پاسخ به سوالی درباره موضع وزارت خارجه مبنی بر ابراز تاسف برای ورود به سفارت انگلیس در تهران گفت: آنچه وزارت خارجه انجام می‌دهد در چارچوب صلاحیت‌ها و مسوولیت‌هایش است و وزارت خارجه که جمهوری اسلامی ایران را در عرصه بین‌المللی نمایندگی می‌کند، به‌خوبی می‌داند که متعهد به یکسری کنوانسیون‌ها است.

وی افزود: اگر از بعد اخلاقی و دینی هم بخواهیم به این مساله نگاه کنیم، توصیه اسلام به ما این است که وفای به عهد کنید. دیپلمات‌های انگلیسی در ایران بودند و طبق تعاریف کنوانسیون‌ها، سفارت هر کشوری هم خاک آن کشور محسوب می‌شود.

صالحی خطاب به منتقدان گفت: تا آنجا که خشم تان را ابراز می‌کنید، این حق شماست. ما به دشمنی و تخاصم انگلیس نسبت به کشورمان آگاهیم و درباره این بخش از مساله یعنی سابقه بد انگلیس، حرفی نداریم و موافق هستیم، اما ورود به سفارت را که به عنوان خاک یک کشور تلقی می‌شود، چگونه توجیه کنیم؟ دوستان بفرمایند تا ما همان حرف را بزنیم؛ البته حرفی حقوقی، منطقی و اخلاقی.

وزارت خارجه خودمختار نیست

وزیر خارجه در پاسخ به سوالی مشابه اظهار کرد: وزارت خارجه یک وزارتخانه خود مختار نیست که بخواهد هر اقدامی را انجام دهد. وزارت امور خارجه با توجه به حساسیت جایگاهش، بنا به فرموده رهبر معظم انقلاب نیمی از دولت و پیشانی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور است. [به همین دلیل] نمی تواند خودمختارانه عمل کند. در کشور، شورای عالی امنیت ملی وجود دارد. اگر بیانیه و اقدامات وزارت خارجه بر خلاف منافع ملی بوده باشد و در جهتی غیر از جهت نظام بوده باشد، شما فکر می‌کنید وزارت امور خارجه می‌توانست آن اقدامات را انجام دهد؟ یقینا نمی‌توانست. پس وقتی ما اقدامی را انجام می‌دهیم، در مجموع جهت گیری نظام را بیان می‌کنیم.

وی با بیان این که حتی در جنگ تحمیلی که هشت سال جنگ ویران‌کننده رژیم بعث عراق علیه ملت ما بود، سفارتخانه‌های دو کشور بسته نشد، افزود: بنابراین وزارت خارجه تنها جایی است که با دشمن هم می‌تواند تماس بگیرد و کسی هم خرده نمی‌گیرد. وی افزود: راه‌حل مسائل این نیست که به محض بروز اختلاف نظر رابطه را قطع کنیم.

نباید بهانه به دست دیگران بدهیم

صالحی با اشاره به سناریوهای ضد ایرانی غرب در حوزه‌های مختلف و از جمله سناریوی ترور سفیر عربستان در واشنگتن گفت: باید با آگاهی و هوشمندی کامل بگونه‌ای در تعاملات سیاسی خود در سطح منطقه و بین‌المللی عمل کنیم که اجازه هیچ‌گونه بهانه‌ای را ندهیم؛ آنها فقط به دنبال بهانه‌تراشی هستند.وزیر خارجه گفت: آنها بهانه‌های دروغین ایجاد می‌کنند و آنقدر این بهانه و دروغ را بلند اعلام می‌کنند که به عنوان یک حقیقت به خورد افکار عمومی می‌دهند چه رسد به اینکه خدای نکرده کوچکترین بهانه‌ای را خودمان به دست آنها بدهیم که «وامصیبتا» است و حداکثر استفاده را می‌کنند. صالحی اظهار کرد: خوشحالیم که با اقدام به موقع وزارت امور خارجه توانستیم جلوی حوادث بزرگتر را بگیریم.

پیش‌بینی لازم برای تحریم نفت را انجام داده‌ایم

وزیر خارجه در مصاحبه با ایرنا تحریم منابع انرژی و نفت را به سادگی قابل اعمال ندانست و گفت: خود را برای بدترین شرایط آماده کرده‌ایم. وی در پاسخ به سوالی درباره تحریم‌های جدید از جمله تحریم بانک مرکزی توسط انگلیس گفت: بحث تحریم‌ها، موضوع جدیدی نیست. ۳۲ سال است با این پدیده مواجه بوده‌ایم، اما شدت و ضعف داشته و اکنون تحریم‌ها شدیدتر از قبل شده است. مسوول دستگاه دیپلماسی اظهار کرد: اقدامات ما مبتنی بر در نظر گرفتن بدترین شرایط است. یعنی بدترین شرایط را فرض می‌کنیم که روش عقلانی نیز همین است و پیش بینی‌های لازم را انجام می‌دهیم و بر اساس آن، نقشه راهی را برای خود می‌اندیشیم و تدوین می‌کنیم. صالحی تصریح کرد: نقشه راهی که تدوین شده است می‌تواند ما را با حداقل ضرر و زیان از این گردنه‌ها عبور دهد و خیلی نگران نیستیم. وزیر خارجه درعین حال گفت: البته تحریم، آثار خود را دارد و ادعا نمی‌کنیم هیچ اتفاقی نیفتاده است، اما به‌خوبی مدیریت کرده‌ایم. دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی اضافه کرد: تحریم نفت و منابع انرژی، تحریمی نیست که به‌سادگی اعمال شود و اگر هم بخواهند چنین تحریم‌هایی را اعمال کنند، پیش‌بینی‌های لازم شده است.صالحی همچنین گفت: «اگر بخواهند عملی خارج از قاعده معمول خودشان انجام دهند، این یعنی یک تقابل و روبه‌رو شدن با هم و ما از هیچ تقابل و رویارویی استقبال نمی‌کنیم.»